Overheid kiest voor Chinese investeerder
Premier Whiteman heeft de bevolking overrompeld met de ondertekening van een MoU met Guangdong Zhenrong Energy Co. Ltd. Personeel en vakbonden van Refineria Isla hebben sinds jaren bij de regering erop aangedrongen om met het onderhandelingsproces te beginnen en zijn, om een transparant proces te garanderen, overeengekomen het Multidisciplinair Projectteam (MDPT) op te zetten, met de afspraak voor regelmatige rapportage aan het parlement. Uitgangspunt was dat Venezuela in een heel slechte financiële situatie verkeert maar wel de grootste zware olie-reserves ter wereld heeft van 297 miljard vaten. Daarom was aanbevolen om te onderhandelen voor een nieuwe structuur waar de huurovereenkomst met Curaçao omgezet zou worden in een nieuw bedrijf met Curaçao (assets), Venezuela (olie) en een nog te identificeren investeerder (kapitaal) als partners.
Met grote belangstelling hebben wij geluisterd naar de interviews met premier Whiteman na de ondertekening van het MoU op 15 september. Aan de hand hiervan zijn de volgende vragen gerezen.
1. In de pers hebben wij verschillende malen vernomen over de grote hoeveelheid geïnteresseerde investeerders. Wij hebben de heer Werner Wiels, de heer José van den Wall-Arnemann en premier Whiteman horen praten van twintigtal, daarna dertig et cetera. Hetzelfde geldt voor de interesse in het LNG-project. Voor het LNG-project hebben wij begrepen dat er een openbare inschrijving heeft plaatsgevonden en dit proces wordt begeleid door Poten & Partners Inc. Dit project wordt geschat op ongeveer 500 miljoen Amerikanse dollar. De vraag die daarom opkomt is: waarom w ordt voor het investeringsproject van 10 miljard dollar geen openbare inschrijving geplaatst? Wie heeft de selectieprocedure uitgevoerd? Hoe is dit gedaan? Wat waren de selectiecriteria? Wie was het onafhankelijk bureau dat dit proces heeft gescreend?
2. De heer Whiteman heeft uitleg gegeven over het traject MoU. Hij heeft met president Maduro gesproken in Havana, Cuba in juni van dit jaar en daar werd gesproken over een mogelijke gasleiding vanuit Venezuela naar Curaçao en de totstandkoming van een MoU. In augustus van dit jaar ontmoet de heer Whiteman de heer Maduro in Santo Domingo en volgens de heer Whiteman is hier een draft-MoU overgedragen aan de Venezolaans delegatie. In september is de heer Whiteman uiteindelijk naar Caracas gegaan met de intentie om het MoU te ondertekenen met de heer Maduro, maar de heer Whiteman stelt dat hij wordt tegengewerkt door de top van PdVSA en dat hij de heer Maduro niet heeft ontmoet. De heer Whiteman verklaart verder vol trots dat hij afscheid neemt in Caracas met: ,,Me voy con mi música a otra parte, donde sepan apreciarla.” Dit traject verkozen door de heer Whiteman is op zijn minst gezegd zeer opmerkelijk. Is het normaal dat een premier zulk een belangrijk proces in zijn eentje uitvoert? Is het normaal dat de premier in zijn eentje naar Venezuela afreist om een MoU te ondertekenen met de president van Venezuela? (Het blijkt dat de heer Werner Wiels ook aanwezig was, maar daar komen wij nog op terug). Interessant is om het proces van Aruba te vergelijken. Denkt men echt dat Aruba stond te springen om een deal met Venezuela en Citgo Petroleum af te sluiten? Na het gebeuren met de heer Hugo Carvajal in 2014 was de relatie tussen Venezuela en Aruba op een dieptepunt. Toch is het de regering van Aruba, door goed doordachte strategieën en juiste diplomatie, gelukt om een deal te sluiten met Venezuela en Citgo Petroleum. Blijkbaar toen de heer Mike Eman naar Caracas afreisde om de deal te ondertekenen, hadden zijn ondergeschikten alles al goed geregeld.
