Door Gijs van den Heuvel
De regeringen van Curaçao, Aruba en Sint Maarten denken misschien dat een toelatingsregeling in Nederland er nooit zal komen. De zogenoemde Bosmanwet is de zoveelste poging om 'Antillianen' aan de grens tegen te houden of terug te kunnen sturen naar de eilanden. Die voorstellen zijn steeds gestrand, soms niet eens meer ingediend. Toch zal het er eens van komen en een aangepaste Bosmanwet maakt een goede kans. En dat is dan voor een groot deel de eigen schuld van de eilandelijke politici.
VVD-Tweede Kamerlid André Bosman heeft zijn initiatiefwet misschien niet zo slim aangepakt. Zijn voorstel is grof geschut waarin alle Antillianen over één kam worden geschoren. Dat juristen en andere partijen hier gehakt van zouden maken had hij moeten voorzien. Bosman mag dan beweren dat hij de toelatingsregelingen van de eilanden heeft gekopieerd, daarbij ziet hij op zijn minst over het hoofd dat de doelstelling van die regelingen heel anders is. Dat is namelijk het beschermen van de eigen arbeidsmarkt en niet het beperken van de toestroom van 'kanslozen'.
Achterover leunen
Dat het wetsvoorstel van Bosman geen schijn van kans maakt stemt de Caribische eilanden waarschijnlijk tevreden. Maar voor de collega-politici op de eilanden de overwinning claimen zou ik toch maar even wachten. Want tijdens de behandeling werd ook duidelijk dat een op essentiële punten aangepast voorstel een goede kans maakt. Het zal allemaal nog wel een tijdje duren voor de tekst zo is aangepast dat bijvoorbeeld de PvdA ermee kan instemmen, maar op de eilanden moet men nu niet achterover leunen.
De regeringen van de eilanden hebben nog tijd om de Bosmanwet tegen te houden. Dat is namelijk heel simpel. Nou ja, er gaat best veel werk in zitten, maar de eerste stap is snel gezet. Dat Bosman aan zijn initiatiefwet begon is namelijk de eigen schuld van de Curaçaose, Arubaanse en Sint Maartense politici. Zij hebben het overleg over een Rijkswet personenverkeer stelselmatig tegengewerkt. Maar daar hoor je - zeker op de eilanden - niemand over.
Herstart overleg
Als de gesprekken over zo'n wet nu voortvarend worden herstart dan valt er nog veel te redden. Het gemakkelijkst is elke belemmering voor vestiging over en weer op te heffen, maar dat zal er wel niet van komen. Maar als de Antilliaanse onderhandelaars hun Nederlandse collega's een beetje tegemoetkomen dan is er wel een regeling te bedenken die veel beter is dan de Bosmanwet. Dan wil Nederland vast ook nog wel een keer investeren in het opvangen van de 'kansloze' Antillianen op de eilanden zelf. Zo is ooit ook de sociale vormingsplicht tot stand gekomen. Het moet niet zo moeilijk zijn op basis daarvan een wat breder programma op te zetten.
Gijs van den Heuvel is journalist en kent de Antillen goed. Hij heeft 10 jaar op Curaçao gewerkt en werkte daarna voor de Caribische redactie van de Wereldomroep. Deze bijdrage is ook te vinden op zijn weblog Prikichi.org.
