Door Roy Evers

Als ik het goed begrijp, moet je een PhD in de opvoedkunde hebben met als major persoonlijkheidsontwikkeling of een doorwinterde kinderpsycholoog zijn, wil je tegenwoordig een kind een beetje redelijk kunnen opvoeden.

,,Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar luxe, heeft slechte manieren, minachting voor het gezag en geen eerbied voor ouderen.” Een citaat van Socrates, vijfde eeuw voor Christus. Niets nieuws onder de zon. Wat zeuren wij dan?
Wij zeuren omdat het aanhalen van bovenstaand citaat appels met peren vergelijkt. De jeugd van tegenwoordig toentertijd was niet de jeugd van tegenwoordig. De jongeren van toen waren waarschijnlijk watjes vergeleken met de jongeren nu. Dat is één. Ten tweede, de groep jongeren waar Socrates het over had, was een heel kleine selecte groep kinderen van welgestelde ouders. Het volk telde niet mee, het gepeupel had geen stem. De kinderen van ‘hoi polloi’ werkten van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat en hadden geen tijd om zich te misdragen. Wie niet werkte, kreeg geen eten.
Waar hebben we het dan over? We hebben het over jeugdcriminaliteit: de gemiddelde leeftijd van criminelen wordt steeds lager. Niet dat de oudere criminelen met vervroegd pensioen gaan, nee, de jeugd begint steeds eerder met ‘werken’. Wij hebben het over jeugdwerkloosheid: de werkloosheid onder jongeren tussen de 18 en 25 jaar neemt steeds toe. Deze jongeren hebben echter wel geld nodig om te leven en dat geld moeten ze ergens vandaan halen. Als ze het niet wit kunnen verdienen, dan maar zwart. Drugshandel, wapenhandel en prostitutie. No ta basta ainda?
Hoe heeft het zover kunnen komen? Waar zijn wij uit de bocht gevlogen? Wie is de schuldige? Wie moet naar het schavot? De regering, schreeuwt het volk. Die doet niets, behalve mooie praatjes houden en plezierreisjes maken. Zij zorgt niet voor banen. Zij trekt geen investeerders aan. Wanneer een investeerder toevallig langskomt, jaagt zij hem weg. De justitiële keten, schreeuwen de slachtoffers. Wanneer je een aangifte doet, gebeurt er niks. Als zij ’s ochtends een boef oppakken, loopt die ’s middags weer vrolijk fluitend in de wijk rond. Wij hebben Nederlandse wetten in een Zuid-Amerikaans land, dat werkt niet. De school, schreeuwen de ouders. De docenten zijn niet gemotiveerd. Als een kind niet wil leren, dan zoekt hij of zij het verder zelf maar uit. Wanneer de bel gaat, snellen alle leerkrachten zich naar hun tweede baan. De kinderen worden het kind van de rekening. De ouders, schreeuwt de school. Zij dumpen hun tuig bij ons en wij moeten het vuile werk opknappen. Zij moeten hun kinderen manieren bijbrengen en hen een beetje oppeppen, en ze vooral op tijd naar school brengen. Mijn vader en moeder, fluistert het kind, zij geven mij niet de liefde en de warmte waar ik zo naar hunker.
Dus iedereen naar het schavot. Nee, behalve het kind. Het kind wordt het slachtoffer van deze missers en houdt er een jeugdtrauma aan over. Het wordt later dan een crimineel, een psychopaat of een schrijver.
Niemand is schuldig, de maatschappij is complexer geworden. Zo spreekt de geleerde, het systeem is de schuldige. Er moet een diepgaand onderzoek komen naar de maatschappelijke en sociaaleconomische factoren die, ceteris paribus, hebben geleid tot een significante afwijking van het gemiddelde van de normale opvoedingskromme, waardoor kinderen uit alle sociale milieus qua gedrag en prestatie niet meer voldoen aan de verwachtingen van de ouders, voor zover de ouders überhaupt iets verwachten.
Wat is er zichtbaar veranderd aan deze maatschappij? Wat er is veranderd, is dat wij geen tijd meer hebben voor het kind. Wij hebben het te druk met allerlei andere zaken die wij blijkbaar belangrijker dan wel plezieriger vinden. Wij laten het opvoeden over aan de school, de opvang, de straat en whatsapp. Het kind is van een lust, een last geworden. Gebrek aan aandacht kopen wij af met een value meal. Maar het is nog niet te laat. Wij kunnen het tij keren door als ouders meer tijd (klokuren) te besteden aan het kind en hopelijk besteedt het kind later ook meer tijd aan ons.