Hardop dromen
De ene keer is het stank. Dan groene smurrie, een andere keer is het witte poeder. Of fijn stof. De bevolking heeft ondertussen allerlei vormen van overlast - lees: bedreigingen van de volksgezondheid en natuur - meegemaakt. Met dank aan de door PdVSA gerunde Isla-raffinaderij, die al jaren een broertje dood heeft aan het milieu en de milieunormen. Een raffinaderij waar de samenleving een bijna absurde relatie mee onderhoudt. Diep in ons hart weet bijna iedereen dat de raffinaderij het volk en omringende land beetje bij beetje vergiftigt. Maar de mensen lijken collectief verblind. En stoppen de schade en schande van onder andere (dodelijke) slachtoffers die er jaarlijks te betreuren zijn als gevolg van de gezondheidsklachten die de Isla veroorzaakt, in het meest afgelegen hoekje van de menselijke vergetelheid. Eerlijk gezegd hebben de inwoners van Curaçao ermee leren leven. Sport-, buurt-, school-, cultuur-, en landbouwgroepen weten uit eigen ervaring maar al te goed dat ze met één enkele klop op de Isla-deur sponsorgeld krijgen voor welk project dan ook.
Als samenleving zijn wij als de dood voor de dag dat de raffinaderij niet meer operationeel zou zijn. Die angst weerhoudt de meesten ervan om ‘outside the box’ te denken en alternatieven voor de verstikkende raffinaderij serieus te nemen. Diezelfde angst doet opeenvolgende regeringen, overheids(inspectie)diensten en burgers erin berusten dat de Isla-overlast voor het Nederlandse defensiepersoneel in Juliandorp dermate is dat het ministerie in Den Haag hulp biedt als gezinnen van militairen willen verhuizen. Wat onacceptabel is voor hen, is blijkbaar goed genoeg voor ons. Ondertussen rijden iedere dag duizenden langs de raffinaderij waar de asbestbuizen en de omliggende grond in no time geïmpregneerd werden, nadat ze daar overigens tijden hadden geleden voordat Statenlid Córdoba van regeringspartij Pueblo Soberano ruim een week geleden daarover aan de bel trok. En daarbij en passant zijn eigen PS-minister Whiteman van Gezondheid aan de schandpaal nagelde. Weliswaar zijn de buizen niet van de Isla of PdVSA, maar van de ‘eigen’ overheids-nv Refineria di Kòrsou, maar dat maakt de bedreiging voor de volksgezondheid er niet minder om.
Bij de raffinaderij staat nog steeds het bord met de kerstslogan van de Isla van vorig jaar ‘Si bo por soñ’é, bo por logr’é’. Vrij vertaald ‘Als je erover kunt dromen, ligt het doel binnen handbereik’. Hoe graag deze samenleving ook van een schone raffinaderij wil dromen, de werkelijkheid herinnert er iedere dag weer aan dat als de gemeenschap niets onderneemt, wij met z’n allen in de nachtmerrie blijven van een oneindig verhaal. ,,Op Curaçao werd alles anders door de komst van de (toenmalige Shell)-raffinaderij in 1915”, zo begint zaterdag een bijzondere serie onderzoeksjournalistiek in het Antilliaans Dagblad over 100 jaar olie-industrie. Er is veel veranderd in de afgelopen eeuw. In veel opzichten óók verbeterd. Maar met voortschrijdend inzicht en idem technologie, die verantwoorde en schone raffinage mogelijk maken, is de afgelopen decennia nauwelijks iets gedaan. Wat weerhoudt de bevolking ervan om hardop te dromen van en te zorgen voor opnieuw een omwenteling, dit keer vooral ten goede van mens en natuur? Te beginnen op deze Dag van de Aarde.
