AD Commentaar

Analyse door een onzer verslaggevers

Amper de nieuwe premier van het naar hem vernoemde kabinet (PS/PAIS/PNP/Sulvaran) verklaarde Ivar Asjes in juli direct de oorlog aan de illegale sms-loterij. Toeval of niet, exact hét onderwerp dat zijn voormalige partijleider, wijlen Helmin Wiels, de week vóór de - volgens de politie - huurmoord op 5 mei met alle macht aankaartte, en daarbij man en paard noemde. Robbie’s Lottery van de in de Bientu-strafzaak verdachte loterijhouder Robbie dos Santos was niet alleen onethisch, maar ook onwettig bezig. ,,Sms-loterij is illegaal op Curaçao. Het vindt plaats, maar er is nooit een vergunning voor gegeven. Daarom heeft deze regering besloten er een eind aan te maken”, zei minister-president Asjes tijdens een van de eerste persconferenties van de ministerraad die hij voorzat. Asjes verklaarde zich te baseren op juridisch ambtelijke adviezen van de overheid en gevolg te geven aan een uitspraak van het gerecht, een paar maanden eerder, waarin de overheid werd verzocht een standpunt in te nemen in deze zaak. ,,Alles wat illegaal is, mag niet. Vandaar onze beslissing,” vervolgde Asjes. ,,We gaan via advertenties in de media aangeven dat de sms-loterij wordt gestaakt en gebruiken daarvoor een overgangsperiode van drie maanden. Daarna ontwikkelen we een beleid over sms-loterij. Daarbij kijken of het in de toekomst wel legaal zal mogen worden gehouden of dat we er helemaal mee stoppen.”
De advertentie kwam er, namelijk dat de sms-loterij (van Robbie’s) per uiterlijk eind oktober zou worden beëindigd; specifiek geformuleerd: ,,Dat met het oog op het doen beëindigen van de in strijd met het bepaalde bij of krachtens de Loterijverordening 1909 plaatsvindende verkoop van loten via sms voor de Wega di Number Kòrsou vanaf 1 november 2013 handhavend zal worden opgetreden”. Maar het sms-lot wordt nog gewoon aangeboden. Slappe knieën van Asjes of een inschattingsfout drie maanden geleden? De regeringsleider kwam er in elk geval lange tijd niet zelf meer op terug. Pas toen Asjes er vorige week tijdens de wekelijkse persconferentie van de regering door een journalist expliciet om werd gevraagd, bleek uit de vage en ontwijkende antwoorden dat de premier er wellicht iets genuanceerder over is gaan nadenken.
De zaak was, is en blijft opmerkelijk omdat Robbie’s Lottery al jaren - sinds 2008 - samen met overheids-nv UTS het kopen van nummers via ‘Sms2Win’ aanbiedt. Maar nadat een concurrerend gokbedrijf, Lucky Seven, ook om een vergunning vroeg, meldde eind 2011 toenmalig premier Gerrit Schotte (MFK) dat er nooit een vergunning was gegeven voor sms-loterij. ,,De overheid is thans niet voorbereid om een gedegen controle van de door u verzochte verkoopwijze uit te oefenen, hetgeen gezien de belangen die hierbij in het geding zijn, zeer belangrijk is. Op grond van voormeld beleid kan daarom thans geen vergunning worden verleend voor de verkoop van loten via sms”, schreef Schotte. Uit de daarop aangevraagde rechtsgang bepaalde het gerecht in maart van dit jaar dat er onduidelijkheid bestaat en dat de overheid een standpunt moet innemen. Lei pa un, lei pa tur (Gelijke monniken, gelijke kappen).
Belangrijk bezwaarpunt dat Asjes had - en dat was eind april/begin mei ook nadrukkelijk naar voren gebracht door de geliquideerde parlementariër Wiels - is dat via sms-loterijen er geen controle is of ook minderjarigen gokken. Een probleem vormt eveneens dat er geen (goed) toezicht is op het betalen van omzetbelasting (ob) over de verkochte nummers; sterker, de overheid loopt vermoedelijk grote sommen geld aan publieke middelen mis.
Aan de zaak zitten enkele pikante aspecten. Zo zou eigenaar Dos Santos van Robbie’s Lottery een van de geldschieters zijn van MFK, de partij van ex-premier Schotte en broer van oud-minister van Financiën George Jamaloodin (MFK). Verder is een overheids-nv, telecombedrijf UTS, nauw bij de zaak betrokken.
Feit is dat Asjes de kwestie al snel liet ‘liggen’. Mogelijk dat de felle reactie van Dos Santos’ advocaat indruk maakte. Raadsman Chester Peterson van de loterijbaas sprak namelijk van een ‘agressietoer’ door Asjes. Volgens de advocaat wist de premier dat Robbie’s Lottery al sinds 1 januari 2012 op naam staat van Stephanie Jansen: ,,Haar vader, Robbie dos Santos, laat zich, sedert de overgang van de bewuste vergunning op haar, zijn dochter, in het geheel niet meer in met het houden en aanleggen van loterijen. In zoverre verkondigt de minister van Algemene Zaken onwaarheden.” Maar de raadsman van Robbie’s ging veel verder dan dat: ook deed Peterson beschuldigende uitlatingen over de moord op Wiels.Er kon/kan volgens hem niet uitgesloten worden dat wijlen Wiels destijds ‘door Asjes en zijn kornuit’ in hun partij besmet werd, stelde de advocaat in een open brief. ,,En dat wijlen Wiels door dezen, met het zicht op de, naar verluidt, toen bij hen al bekende plannen om Helmin Wiels te vermoorden, is opgezet om tegen Robbie dos Santos uit te halen en tekeer te gaan, zodat door hem, de minister van Algemene Zaken, na de moord op deze Wiels, kon worden geteerd op de ongegronde beschuldigingen van inmiddels wijlen Wiels aan het adres van Robbie dos Santos.”
Misschien dat de premier danig onder de indruk was van deze - taalkundig complexe - ‘waarschuwing’ en daarom het delicate onderwerp sindsdien liever niet meer opzocht. Maar 1 november is geruisloos voorbij gegaan en over een paar dagen is het exact een half jaar geleden dat Wiels op klaarlichte dag en op een openbare plek aan zee bij Marie Pampoen werd vermoord. Niet alleen is nog altijd niet bekend wie het ‘brein’ (de intellectuele dader) was, maar ook is nog steeds niet de indrukwekkende reeks vragen (niet minder dan 31) die Wiels als Statenlid daags voor zijn liquidatie over de sms-lotterij stelde beantwoord. Onlangs herinnerde zijn partijgenoot, parlementariër Melvin Cijntje, de regering er nog aan. Vooralsnog zonder resultaat. De vragen waren gesteld aan minister van Justitie Nelson Navarro (PAIS), minister van Financiën José Jardim (namens de fractie Sulvaran), toenmalig minister van Economische Ontwikkeling Steven Martina die inmiddels is opgevolgd door Stanley Palm (PAIS) en minister Earl Balborda (PNP) van Verkeer en Communicatie; de vragen waren ook gericht aan semi-regulator Bureau Telecommunicatie, Post & Utiliteiten (BTP&U) en het Openbaar Ministerie. Maar zes maanden later nog niets, nada.
Het draagt niet bij aan een indruk van een krachtig, vastbesloten en consistent bestuur. Deze (non)actie van de overheid ondermijnt daarmee het gezag van niet alleen de minister-president, maar ook van de ministerraad, het ambtelijk apparaat en het parlement. Iets mag niet, maar het mag/gebeurt toch.