3. Wij hebben begrepen dat Guangdong Zhenrong Energy Co. Ltd. de verkozen investeerder is om te investeren in de hele energiesector van Curaçao, en dat hiervoor 10 miljard dollar beschikbaar is. Dit bedrijf is bij ons niet bekend dus een Google-search moet ons hierbij helpen. Wij zien dan dat dat Zhuhai Zhenrong de grootste aandeelhouder is van Guangdong Energy Co. Ltd. met 44,3 procent van de aandelen. Zhuhai Zhenrong wordt inderdaad gezien als het vier na grootste Chinese staatsoliebedrijf. Het wordt ook bekend dat in 2012 Zhuhai Zhenrong door de VS sancties zijn opgelegd voor het handelen in Iran. Verder leren wij dat Guangdong Energy een deal sluit met het voormalig Burma nu Myanmar genoemd voor het investeren van 3 miljard dollar in een nieuwe raffinaderij. Dit zal de eerste investering worden in een raffinaderij door Guangdong Energy. Verder zoeken leert ons dat deze deal met Myanmar ook controversieel is het wordt op de laatste werkdag van voormalig president U Thein Sein getekend, en een groot deel van de bevolking is ertegen. Het wordt verder ook duidelijk dat Guangdong Energy zelf niet kan voldoen aan de 3 miljard dollar-investering: ,,Xiong Shaohui, Guangdong GDZR’s chairman, has stated that the company will likely seek additional funding from China’s state policy banks - China Development Bank and China Export & Import Bank - under the One Belt, One Road (Obor) initiative, which has been marked as a funding priority by the Chinese government.” Een andere vraag die bovenkomt is: waarom wil de regering Whiteman de hele energiesector aan een investeerder geven? (men heeft het over investeringen in Aqualectra, CRU, Refineria Isla en het LNG-project).
4. Zoals eerder aangegeven heeft de regering op aandringen van de vakbonden het MDPT opgericht en werd de heer Werner Francis Regis Wiels benoemd tot directeur. Het is bekend dat Werner een broer is van mevrouw Marvelyne Wiels die nieuws heeft gemaakt met vervalste informatie in haar cv en die haar broer Aubert publiekelijk een stuk touw aanbood om zichzelf op te hangen en bekend is vanwege het mismanagement van het Curaçaohuis in Nederland. Maar Googlen voor meer informatie doet ons belanden bij een artikel in het AD van augustus dit jaar, waar bekend wordt dat nadat de heer Werner Wiels ontslagen was bij Refineria Isla voor fraude, hij na een tijdje terecht kwam bij de Amfo waar hij vervolgens moest vertrekken voor het verdwijnen van subsidiegelden. Door de regering Schotte werd Werner vervolgens benoemd in 2011 bij Aqualectra, daar werd hij bekend om zijn ‘Wiels and Deals’ samen met de heer Van der Dijs, wat uiteindelijk bijna het faillissement van Aqualectra heeft veroorzaakt. De heer Werner Wiels wordt ook genoemd in het verslag van het onderzoek bij de overheids-nv’s. De heer Werner Wiels wordt vervolgens in 2013 door de heer Asjes benoemd als voorman van het MDPT. In dit AD-artikel wordt het MDPT met een black box vergeleken omdat niemand binnen of buiten weet wat er precies gebeurt. Toen er in de pers bekend werd gemaakt dat binnen het MDPT men niet op de hoogte werd gesteld waar de heer Werner Wiels zich mee bezighield, werd er door de heer Whiteman verklaard dat dit gecorrigeerd zou worden. Tot onze grote verbazing vernemen wij nu uit het interview met de heer Whiteman dat hij zelf opdracht heeft gegeven voor geheimhouding. Waarom deze geheimhouding? Wat is er te verbergen? Waar blijven de periodieke rapportages volgens de gemaakte afspraak? Waarom het blindelings vertrouwen in de heer Werner Wiels? Men is snel geneigd om een verband te leggen met het vertrouwen dat men heeft in mevrouw Marvelyne Wiels. Zoals in het begin al aangeven, was het voorstel dat vanuit de vakbonden naar de regering toe was gegaan een voorstel tot een nieuwe structuur voor de raffinaderij met de toevoeging van een investeerder voor kapitaalinjectie voor de benodigde investeringen. En gezien Venezuela onze bestaande partner is en de grootste zware olie-reserves heeft ter wereld was het wel onze visie dat Venezuela betrokken zou worden bij de nieuwe bedrijfsconstructie. Dit voorstel was ook in lijn met voorgaande studies door RDK en Isla en was ook een van de opties in het Ecorys-rapport. De vakbonden zijn sinds 2012 bezig bij de verschillende regeringen erop aan te dringen om te beginnen met de onderhandelingen. Wij zijn meer dan iedereen ons ervan bewust dat Venezuela in een moeilijke financiële situatie zit en geen kapitaal heeft voor investeringen, en ook wij weten dat onderhandelen met Venezuela niet een makkie is. Maar waarom opeens de grote haast van heer Whiteman om een deal te sluiten, en de aanpak van de heer Whiteman doet een heleboel vragen opkomen. De recente onderhandelingen tussen Venezuela en Aruba tonen aan dat als het goed en professioneel aangepakt wordt, het wel mogelijk is om te dealen met Venezuela.
Naam en adres zijn bij de redactie bekend