Hoe via een minister meer info bij de ARC kan komen

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De Algemene Rekenkamer Curaçao (ARC) heeft voor de Staten de informatie van de eerder gehouden technische briefing nog eens op papier gezet met aanvullend een ‘toolkit’ over hoe de minister de Rekenkamer van meer informatie kan voorzien.

Tijdens de technische briefing kwam de onmogelijkheid van de Rekenkamer naar voren om bij overheids-nv’s en -stichtingen onderzoek te doen. Wel is toen aangegeven dat de ARC weliswaar niet direct bij de nv’s en stichtingen naar binnen kan, maar wel via de minister informatie zou kunnen krijgen.
Waar het gaat om overheidsvennootschappen, zijn de aandeelhoudersrechten beperkt, waardoor invloed via concessievoorwaarden vaak effectiever kan zijn, aldus de ARC. Bedoeld wordt dat het Land aandeelhouder is van een overheidsvennootschap, maar slechts beperkte invloed kan uitoefenen via de normale rechten die een aandeelhouder heeft. De rechten die er zijn omvatten meestal het stemrecht bij aandeelhoudersvergaderingen en het beperkte recht om bepaalde informatie te ontvangen. Het management en de raad van commissarissen zijn verantwoordelijk voor de operationele beslissingen en kunnen zelfstandig handelen binnen de grenzen van hun bevoegdheden.
Maar, zo suggereert de Rekenkamer, als een overheids-nv een specifieke taak of dienst uitvoert op basis van een concessie, een formele toestemming van de overheid om een bepaald openbaar doel te dienen, biedt de concessieovereenkomst vaak aanvullende mogelijkheden voor de overheid om invloed uit te oefenen. De concessievoorwaarden kunnen bijvoorbeeld bepalen hoe de vennootschap moet opereren, welke doelen zij moet nastreven, en hoe zij verantwoording moet afleggen. Via deze voorwaarden kan de overheid meer directe invloed uitoefenen op de bedrijfsvoering dan via de gebruikelijke aandeelhoudersrechten.
Waar het gaat om overheidsstichtingen, biedt de subsidierelatie met het Land een opening. ,,Hierbij kunnen voorwaarden worden gesteld en aanvullende afspraken worden gemaakt, zoals in bevoegdhedenovereenkomsten of service level agreements. Wanneer een overheidsstichting een wettelijke taak uitvoert of wettelijk gefinancierd wordt, kunnen er governance- en beleidsvoorwaarden in de wetgeving zijn vastgelegd”, aldus de ARC.
Samenvattend stelt de Rekenkamer: ,,Het wordt aanbevolen om waar mogelijk afdwingbare informatierechten en beïnvloedingsmechanismen op te nemen in de rechtsbetrekkingen met overheidsstichtingen. Dit zou het Land in staat stellen om informatie op te vragen of de koers van de stichting te beïnvloeden wanneer dat nodig is.” Voor de ARC betekent dit dat geoordeeld kan worden over hoe de minister zijn bevoegdheden gebruikt heeft op basis van subsidierelaties, service level agreements of andere overeenkomsten, of wettelijke regelingen.
De ARC heeft ook vier voorbeeldmoties opgesteld met verzoeken van de Staten aan de Rekenkamer. Het zijn geen vaste templates, maar een richtlijn, zo wordt eraan toegevoegd.