Door drs. Ling Wong

Iedereen weet wat seksuele impotentie is, maar politieke impotentie: wat is dat? Seksuele impotentie is wanneer je de wens hebt om iets te doen, maar het lukt niet. Zo ook is politieke impotentie; wanneer alle regeringen die ons zijn voorgegaan goede voornemens hadden en de wens hadden om het juiste te doen, maar dit niet konden. En nu, zoals in het eerste geval externe invloed gebruikt moet worden om toch je wens waar te maken, zijn we in een toestand beland dat de regering, om toch te bewerkstelligen hetgeen zij wenst te bereiken en reeds veel eerder gedaan had moeten worden, externe invloed moet gebruiken.

Staatsrechtelijke instituten

Het is niet dat wij niet de kennis en instrumenten hebben om het zelf te doen, maar de politieke structuur op Aruba is van dien aard dat het onze politici niet lukt. De politieke structuur wordt gekarakteriseerd door een kleinschaligheid waar iedereen elkaar kent en hetzij familie of vriend van elkaar zijn. De traditionele politiek werd steeds gevoerd met het schenken van goederen of benoeming in de overheid of andere gunsten zoals grond en vergunningen. Op Aruba hebben wij het merendeel van dezelfde staatsrechtelijke instrumenten die Nederland heeft. Nederland heeft de Raad van State en Aruba heeft haar Raad van Advies; Nederland heeft haar Algemene Rekenkamer Nederland en Aruba heeft haar Algemene Rekenkamer Aruba; Nederland heeft De Nederlandsche Bank en Aruba heeft de Centrale Bank van Aruba. Het enige verschil is dat Nederland veel meer eerbied en waarde toekent aan haar entiteiten vergeleken met Aruba. Wanneer Nederland een advies ontvangt van de Raad van State houden zij terdege rekening hiermee en op Aruba wordt advies gevraagd van de Raad van Advies omdat dit de voorgeschreven procedure is, maar de beslissing is reeds door de regering/minister genomen en slechts met wetstechnische details zal rekening mee worden gehouden. De beslissing zal niet gewijzigd worden. In het geval van de Centrale Bank idem dito. Wanneer De Nederlandsche Bank een mening geeft luistert in Nederland iedereen, maar op Aruba is het eens voorgekomen dat ministers de spot dreven met hetgeen onze Centrale Bank naar voren bracht. Als wij kijken naar de positie van de Algemene Rekenkamer is het niet veel beter. Toen in het recente verleden de Algemene Rekenkamer Aruba een welgemeend advies en waarschuwing gaf van ‘Laat ons niet vergeten dat als wij ons huishouden niet op orde hebben anderen dit voor ons willen komen doen’ dit een buitenwereldlijke consternatie veroorzaakte. En wat zien wij nu? Nederland wil voor ons orde op zaken komen stellen. In Nederland is het weleens voorgekomen dat de regering en de Tweede Kamer in een patstelling waren beland en dat de Tweede Kamer tenslotte voorstelde om de Algemene Rekenkamer een onderzoek te laten doen en met een mening te komen. Meteen was toen de regering bereid om hun ambtenaren opnieuw naar de zaak te laten kijken zodat een compromis mogelijk zou zijn. Zo zie je welk gewicht de naam alleen al van de Algemene Rekenkamer heeft in Nederland, voor regering en Staten-Generaal.

Dictatoriaal

De dictatoriale wijze waarop Nederland momenteel haar steun wenst door te drukken en op te leggen is onaanvaardbaar, maar tegelijkertijd is door verschillende mensen gesteld: ‘Don’t let a good crisis go to waste!’. Nederland biedt uit eigen beweging fondsen, expertise, middelen enzovoort beschikbaar om ons te helpen problemen op te lossen die door politieke impotentie van onze eigen regeringen niet konden worden opgelost. Door de coronacrisis hebben wij de gelegenheid om met hulp van Nederland ons huishouden op orde te brengen, met de hoop dat toekomstige regeringen er niet weer een chaos van zullen maken. Een zaak die dan meteen voor de geest komt, is het probleem van een veel te groot en inefficiënt ambtenarenapparaat in combinatie met een overtolligheidspool die alleen maar geld kost. Dit is een probleem dat onze impotente regeringen uit het verleden niet konden oplossen. Dit is een probleem dat Nederland op zich zou kunnen nemen om op een doeltreffende wijze op te lossen. Het zal waarschijnlijk geld gaan kosten, maar Nederland is bereid om dit te besteden als dit gezwel maar geëlimineerd wordt. Zo kunnen er veel meer problemen genoemd kunnen worden, zoals diversificatie van onze economie en het op orde brengen van onze financiën, waar Nederland bereid is om geld, expertise en middelen beschikbaar voor te stellen om deze op te lossen. Natuurlijk zal het ook in het voordeel van Nederland zijn om ons te helpen, want als onze economieën in elkaar storten zullen de KLM-vluchten op een bepaald ogenblik boordevol vertrekken naar Nederland met mensen uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten, die geen inkomen en toekomst meer hebben. Nederland zal deze mensen niet kunnen weigeren met EU/Nederlandse paspoorten. Nederland zal dan moeten gaan zorgen voor bijstand, huisvesting, gezondheidszorg en scholing voor deze mensen, hetgeen misschien op de lange duur meer zal gaan kosten dan de bedragen die zij nu willen weigeren te geven (zie als voorbeelden de exodus bij de onafhankelijkheid van Suriname en de sluiting van de Lago-raffinaderij op Aruba). Aruba moet nu gebruikmaken om een akkoord met Nederland te sluiten om Aruba te helpen problemen op te lossen die wij zelf door onze politieke impotentie niet konden oplossen. En indien impopulaire maatregelen nodig zijn, zullen zij nog altijd als excuus kunnen aandragen dat Nederland hun heeft gedwongen om dit te doen.

Voz Populi Vox Dei

Wanneer ons huishouden eindelijk op orde is blijft het natuurlijk aan het volk, zoals Betico Croes steeds zei, dat de absolute macht heeft met Vox Populi Vox Dei (Voz di Pueblo ta Voz di Dios), om te controleren en ervoor te zorgen dat toekomstige regeringen de orde in ons huishouden handhaven. Indien een regering haar werk niet naar behoren verricht, dient het volk geen moment te aarzelen om net als in de sport hen te verwijzen naar een plaats op de bank om toe te kijken hoe anderen het werk doen zoals het hoort. Het is niet de regering of het parlement die de absolute macht heeft, maar het volk. Met steeds de hoop natuurlijk dat de nieuwe regering niet eveneens aan politieke impotentie lijdt.

De auteur, drs. Ling Wong, is voormalig hoofd Economische Zaken Aruba, ex-president van de Bank van de Nederlandse Antillen (BNA), oud-president Aruba Investment Bank (AIB) en ex-lid van Algemene Rekenkamer Aruba (ARA).