AD Commentaar

Analyse
Curaçao móet veiliger en het is aan de minister van Justitie om álle middelen hiertoe aan te wenden. Waaronder cameratoezicht, zoals ook elders ter wereld massaal gebeurt. Toch is het cameratoezicht onderwerp van een heftige - publieke - discussie tussen enerzijds Nelson Navarro (PAIS) als bewindsman van Justitie, gesteund door zijn partij, en anderzijds de kritische fractie van Pueblo Soberano (PS) die zich overigens al langer keert tegen het regeringsbeleid van de ‘eigen’ PS-premier Ivar Asjes. Vandaag is er overleg van de zogeheten Samenwerkende Partijen en de kwestie lijkt een ‘hot potato’ te kunnen gaan worden. Niet onterecht.
Dat er ook camera’s (moeten) komen in de strijd tegen de misdaad, daarover zou geen verschil van inzicht behoren te zijn. Wel heeft PS een punt als er vraagtekens worden gezet bij de manier waarop dit is gebeurd. Het gaat daarbij niet alléén om het feit dat de gebruikelijke, (doorgaans langdurige) openbare aanbestedingsprocedure is omzeild om terecht sneller tot besluitvorming over te gaan. Maar vooral ook de meer fundamentele vraag: Heeft Navarro de Staten wel altijd tijdig en volledig geïnformeerd?
Negen maanden terug, eind juni 2014, verklaarde de minister dat er begin 2015 cameratoezicht zou zijn in Punda, Otrobanda, toeristengebieden en bij de grote kruisingen op het eiland. Hij noemde ‘Hato’ niet in zijn persconferentie. Ook wel logisch als men bedenkt dat de afschuwelijke schietpartij op Hato pas drie weken láter plaatsvond: op 15 juli.
Het verwijt nu aan sommige Statenleden die naar aanleiding van Hato zelf zouden hebben aangedrongen op cameratoezicht is niet de juiste voorstelling van zaken. Die bewuste Statenvergadering vond overigens pas medio augustus plaats, toen het reces eindelijk voorbij was. Eind juli beklaagde onder anderen parlementariër Zita Jesus-Leito van oppositiepartij PAR zich er nog over dat het debat niet eerder kon worden gehouden. Hoezo ‘sense of urgency’?
Tijdens de persconferentie eind juni 2014 verklaarde minister Navarro bovendien: ,,Daarom hebben we een win-winsituatie bedacht, waarbij zij kosteloos camera’s plaatsen op Curaçao en ons eiland als een showcase gebruiken voor de rest van de regio.” ‘Zij’ zijn de leveranciers van Inspur uit China.
Dat de PAIS-bewindsman momenteel beweert dat er geen openbare aanbesteding plaatsvond vanwege de druk van de Staten naar aanleiding van de liquidatie op Hato, is dus niet waar of niet helemaal waar: lang vóór de Staten en zelfs nog vóór de schietpartij op Hato was er met de Chinese leverancier een deal gesloten.
Dat die afspraken nadien zijn gewijzigd, namelijk van eerst gratis levering naar later betaling voor de camera’s, doet daar niets aan af. Integendeel, hoewel er veel voor valt te zeggen om als land niets zomaar cadeau te willen krijgen maar het beter zuiver en zakelijk te houden en gewoon netjes af te rekenen, dient de overheid voor betaalde goederen en diensten wel de correcte comptabiliteitsregels na te leven.
De Statenvergadering in augustus is voor diverse kranten voorpaginanieuws. Geen enkele meldt iets over camera’s. Ook de motie noemt het cameratoezicht niet. Overigens is - als men de PS moet geloven - in tegenstelling tot wat Navarro beweert, niet de hele ministerraad akkoord gegaan. Er zou zijn gewacht tot één PS’er in het PS-PAIS-PNP-Sulvaran-kabinet in het buitenland was om het besluit door te drukken met een meerderheid van één stem. Zo werd ook eerder deze maand gemeld door media, waaronder deze krant. Navarro verklaarde ook dat het contract nog getekend moest worden, hij hoopte dat kort daarop te doen, en bovendien moe(s)t de wet nog veranderd worden om de camera’s te kunnen inzetten.
De wet is nog niet veranderd. En voor zover bekend is de wetswijziging nog niet eens aan de Staten aangeboden. Dus dat traject zal nog even gaan duren. Vanwaar dan de haast om niet de reguliere transparante, openbare aanbestedingsprocedure, maar de ‘versnelde’ onderhandse gunning toe te passen?
Het parlement drong op 15 augustus Statenbreed aan op ‘un Kòrsou ‘safe’, kaminda un i tur por biba sin miedu’ (een veilig Curaçao, waar eenieder zonder angst kan leven) en de criminaliteit moest ‘vastbesloten, snel en met prioriteit’ worden teruggedrongen. Zo beschouwd heeft Navarro gehandeld conform de wens van de volksvertegenwoordiging. Maar het traject met de Chinezen had hij al veel eerder in gang gezet. Toen tegen nul kosten. Nu kosten de 180 camera’s 5,4 miljoen gulden (exclusief bijkomende uitgaven voor stroom en internet). Dat wil zeggen: per camera 30.000 gulden.
Natuurlijk, de regering Asjes en in het bijzonder de minister van Justitie moeten álles doen om de veiligheid en het veiligheidsgevoel op te krikken, iets waar de samenleving al tijden om roept. Maar in een democratische rechtsstaat gelden ook nog altijd regels en wetten omtrent de uitgaven van gemeenschapsgelden. Zelfs als de Samenwerkende Partijen (in een eerder stadium) en de ministerraad (een meerderheid) hebben ingestemd, zoals Navarro stelt, dan nóg zijn vragen van parlementariërs en media over de gevolgde aanbestedingsprocedure meer dan legitiem.
Het gaat er daarbij niet om dat een partij, in dit geval PS, ‘wint’ of een ander, PAIS, ‘verliest’. Maar om de waarheid boven tafel te krijgen. Parlement en vooral bevolking verdienen niet alleen veiligheid, maar ook een serieuze minister aan het roer die hen tijdig en volledig informeert.