Door Andrés Casimiri
De wet van Murphy, toegeschreven aan Edward A. Murphy (1918-1990) luidt: ,,If there’s any way they can do it wrong, they will”, of ook wel: ,,Anything that can go wrong, will go wrong.” In het Nederlands vrij vertaald: ,,Als iets fout kan gaan, dan gaat het ook een keer fout.”
De wet van Murphy is Curaçao op het lijf geschreven. Het parlement neemt een verkeerde beslissing, de regering gaat daarmee verder en wanneer later, in dit geval het Multidisciplinair Projectteam ermee aan de slag gaat, dan gaat alles mis. Het loopt dan volgens een strakke wetmatigheid verkeerd.
Wanneer alle aanwezige leden - coalitie en oppositie - van het parlement op 22 augustus 2013 een motie aannemen over de toekomst van de Isla-raffinaderij, zonder alternatieven te hebben overwogen, dan maken zij daarmee hun eerste fout.
Mijn vraag toen, en ik stel die vraag nu weer, is: ,,Hoe kan iemand een beslissing nemen zonder de alternatieven ook maar overwogen te hebben?” De grote problemen van onze verouderde raffinaderij waren bekend, de enorme kosten benodigd voor upgrading en ook het alternatief van GreenTown. Men had op zijn minst het alternatief voor de raffinaderij een serieuze overdenking kunnen geven, maar GreenTown werd doodgezwegen.
Met deze fout speelden Statenleden de partijen die de raffinaderij willen behouden een belangrijke troef toe, waarmee ze dachten GreenTown buitenspel te zetten. Het ging het parlement er toen al om de raffinaderij bij te staan en te helpen zodat ze kan blijven dooropereren. Wanneer ik dan in de krant lees dat het MDPT 200.000 gulden reserveert om met name GreenTown en de milieubewegingen te bestrijden, dan moet het toch bij eenieder helder worden dat er achter de beslissing om met de raffinaderij verder te gaan dubieuze belangen schuilgaan. Deze melkkoe, de bron die een groot deel van de corruptie en ellende voedt op Curaçao, moet kennelijk sowieso blijven.
De kassa van de raffinaderij is altijd in meer of mindere mate de inzet van een groep olietsaren, lokale corrupte lieden, sportclubs en kerken geweest die er persoonlijk baat bij hebben en er alles aan doen om die inkomstenbron voor zichzelf te behouden. Het is niet verwonderlijk dat de raffinaderij er alles aan heeft gedaan om GreenTown monddood te maken. Eerst maakten ze nog gebruik van een betaalde, professionele PR-specialiste die met argumenten kwam waarom de raffinaderij moest blijven bestaan. Eén ervan was dat ‘zonder raffinaderij het niet mogelijk zou zijn auto te rijden omdat er dan geen benzine meer te krijgen zou zijn’. Met onze voor de hand liggende tegenvraag ‘Hoe zit het dan met auto’s die op Bonaire en Sint Maarten rijden?’, hielden ze er na een paar weken mee op. Toch blijft die stelling bij velen hangen. Vele mensen verkeren in de veronderstelling dat Curaçao de raffinaderij nodig heeft; voor benzine, voor werkgelegenheid of buitenlandse valuta. Curaçao betaalt overigens voor de benzine die van de Isla afgenomen wordt de hoofdprijs en als de benzine op de wereldmarkt afgenomen wordt is Curaçao niet duurder af. Zelfs een gunstige benzineprijs hebben onze ‘onderhandelaars’ nooit kunnen regelen…
Het inzetten van valse public relations was maar het begin. We hebben ook mee mogen maken dat een groep roodhemden Edgar Leito, mijzelf en onze gasten bij Radio Krioyo met baseballknuppels opwachtte nadat wij daar over GreenTown gesproken hadden. Edgar en ik hebben ook verscheidene anonieme bedreigingen moeten incasseren. Afgezien van valse PR en bedreigingen rijst ook de vraag welke politici en andere figuren heimelijk betaald worden om beslissingen te manipuleren?
Door enorme verliezen en investeringen in verband met de BOO-krachtcentrale op het Isla-terrein, vooral te danken aan de desastreuze managementvoering van de heren Van der Dijs en Schotte tijdens de regeerperiode Schotte, is de kassa van Refineria di Kòrsou (RdK) leeggetrokken. De revisie van BOO is nog niet klaar. Er zal meer geïnvesteerd moet worden. Er moet nog meer geld in de BOO. Geld dat niet terugverdiend kan worden. BOO maakt geen winst. Er gaat meer uit dan er in gaat. Tegen 2019, wanneer de huur met de Isla eindigt, zal de kassa van RdK waarschijnlijk helemaal leeg zijn. De bedoeling van het oppotten van de huurinkomsten was altijd dat RdK aan het einde van de huurovereenkomst met de Isla zou kunnen investeren in de upgrading van de raffinaderij of anders het vervuilde terrein kon schoonmaken. Dat kan dus niet meer. Niemand die hier ook maar over praat. De politici spelen mooi weer voor de verkiezingen terwijl de toekomst van de raffinaderij zeer twijfelachtig is en er niet gewerkt wordt aan een alternatief.
Als je met een verkeerde these, een verkeerde opstelling begint, dan laat de wet van Murphy zich kennen. De beslissing om door te gaan met raffineren zonder eerst serieus alternatieven te bekijken is fout geweest. Wanneer je met die stelling tóch doorgaat zullen er veel meer fouten volgen. In chronologische volgorde zie je Murphy’s law zich manifesteren.
