Van onze correspondent
Oranjestad - Aruba is een van de meest toerisme-intensieve eilanden van het Caribische gebied. Hoewel dit op korte en middellange termijn grote voordelen biedt, leidt overtoerisme op de lange termijn tot hoge sociaalecologische kosten.
Deze voorlopige conclusie valt te lezen in het rapport Whence the twain shall meet: Weathering overtourism and climate change in small island tourism economies. Het gaat om een werkverslag van onderzoeker Ryan Peterson, werkzaam bij de Centrale Bank van Aruba (CBA).
Peterson noemt het een gemeenplaats dat het toerisme onderdeel is van het sociaaleconomische weefsel van het Caribisch gebied. ,,Met de vooruitgang van industriële revoluties in de afgelopen eeuw volgde het toerisme bij elke nieuwe golf van technologie, vervoer en reizen. De sociaalecologische druk van toeristische economieën van kleine eilanden - te wijten aan verbruik van grondstoffen, bouw en verdringing - worden nog verergerd door klimaatverandering en ecologische schokken, waardoor traditionele beleidsmaatregelen en middelen van bestaan in het Caribisch gebied worden uitgedaagd.”
De onderzoeker beschrijft overtoerisme als de negatieve impact van ongecontroleerde groei van het toerisme, die het welzijn van de burgers bedreigt en leidt tot achteruitgang van de natuurlijke omgeving en biodiversiteit. Dat kan resulteren in afnemende bezoekerservaringen en -uitgaven. ,,Overtoerisme weerspiegelt de groei van het toerisme die het niveau overstijgt van aanvaardbare verandering in een bestemming te wijten aan toerisme-intensiteit en toerisme-dichtheid, wat resulteert in een verhoogde economische kwetsbaarheid, sociale kosten en degradatie van het milieu.” Klimaatverandering kan volgens hem door de toename van extreme weersomstandigheden de nadelige effecten van overtoerisme intensiveren en verergeren, vooral op kleine eilanden die afhankelijk zijn van het toerisme, waar het toerisme is geconcentreerd in kustgebieden.
Het onderzoek richt zich op Aruba, een klein eiland met een volwassen toerismeindustrie, die al een halve eeuw groeit. Aruba is een van de meest toerisme-intensieve economieën in het Caribisch gebied. Peterson wijst op de nadelen: ,,De stijgende risico's van overtoerisme worden geassocieerd met toenemende maatschappelijke kosten van lage arbeidskosten, lage productiviteit, verhoging van de inkomensongelijkheid, evenals een significant verlies aan de schaarse natuurlijke leefgebieden, kusterosie en milieuschade. Deze laatste nadelige effecten worden verergerd door de gevolgen van toenemende stormpieken, overstromingen en de stijgende temperatuur van het zeewater.”
De onderzoeker benadrukt dat de voordelen van het toerisme direct merkbaar zijn, terwijl de sociaalecologische kosten van toerisme op de lange termijn komen en zich over meerdere generaties kunnen uitstrekken. Hij roept de beleidsmakers op om structurele veranderingen door te voeren. ,,De symbiotische ontwikkeling van overtoerisme en klimaatverandering houdt substantiële risico’s in voor duurzame economische ontwikkeling. Dit vereist aanzienlijke innovatie en investeringen in zowel het patroon als het tempo van het nationale beleid en programma's voor het behoud van de economische ontwikkeling. Een strategische en samenhangende mix van hervormingen in beleidsvorming voor de versterking van de macro-economische veerkracht en klimaatverandering is cruciaal. Ook moet het toeristisch bestuur worden versterkt. Hoewel kleine eilandjes misschien niet in staat zijn om het klimaat te controleren, kunnen zij wel zichzelf sturen in de richting van een meer duurzame toekomst.”
