Waarom uw bank u vragen gaat stellen
Door Jorik Julsing
Banken, verzekeraars en andere financiële instellingen hebben veel verplichtingen met betrekking tot de identificatie van klanten. Binnenkort komt daar nog een verplichting bij. Ze moeten voor de Amerikaanse belastingdienst informatie gaan verzamelen en zullen daarom nog meer informatie van hun klanten moeten hebben. In het onderstaande wordt nader ingegaan op de impact van de Foreign Account Tax Complaince Act (Fatca).
Iedereen heeft een bankrekening, een verzekering en misschien ook wel een beleggingsportefeuille, pensioen, leningen. Dat betekent dat ook iedereen wel te maken heeft met financiële instellingen. Binnenkort gaan deze instellingen u mogelijk brieven sturen waarin ze u vragen om bekend te maken wie u bent, waar u woont, welke nationaliteit u heeft en of u een visum heeft om ergens anders te wonen.
Dat lijkt vreemd, want dat heeft u al bij het openen van de bankrekening of afsluiten van de verzekering heeft u veel informatie en documenten aan ze verstrekt. Althans op dat moment moesten er veel formulieren worden ingevuld en heeft u meermalen uw handtekening gezet onder formulieren waar uw gegevens op stonden. Toch gaan ze nog meer gegevens aan u vragen en de reden daarvoor is Fatca. Heel onbekend bij de meeste mensen, heel erg bekend bij hen die in de financiële sector werken.
Fatca is Amerikaanse wetgeving gericht op het voorkomen van ontwijking van belasting in de Verenigde Staten van Amerika door mensen die voor het Amerikaanse belastingrecht belastingplichtig zijn. Tot zover lijkt er niets aan de hand, allemaal Amerikaanse zaken waar de meeste mensen niets mee te maken hebben. Maar Fatca is bijzonder, want via deze wetgeving gebruikt de Belastingdienst van de VS de gegevens die buitenlandse instellingen voor ze moeten verzamelen.
Fatca verplicht buitenlandse banken, verzekeraars, investeringsfondsen en andere financiële instellingen om aan de Amerikaanse Belastingdienst kenbaar te maken of zij mogelijke belastingplichtigen in de VS (US persons) als klant hebben en aan te geven wat de inkomsten zijn die deze US persons ontvangen. Indien de klant niet wil dat deze gegevens worden verstrekt, moet de financiële instelling 30 procent belasting inhouden op alle inkomsten die mogelijke uit de VS komen ten aanzien van deze klant en de relatie met de klant beëindigen.
Vaak wordt ons gevraagd wat de juridische basis is van Fatca en hoe het kan dat de Amerikaanse wetgever de baas gaat spelen over bedrijven in Curaçao. Het antwoord daarop is simpel, er is geen juridische basis. Maar ook dat is opgelost in de wetgeving. De instellingen hoeven niet mee te werken en worden ook zeker niet verplicht mee te werken, maar in dat geval wordt op alle betalingen aan deze instelling die mogelijk uit de VS komen 30 procent belasting ingehouden. Dan gaat het niet alleen om betalingen aan de instelling zelf, maar ook om betalingen die worden overgemaakt, bijvoorbeeld aan een bank, ten behoeve van een rekening van een klant. Zo kan het dan dus zijn dat een Curaçaose klant van een bank die niet wenst mee te werken, maar 70 procent van de overmaking uit de VS op zijn rekening ontvangt, omdat de zijn bank niet meewerkt, maar die bank van degene die het bedrag overmaakt wel. En dan moet je als financiële instelling dus aan je klanten gaan uitleggen hoe het kan dat op betalingen aan hen opeens maar 70 procent overblijft. Naar verwachting, zullen er dan niet veel klanten overblijven, waardoor de economische druk hoog is om mee te werken aan dit systeem.
