Van onze correspondent
Den Haag - Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid (LNV) is bereid tot overleg met het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) over de sargassumproblematiek. Maar het is wel in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het OLB.
Dat schrijft Schouten in antwoorden op vragen van D66-Tweede Kamerleden Antje Diertens en Tjeerd de Groot. Bij de strandingen van het zeewier op de oostkust van Bonaire ligt de bal in eerste instantie bij het eilandsbestuur. ,,Vanuit mijn verantwoordelijkheid voor natuur in Caribisch Nederland ben ik bereid in overleg te treden met het OLB over deze problematiek.” Daarbij zou ook natuurbeheerder Stinapa betrokken kunnen worden. De minister neemt de sargassumproblematiek ook mee in haar natuurbeleidsplan voor Caribisch Nederland dat in november verschijnt.
Het Rijk heeft al de aanschaf van materieel om de stranden op te ruimen betaald, zegt de minister ook. Ze beschrijft uitvoerig de ernst van de problemen met sargassum. De aanspoeling begon in 2015, maar lijkt steeds erger te worden. In maart 2018 was het zelfs zo ernstig dat er schade optrad aan mangroves en er sterfte was onder vissen en zeegras. Bovendien werd er tijdens het rottingsproces zoveel gas uitgestoten dat de concentratie schadelijk was voor mensen.
Schouten vreest dat ook koralen eronder kunnen lijden als het vaker voorkomt. Door lichtonderschepping, afnemend zuurstofgehalte, verrijking met voedingsstoffen en de afgifte van waterstofsulfide kan het ecosysteem onder druk komen te staan. Dat treft niet alleen de natuur, maar ook de economie, met name het toerisme en de visserij.
Verder schrijft de minister dat tot 2010 sargassum alleen bloeide in de Sargassozee in de Noord-Atlantische oceaan. Maar nu worden ook zogenoemde ‘blooms’ waargenomen voor de kusten van Brazilië en West-Afrika. Klimaatverandering en afwatering van rivieren op de oceaan noemt ze als mogelijke oorzaken.
Het voorkomen van het aanspoelen van het wier is beter dan verwijderen, maar dat is lastig en duur. Het meest effectief zijn drijfkettingen waarmee het sargassum kan worden omgeleid naar plekken waar het kan worden opgeruimd. Bonaire heeft dit jaar geëxperimenteerd met oliebooms. Schouten wijst op een rapport van de Dutch Caribbean Nature Alliance dat als uitgangspunt zou kunnen dienen voor een actieplan. Overigens bestaat de problematiek nauwelijks op Saba en Sint Eustatius, omdat er daar weinig baaien zijn.
Een optie die Diertens en De Groot noemden in hun vragen is het verwerken van sargassum voor ‘nuttig gebruik’. Er zijn volgens Schouten baggerbedrijven geïnteresseerd, maar ze ziet voor Bonaire niet veel mogelijkheden. Omdat sargassum niet permanent aanwezig is, kan het alleen aanvullend worden gebruikt voor bijvoorbeeld de productie van biobrandstof, bioplastics, kunstmest en veevoer. ,,Het heeft dus slechts toegevoegde waarde als er bijvoorbeeld een reeds bestaande installatie is, met bijbehorende infrastructuur en structurele aanvoer van grondstoffen.” Die infrastructuur en installaties zijn op Bonaire niet aanwezig.
