Van onze correspondent
Kralendijk - Het koraal sterft af. De zeespiegel stijgt. Het wordt steeds heter en als de wereldwijde uitstoot van CO2 niet naar beneden gaat, dreigt een vijfde van Bonaire te verdwijnen. Nederland moet mensen beschermen tegen de negatieve invloeden van klimaatverandering.
Dit stelt het College voor de Rechten van de Mens in een publicatie op zijn website waarin wordt uitgelegd welk effect klimaatverandering heeft op mensenrechten en welke verplichting Nederland heeft.
Klimaatverandering heeft een negatieve invloed op het recht op een schone, gezonde en duurzame leefomgeving, het recht op leven en het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer. De overheid is daarom volgens het college verplicht om haar burgers te beschermen tegen de negatieve effecten van klimaatverandering. Met dit standpunt schaart het zich achter Greenpeace en de acht lokale eisers die afgelopen week om deze reden een rechtszaak zijn gestart tegen de Staat. ,,Ook als niet zeker is dat risico’s van klimaatverandering zich zullen realiseren, is de overheid verplicht om preventief maatregelen te nemen. De overheid mag in beginsel zelf bepalen welke maatregelen ze neemt, zolang deze maar redelijk en geschikt zijn”, aldus het college.
Het recht op non-discriminatie houdt in dat de overheid zich inzet om ongelijkheden aan te pakken, zodat iedereen van zijn rechten gebruik kan maken. ,,De overheid moet daarom rekening houden met mensen in een kwetsbare positie en moet bijvoorbeeld voorkomen dat mensen maatregelen tegen klimaatverandering niet kunnen betalen, waardoor zij in armoede terechtkomen. Bijvoorbeeld omdat ze gedwongen worden te verhuizen omdat het water stijgt, terwijl ze geen geld hebben voor een verhuizing en het opbouwen van een nieuw leven op een nieuwe plek. Of omdat ze geld moeten neerleggen voor het herstellen van hun huis na waterschade. Ook kunnen mensen in armoede terechtkomen als er geen toeristen meer naar het eiland afreizen om te snorkelen, omdat veel of al het koraal is afgestorven of omdat het te heet is geworden.
De VN-mensenrechtenraad heeft verschillende resoluties aangenomen waarin vastgesteld is dat klimaatverandering negatieve invloed heeft op mensenrechten en dat staten de verplichting hebben om mensenrechten te beschermen en te bevorderen bij het tegengaan van klimaatverandering, en hun burgers moeten beschermen tegen de negatieve effecten van klimaatverandering. Sinds 2012 valt Caribisch Nederland (CN) ook onder het mandaat van het College voor de Rechten van de Mens. ,,Het gelijkheidsbeginsel uit artikel 1 van de Grondwet geldt ook voor CN. Het uitgangspunt is dat in beginsel alle Nederlandse wetgeving daar ook zou moeten gelden. Als de overheid hiervan afwijkt, moet hiervoor een legitiem doel bestaan en moet de overheid een redelijke en objectieve reden kunnen geven. (‘comply or explain’). Verdragen zoals het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens gelden onverkort in CN”, aldus het college dat al langere tijd oproept tot het opheffen van de verschillen in mensenrechtenbescherming tussen CN en Europees Nederland. ,,Het zou immers niet moeten uitmaken waar in Nederland je woont, de overheid heeft een mensenrechtelijke plicht om haar burgers te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Dat is in het bijzonder zo voor mensen in een kwetsbare positie, zoals de inwoners van CN.”
