Sehos geen speelbal
De budgetfinanciering, waarmee het Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos) moet zien rond te komen, is onvoldoende. Dat zegt algemeen directeur Javier Hernandez vandaag in deze krant in zijn afscheidsinterview. Maar een reactie is lang uitgebleven. De bestuurders durfden pas negen maanden na de opgelegde forse budgetkorting van oktober 2014 - omdat het echt niet anders kon en er maar geen concreet antwoord kwam van de overheid - naar de rechter te stappen en een LAR-procedure (administratieve rechtspraak) te starten; om bezwaar te maken tegen het feit dat het Sehos voortaan in één klap met 140 miljoen in plaats van 160 miljoen moest rondkomen. Die procedure werd uiteindelijk aangehouden, nadat partijen met elkaar in overleg traden en er zicht was dat de eerste tranche snel overgemaakt zou worden.
Hoe anders reageerde het Advent Ziekenhuis onder soortgelijke omstandigheden. Het particuliere Advent wist eerst in december 2014 en toen in februari 2015 met succes bij de rechter af te dwingen dat de zorginstelling niet de budgetkorting opgedrongen kreeg. Dit gebeurde nadat ook het Sehos al was geconfronteerd met een vergelijkbare budgetmaatregel. De vraag is dan ook waarom het Sehos, met het lichtend voorbeeld van het Advent Ziekenhuis voorhanden, en een door Whiteman aangekondigd onafwendbaar faillissement medio dit jaar als de 30 miljoen krediet zou uitblijven, pas te elfder ure ervoor koos om desnoods dan maar het juridische gevecht aan te gaan. Hebben de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht wel genoeg daadkracht getoond en als leeuwen gevochten voor de door de samenleving betaalde zorginstelling?
Natuurlijk, er moet worden bezuinigd om de om meerdere redenen (te) dure gezondheidszorg betaalbaar te houden - want de premies kunnen niet wéér omhoog - maar dat is primair een verantwoordelijkheid van de politiek beleidsbepalers en -makers en de sociale verzekeraar SVB, terwijl het de taak van de directie van het Sehos is om alles te doen om het ziekenhuis overeind te houden. Hernandez, die deze week voor het laatst in het hospitaal werkzaam was, heeft zijn portie gekregen en gegeven. Onder aanvoering van de man die al heel zijn carrière bekendstaat als de manager die het laatste stukje verkwisting weet weg te werken, zijn de aanzienlijke exploitatietekorten omgezet in break-even en zelfs een beperkte surplus. Maar daarmee is de rek eruit. Mogelijk moegestreden heeft Hernandez zich niet (meer) openlijk verzet tegen de van bovenaf opgelegde plotselinge inkomstenderving, hoewel overheidsaccountantsbureau Soab direct al becijferde dat het cashtekort maandelijks met 1,5 miljoen zou oplopen (18 miljoen op jaarbasis), met name als gevolg van een exploitatiedeficit voortkomend uit de budgetkorting. En adviseur Usona zag weliswaar verdere besparingsmogelijkheden, maar daarvoor is eerst geld nodig om bepaalde maatregelen voor de aanscherping van de medisch-organisatorische processen te bekostigen.
Met het jongste besluit van de ministerraad om - nu wel - de eerste tranche van het overbruggingskrediet van 30 miljoen gulden aan het Sehos over te maken, lijkt het financiële tij voor het ziekenhuis gekeerd. Verantwoordelijk minister Ben Whiteman (PS) van Gezondheid heeft er in het verleden meerdere keren op gehamerd, dat de financiële injectie aan het ziekenhuis goed besteed moet worden, het gaat immers om gemeenschapsgelden. De bewindsman heeft daar zonder meer een punt. De minister moet een toegankelijke en betaalbare zorg waarborgen, waarbij tegelijk de kosten moeten worden beheerst. Maar het gaat niet alléén om (publiek) geld. Het gaat ook om het algemeen maatschappelijk belang van de continuïteit van adequate medische zorg, waar burgers van dit land door middel van premies een hoge prijs voor betalen en recht op hebben.
Tegen deze achtergrond zijn er in retrospectief vraagtekens te plaatsen bij niet alleen de late reactie van het bestuur van het Sehos, dat het algemeen medisch belang van de samenleving moet behartigen, maar ook bij de verschillende eerder niet nagekomen toezeggingen van de zijde van Whiteman en de regering.
Het Sehos - nu verder zónder Hernandez en met financieel directeur Henri Gerrits aan het roer - mag nimmer misbruikt worden als speelbal van de politiek of anderen, die in de complexe transitie naar het nieuwe Hospital Nobo Otrobanda (HNO) eventueel eigen voordeel kunnen putten uit een verzwakte ziekenhuisorganisatie. De toekomst van deze zorginstelling - het enige algemeen ziekenhuis van Curaçao - en de continuïteit van specialistisch-medische zorg in deze samenleving dienen te allen tijde veilig te zijn gesteld.
