Burgermoed
Het vertrouwen is beschadigd, erkent premier Schotte. Maar dat wordt echt niet gelijmd door een brede doorlichting. Het gaat namelijk niet om andere actoren; ‘alle soorten overheidsdiensten, de media en andere publieke en private organisaties’, zoals Schotte letterlijk schrijft aan de RMR. Velen zullen zich afvragen waar hij het lef vandaan haalt om anderen te onderzoeken, en al helemaal private instellingen en media. Een medische check-up op zijn tijd is aan te bevelen, maar iemand met een maagzweer moet niet aan zijn grote teen worden geopereerd. En de patiënt moet zich al helemaal niet bemoeien met andere operaties. Dat het politieke bestuur van het jonge Curaçao ‘ziek’ is, kan helaas bijna dagelijks worden ervaren. Ondanks de gedrevenheid en het enthousiasme dat met name de premier zelf aan de dag legt, want dat moet worden toegegeven gezien zijn drukke agenda en gereis, al dan niet in functie of privé. Maar het wantrouwen is na het aanvankelijke voordeel van de twijfel inmiddels te groot. Hoewel slim en soms listig geantwoord aan de RMR, dat er niets aan de hand is met het goed bestuur, de democratische rechtsorde en de eerbiediging van grondrechten (benoemingen ministers, partijfinanciering, vrijheid van meningsuiting en angst, omgang overheids-nv’s en ambtenaren), zijn juist dit de issues die in brede kring grote zorg wekken. Een goed voorbeeld is de geheel - op álle punten - onterechte schorsing en het voorgenomen ontslag van de Aqualectra-directie. Dat is volledig van tafel geveegd. Met andere woorden: er is sprake van volstrekte willekeur. En willekeur is, zoals de Nederlandse minister Donner terecht aangeeft, de grootste vijand van de autonomie. Het gevaar komt niet van de RMR (lees: Nederland), maar eerder van binnenuit.
Nu echter de koninkrijksregering duidelijk heeft gemaakt niet te zullen ‘ingrijpen’, is het des te meer - ook voor de voorstanders van een grotere rol voor Den Haag - zaak om ‘zelf’ een steentje bij te dragen om te proberen de boel op orde te krijgen. Dat vergt mondigheid en veel burgermoed. Want geen enkele regering moet denken dat de bevolking genoegen neemt met zoethoudertjes; in dit geval de mededeling van het door Transparency International in kaart laten brengen van de algehele situatie op Curaçao. Burgers en bedrijven willen een wat in schaaktermen heet ‘precisie aanval’ en snel herstel van de (ontstekings)wond.
Overigens laat de notitie in verband met de aanstaande Koninkrijksconferentie, daags nadat Donner aan de Kamer bericht van mening te zijn dat Curaçao serieus bezig is, de kennelijk ware bedoelingen van deze regering zien. Het kabinet Schotte wil onder ander het Koninkrijkstoezicht kunnen beëindigen en alle consensusrijkswetten kunnen opzeggen (politie, justitie, Centrale Bank, Gemeenschappelijk Hof etc.). Dit stuk is een frontale aanval op de weinige elementen van het systeem van ‘checks & balances’ dat het eiland nog over heeft, namelijk een onafhankelijk Openbaar Ministerie en een onafhankelijke rechterlijke macht. Leidt dit niet tot meer autonomie van de politici in plaats van autonomie van het volk?