Door Gijs van den Heuvel
Als je gaat nadenken over onderwerpen die op Curaçao de laatste tijd in het nieuws zijn, dan kun je een lange lijst maken. Sla de krant er maar op na, daarin staat elke dag genoeg gespreksstof voor bij de koffieautomaat, op feestjes of aan de spreekwoordelijke borreltafel. Maar een paar onderwerpen blijven steeds weer terugkomen. Kijk of u een rode draad kunt ontdekken:
Afgelopen week kwam de Isla weer volop in het nieuws, iedereen heeft de vlammen en de rook gezien. En de zorg speelt, op verschillende manieren, ook al maanden een hoofdrol.
We hebben natuurlijk de gezondheidszorg zelf, die zoals bijna overal in de wereld ook hier een grote kostenpost is, die men schijnbaar nergens in de hand kan houden. Als je een klein beetje om je heen kijkt, dan hoef je niet eens buiten ons Koninkrijk te gaan om te zien dat er overal gesleuteld wordt aan de zorg. De ziektekostenverzekeringen moeten anders, de zorg moet gedecentraliseerd of - een paar jaar later - weer gecentraliseerd, ziekenhuizen moeten samenwerken, de vergoedingen moeten worden versoberd, kritiek op de kwaliteit van de zorg, een bewindsman moet bijna aftreden als hij voor de zesde keer over hetzelfde zorgonderwerp naar het parlement moet komen. Dat is in Nederland, niet Curaçao. En de zorg binnen Nederland is bovendien niet overal hetzelfde, vraag dat maar aan de inwoners van Caribisch Nederland.
We zoomen in op Curaçao. Al maanden horen we dat het Sehos bijna failliet is, al een jaar dat de Taams Kliniek bijna failliet is en al meerdere jaren dat de tarieven die de SVB vergoedt tegen de beloftes in niet worden verhoogd, waardoor verschillende instellingen in de problemen komen. Het Sehos krijgt 30 miljoen gulden om het weer een tijdje vol te kunnen houden, maar waar dat geld vandaan moet komen weten we nog steeds niet. We hebben daarnaast de bouw van het nieuwe ziekenhuis met de perikelen rond de sloop van een deel van het oude Sehos. Ondertussen wordt er 6 miljoen uitgetrokken voor een nieuwe verdieping op de polikliniek van dat oude gebouw.
Maar er is ook positief nieuws, althans zo lijkt het. De Taams Kliniek wordt overgenomen door het Advent Ziekenhuis. De gebouwen en het terrein sowieso, en het is de bedoeling om de kliniek te laten voortbestaan. Dat lijkt gezond, dat er tegenover het grote Hospital Nobo Otrobanda (HNO) straks nog een enigszins daadkrachtige tegenspeler staat in plaats van een Taams als satelliet van het HNO in één grote organisatie, zoals eerder de bedoeling was.
Terug naar de Isla. Het was afgelopen week weer raak met affakkelen. Vlammen van tientallen meters hoog, het leken wel vuurballen als je de foto’s ziet. En grote zwarte rookwolken dreven over de arme bewoners van Wishi, Marchena en omstreken. En die hebben bovendien al maanden last van groene smurrie. En al tientallen jaren van vervuiling, waarvan ook al jaren bekend is dat mensen daardoor vroegtijdig overlijden. En er ligt asbest open en bloot op het terrein, bleek onlangs. De raffinaderij is (te) belangrijk voor de economie, wordt al sinds mensenheugenis gezegd. De leider van de commissie die zich over de toekomst van het bedrijf buigt, noemt het incidenten.
De Stichting Schoon Milieu op Curaçao (Smoc) is een vasthoudende roepende in de woestijn. Zo leek het althans. Maar zie daar: er gaat iets bewegen. Naast Smoc en het initiatief GreenTown, blijken er ineens andere initiatieven te ontstaan. Vanuit de bevolking in de wijken die het hardst getroffen worden, ontstaan ineens protestbewegingen, wordt Smoc benaderd, durft iemand met de Nederlandse televisie te praten. Zou het dan toch nog goed komen?
In Nederland worden keer op keer Kamervragen gesteld over de vervuilende Isla. Tevergeefs, het is een Curaçaose kwestie. In de Staten bleef het oorverdovend stil. Maar nu er vanuit de bevolking protest ontstaat, lijkt er zelfs daar iets te bewegen, al is het nog pril.
Wat is nu die rode draad? Welke naam ontbreekt in dit hele verhaal? Ook rond de Isla speelt gezondheid een grote rol. De gezondheid van de bevolking is tot nu toe ondergeschikt aan de economie. Net zo makkelijk. Gezondheid is dus die rode draad. We missen de minister in het verhaal. Minister Ben Whiteman (Pueblo Sobarano) is verantwoordelijk voor Gezondheid, Milieu en Natuur. Sehos en Isla dus. Maar hij laat nauwelijks iets van zich horen. Reden voor een kort geding en een kansloze klacht bij het medisch tuchtcollege, omdat hij als arts niets doet voor de lijdende bevolking. Een medische misser is dat niet. Maar het is wel opmerkelijk dat de minister grotendeels onzichtbaar blijft in deze kwesties. Afgelopen week was hij te zien in het programma van de regering over twee jaar kabinet Asjes. In een wit shirt tegen een witte achtergrond. Het lijkt wel of hij opzettelijk probeert onzichtbaar te blijven.
Deze bijdrage werd uitgezonden als gesproken column in het programma ‘Wat een Week!’ van Paradise FM en is voor de krant iets aangepast.