Financiële instellingen moeten allereerst bepalen of zij ook als zodanig worden aangemerkt onder de Fatca-regelgeving. Dit lijkt makkelijker dan het is, want die definitie alleen beslaat als tientallen pagina’s met voorbeelden, uitleg en uitzonderingen. Toch zullen vrijwel alle banken, verzekeraars als zodanig worden aangemerkt. Voor beleggingsfondsen, pensioenfondsen en investeringsmaatschappijen is het veel ingewikkelder. Als geconcludeerd is dat de instelling een financiële instelling volgens de Amerikaanse definitie is, moet zij zich registeren bij de IRS, de belastingdienst in de VS.
Financiële instellingen die zich registreren voor Fatca bij de Amerikaanse Belastingdienst moeten vervolgens US persons gaan identificeren in hun klantenportefeuille. Een US person is niet alleen een inwoner van de Verenigde Staten, maar ook iemand met de Amerikaanse nationaliteit, een green card, Amerikaanse bedrijven en partnerships, trusts ingesteld onder beheer van een Amerikaanse entiteit of elke persoon of entiteit die niet als buitenlander kan worden aangemerkt. Dit lijkt niet zo belangrijk, maar houdt in dat de financiële instelling dient aan te tonen dat een persoon of entiteit geen US person is, maar feitelijk een buitenlander of buitenlandse entiteit.
En dat is waar de vragen aan de orde komen. De Amerikaanse overheid heeft een lijstje met factoren opgesteld, die een indicatie geven aan de financiële instelling, dat het mogelijk gaat om een US person. Uiteraard staan daar bovenaan het inwonerschap van de Verenigde Staten. Indien een persoon of entiteit inwoner is, een visum heeft of de Amerikaanse nationaliteit heeft, is hij of zij hoe dan ook een US person onder de Fatca-regelgeving. Maar op de lijst staan ook, een Amerikaans adres, telefoonnummer, geboorteplaats in de VS, een volmacht of tekeningbevoegde in de VS, een postbus of hold mail adres in de VS en indien er vaste overboekingen zijn naar een rekening in de VS. Indien een van deze factoren aanwezig is, of indien de klantmanager redelijkerwijs had kunnen weten dat een van de factoren aanwezig is, dienen zij nader onderzoek te doen naar deze klant om aan te tonen aan de Amerikaanse belastingdienst dat de klant geen US person is. Onderdeel daarvan is een formulier dat u moet ondertekenen en waarin u aan dient te geven of u een belastingplichtige bent in de VS. Daarnaast wordt in sommige gevallen om aanvullende bewijsmaterialen verzocht.
Daarom ontvangt u waarschijnlijk binnenkort bericht van uw bank, verzekeraar, pensioenfonds of andere financiële instelling met de vraag of u enige aanvullende informatie wilt verstrekken en wellicht of u een verklaring wilt ondertekenen dat u geen belastingplichtige bent in de VS (of juist wel). Indien u besluit om hieraan niet mee te werken, bedenk dan wel dat veel landen in Europa al hebben aangegeven belangstelling te hebben voor dit systeem van informatie inwinnen en dat de grote industriële landen, zoals Rusland en China, ook al officieel hebben verklaard dat ze dit systeem niet tegen zullen werken. De verwachting is dus dat er weinig landen en instellingen niet mee zullen werken en dat het heel moeilijk zal zijn om onder de Fatca-regelgeving uit te komen.
Het is tot slot belangrijk om te benadrukken dat de bank, verzekeraar of andere financiële instelling alleen informatie zal verstrekken aan de Amerikaanse belastingdienst over de hiervoor steeds genoemde US persons. Indien u geen band heeft met de VS, zullen uw gegevens ook niet worden doorgeleverd. De impact van Fatca is groot, maar big brother reikt nog niet zo ver dat de VS alle gegevens zal ontvangen.

Jorik Julsing is Senior Tax Manager van PwC (PricewaterhouseCoopers) op Curaçao en maakt tevens onderdeel uit van het Fatca-team van PwC. Zie ook pwc.com/dutch-caribbean.