Niet CHE maar Curaçaose brainport is het vaccin

Door Roderick Pieters

Dit is een open brief aan minister-president Mark Rutte van Nederland en minister-president Eugene Rhuggenaath van Curaçao.

Amices,

Als vriend schrijf ik jullie beiden deze open brief om het navolgende te delen. Met grote bezorgdheid sla ik - met velen - de humanitaire situatie op Curaçao gade. Daarnaast ben ik bijzonder ongerust over de plotse verslechtering in de verhoudingen tussen beide Landen binnen het Koninkrijk. De voorgestelde Caribische Hervormingsentiteit (CHE) is mijns inziens geen vaccin voor het oplossen van beide genoemde problemen, maar een cocktail voor hernieuwd conflict, van schending van fundamentele rechtsbeginselen en toenemende sociale onrust en armoede. Mijn pleidooi: een ‘mindset change’ bij alle betrokkenen zal zorgen voor hernieuwde energie en de zo gewenste ‘brain gain’.

Allereerst: waar is het optimisme van de afgelopen jaren gebleven: het vertrouwen, het ‘bon biní for business’-idee, de ‘aanpak vanaf de basis’, de ‘link naar twee continenten en culturen’? Ik denk aan de Nederlandse investeringsmissie naar Curaçao die waardevolle opbrengsten heeft opgeleverd. Ik denk aan de voortvarendheid en het succes van hoe Curaçao de pandemie heeft weten te bestrijden. Voorbeelden van goede samenwerking in het Koninkrijk, van goed Curaçaos bestuur.

De prijs voor de bestrijding van Covid-19 was echter heel hoog. En die prijs wordt als het aan staatssecretaris Raymond Knops ligt nog veel hoger: met de voorgestelde Caribische Hervormingsentiteit (CHE) - bedoeld om de Curaçaose uitvoeringscapaciteit te vergroten - geeft hij een signaal af: ,,Jullie op Curaçao zijn niet te vertrouwen, jullie hebben niet de deskundigheid.”

Als wij mogen afgaan op de adviezen van mijns inziens betrouwbare en deskundige Curaçaose instituties als de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) en de Curaçaose Raad van Advies (RvA), dan zal het doordrukken van de voorwaarden voor coronaleningen respectievelijk een CHE de verarming en de crisis op Curaçao veel eerder vergroten dan verkleinen; beide instituten wijzen tevens op een uitholling van de democratie en rechtsstaat van het Caribische Land.

De Rijkswet-CHE lijkt daarmee maar weinig gebaseerd te zijn op kunde en op vertrouwen. Het gevaar voor willekeur ligt weer op de loer, de cruciale belangen van de Curaçaose burgers zijn op zowel korte termijn als op de lange termijn onvoldoende afgewogen.

Laten wij teruggaan naar de basis van samenwerking, naar het DNA van de Koninkrijksgedachte: ,,Steunend op eigen kracht...” De krachtbronnen zijn er: er is fossiele energie, duurzame energie... hand in hand met het exploiteren van deze energiebronnen is dit hét moment om het ongekende vermogen aan Curaçaos menselijke potentieel wereldwijd aan te boren. Zij kan substantieel bijdragen aan het versterken van de Curaçaose uitvoeringscapaciteit. Veel Curaçaose professionals wereldwijd staan klaar om hun moedereiland vooruit te helpen. Deze menselijke energie hebben wij nodig.

De tijd is er rijp voor: in ‘Black Lives Matter’ is inclusiviteit het devies en niet exclusiviteit. Strategieën en entiteiten die ‘uitsluiten’ zijn wat mij betreft voltooid verleden tijd. Boven alles is hiervoor nodig: een andere manier van denken. Een mindset change voor een brain gain.

Voor een Caribische Hervormingsentiteit zal ik u beide als vriend geen handreiking doen; voor het openen van een Curaçaose brainport daarentegen des te meer.

De auteur, Roderick A.M. Pieters, woont in Tilburg en is oud-Gevolmachtigde minister van Curaçao in Nederland.