Eerste fout: kabinet-Asjes streeft blind naar modernisering van de raffinaderij; tweede fout: het parlement gaat zonder een alternatief overwogen te hebben ermee akkoord; derde fout: de foutieve beslissingen worden dan door de regering geaccordeerd en uitgevoerd.
Tussendoor lijkt de toenmalige premier Ivar Asjes deze fout te willen herstellen en besluit een Multidisciplinair Projectteam (MDPT) in leven te roepen, zogenaamd met de bedoeling dat de eerder genomen beslissing teruggedraaid kan worden, kan worden herzien, of gecorrigeerd kan worden. Dit halfslachtige gedrag getuigt van onmacht, onvermogen, geen visie noch de ballen hebben om een beslissing te nemen.
De ware reden van het instellen van het MDPT zal trouwens enerzijds zijn om daarmee geld uit RdK te kunnen trekken en verder om zich later in te kunnen dekken dat er wel naar een alternatief gezocht is. Aan wie of wat worden al de miljoenen besteed waar Werner Wiels vrijelijk over mag beschikken? Geen politieke partij wil iets doen om de raffinaderij of haar werknemers of andere (financieel) belanghebbenden te ontstemmen; en wanneer het vervolgens fout loopt, zullen alle politici zich achter het MDPT verschuilen.
Hierna volgt een serie opeenvolgende regiefouten: de benoeming van een ongeschikt persoon als hoofd van het MDPT; het MDPT besluit de facto van het tweesporenbeleid af te stappen en zich te concentreren op plan A; een gasterminalvoorstel als afleidingsmanoeuvre, zonder eerst enig zicht te hebben op de vraag of de raffinaderij na 2019 überhaupt nog wel geëxploiteerd kán worden; in Venezuela financiële hulp gaan zoeken wetende dat het land failliet is; luxe reisjes maken naar China, waarvan van tevoren vaststaat dat ze niets opleveren; ‘wishful’ projecten introduceren en propageren om indruk te maken en geloof te creëren; geen inzicht verschaffen, noch verantwoording afleggen.
Om het MDPT-verhaal enigszins betrouwbaar te doen maken is een zogenaamd ‘geloofwaardig’ team, bestaande uit onder anderen de premier die het eindcontract met de Shell heeft getekend. Alle teamleden krijgen 5.000 gulden per maand. Het hoofd van Plan A en het hoofd van Plan B krijgen ieder 7.500 per maand. Hoeveel uur werken ze daarvoor per week? Wat doen bijvoorbeeld een Errol Cova of Maria Liberia-Peters daarvoor? Het MDPT heeft intussen vele miljoenen besteed, zonder kennelijk ook maar iets bereikt te hebben. Welke partij gaat de benodigde miljarden investeren voor de upgrading van de raffinaderij? Hier hebben we helemaal niets over gehoord, terwijl het MDPT intussen al ruim twee jaar bezig is en het jaar 2019 met rasse schreden nadert. En onderwijl is kennelijk zelfs het B-alternatief (her- en stadsontwikkeling) aan de kant geschoven door het MDPT.
De bevolking wordt intussen verlakt, bedrogen en opgelicht met het verhaal dat er een enorme gasterminal moet komen. Als de raffinaderij, BOO, Aqualectra en elk huis op gas wil draaien dan kan dat heel goed met een kleine, op de Curaçaose behoefte afgestemde terminal op Bullenbaai. Het is trouwens wat de directie van RdK zelf prefereert. Waarom vele miljoenen in een gasterminal investeren als er nog helemaal geen zicht is op de vraag of de raffinaderij na 2019 nog blijft bestaan? Logisch zou toch zijn dat eerst de toekomst van de raffinaderij geregeld is en dat dan pas geïnvesteerd gaat worden in een gasterminal om de raffinaderij met minder vervuiling te laten werken? Met het klakkeloos trachten te behouden van de Isla wordt diezelfde denkfout gemaakt. Dit is nu precies wat het MDPT en Werner Wiels willen. Geen verandering brengen, het volk dom houden en Curaçao haar duurzame ontwikkeling tegenhouden en zelfs ontnemen ter wille van een klein groepje dat zichzelf wil verrijken. Duurzame ontwikkeling, permanent banen creëren en de juiste waarde uit het vastgoed aan het Schottegat verkrijgen worden aan de kant gezet. Hoe dom kunnen we met zijn allen zijn om dit niet te zien en dit toe te laten?
Dit is typisch het gevolg van wat Murphy zo bekend heeft gemaakt. Maak één beginfout en alles wat erop volgt zal verkeerd gaan, tenzij er rigoureus ingegrepen wordt.
Curaçaose bewindsvoerders moeten eens ‘oliesceptisch’ worden. De hele wereld is aan het veranderen en richt zich op duurzame energie en verwijdert zich van fossiele brandstof, maar omdat het een klein groepje op Curaçao financieel beter uitkomt blijft men doorhannesen en klungelen.
Curaçao moet haar koers gaan veranderen en haar vrees voor de raffinaderij-vakbonden en haar  vrees voor een ‘tweede 30 mei’ opzijschuiven. Laat een onpartijdige partij alsnog een degelijk plan uitwerken voor een alternatief voor de raffinaderij. Dat plan dient dan met een raffinaderij op diezelfde plek te worden vergeleken. Pas dan neem je een beslissing om te bepalen welke richting Curaçao moet kiezen. Nu zijn we verkeerd bezig en zoals het nu loopt heeft Curaçao in 2019 niets meer te kiezen.

De criticus Andrés Casimiri op Curaçao is bekend als de initiatiefnemer en trekker van GreenTown. Hij heeft de voorzittershamer onlangs overgedragen aan David Dick, maar blijft actief lid.