Maar er worden wel meer luxeappartementen gebouwd

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Uit een onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat als gevolg van de economische omstandigheden er een significante daling is van het verlenen van bouwvergunningen voor woningen, terwijl er wel een stijging is geregistreerd van het aantal woningverkopen en zelfs een redelijk sterke stijging van de woningprijzen.

Opvallend is ook dat van de verleende bouwvergunningen er veel zijn voor appartementen in de prijsklasse van 350.000 gulden en (veel) hoger. Het onderzoek dat zich vooral gericht heeft op de bouwvergunningverlening stelt vast dat in de periode 2010-2021 in totaal 8.846 bouwvergunningen zijn verleend waarvan 4.314 (een kleine 50 procent dus) ten behoeve van nieuwbouw van wooneenheden oftewel appartementen.
Het CBS stelt vast dat de bouw van appartementen op Curaçao van oudsher weinig is toegepast. Maar de laatste jaren is de bouw van luxe (woon)appartementen in zwang geraakt. ,,De registraties van bouwvergunningverlening bevestigen dat feitelijk reeds voor, maar zeker ook vanaf 2015 steeds meer appartementencomplexen worden gebouwd op verschillende locaties. Massaal zijn ze gebouwd in het gebied Piscadera/Parasasa, Blaauw en Jan Thiel.”
Als het om volkswoningen gaat vindt CBS het vermeldenswaardig te noemen de volkswoninghuizen uitgevoerd als complexen in een uitvoering van dubbele verdieping bij Marie Pompoen en Parera of als rijtjeswoningen bij Mundo Nobo en Oranjestraat, die decennia geleden zijn gebouwd. ,,Op een dergelijke schaal zijn door de FKP (de woningstichting van de overheid) vele jaren later de bouwstijlen toegepast in wijken als Seru Mahuma en in Zapateer. Daar tussenin zijn in de volkswoningbouw sporadisch meer van dit soort complexen gebouwd”, aldus het onderzoeksbureau.
Dat vervolgt: ,,De bouw van appartementen is wel continu toegepast, in de vorm van kleine wooneenheden (kamers en studio’s) bestemd voor verhuur aan speciale doelgroepen, zoals alleenstaanden of samenwonende starters die zelfstandig willen wonen. Deze wooneenheden, die lokaal worden aangeduid als appartement of flat, voorzien in een betaalbaar alternatief voor lagere inkomens, en helpen hiermee het hoofd te bieden aan het woningtekort.”
Uit eerder onderzoek is gebleken dat in het piekjaar 2015 er meer gebouwd en verkocht werd vanwege de instroom van mensen uit Europa (vooral Nederland) en de Verenigde Staten (VS). ,,De vraag naar appartementen, bedoeld voor tweede woning, maar ook ten behoeve van vakantieverblijven, is gestegen hetgeen duidelijk heeft doorgewerkt in een gestegen bouwvergunningverlening aan appartementen”, aldus het CBS.
Voor de lokale bevolking die onder de 3.000 gulden per maand verdient, starters, ouderen en alleenstaande moeders blijft het aanbod echter nog steeds achter, aldus het CBS. Verwijzend naar een artikel in deze krant onder de kop ‘Curaçao armer geworden’ wordt aangevoerd dat de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) heeft becijferd dat het reële bbp per hoofd van de bevolking als gevolg van de negatieve economische groei van Curaçao tussen 2010 en 2022 met 23 procent is gedaald. Dit houdt ook een ‘forse daling van het bestedingsvermogen van de Curaçaose consument’ in. CBS: ,,Op de woningmarkt was het effect hiervan dat minder bouwvergunningen zijn verleend en de woningproductie is gedaald, en conform het eerdergenoemde onderzoek naar woningtransacties, is ook het aantal woningverkopen op de deelmarkten van woningen tot 250.000 gulden afgenomen.”
Het CBS voert verder aan: ,,De economische malaise is in de deelperiode 2015-2020 waarschijnlijk zelfs sterker gevoeld dan voorheen. Dit was in de tijd dat vliegmaatschappij Insel Air failliet ging (2017), bij vele bedrijven ontslagen vielen en de olieraffinaderij (na enkele jaren dat het nog nauwelijks functioneerde) in 2019 uiteindelijk haar deuren sloot. Het effect van dit alles werd op de woningmarkt gevoeld op de deelmarkt in de prijsklasse van woningen tot 250.000 gulden. Dit is de grootste deelmarkt van woningen op Curaçao, met veruit de grootste vraag naar woningen.”
En toen kwam ook nog corona: ,,In 2020 werd Curaçao (en de rest van de wereld) geschokt door de coronapandemie. Dat jaar ging te boek als een bijzonder jaar waarin de wereldeconomie en de economie van afzonderlijke landen een zware tegenslag hebben moeten incasseren. In 2020 werd deze crisis meteen gevoeld in het aantal woningverkopen die een abrupte duik maakte.”
Het nieuwste onderzoek van het CBS heeft zich dus gericht op het verloop van de bouwvergunningverlening over de periode 2010-2021, en vooral op hoe de woningmarkt zich vanuit deze optiek heeft ontwikkeld. In het onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen vergunningen voor de bouw van ééngezinswoningen, bijvoorbeeld vrijstaande woningen en meergezinswoningen oftewel appartementen. Naar voren komt dat het aantal vergunningen voor ééngezinswoningen is gedaald met een gemiddeld percentage van 1,4 procent, terwijl voor appartementen meer vergunningen zijn uitgegeven. Hier wordt een gemiddelde stijging van 13,6 procent opgetekend. CBS: ,,De daling van de bouwvergunningverlening voor woningen die is waargenomen, geeft uitdrukking aan het feit dat het bouwen van woningen vooral een bestemming heeft voor de lokale bevolking, die vanwege de stagnerende economische omstandigheden niet in voldoende mate in de behoefte aan woningen kan voorzien.”
Hiermee lijkt een eerder gemaakte conclusie uit een onderzoeksrapport van 2022 naar de woningmarkt bevestigd. Toen werd specifiek naar het aantal woningverkopen gekeken en geconcludeerd dat de woningmarkt een groei heeft doorgemaakt, maar dat deze groei onevenwichtig was en vooral werd aangedreven door de buitenlandse vraag naar dure woningen. Nu concludeert het CBS dat het woningtekort mogelijk als gevolg van een afnemend bevolkingsaantal wat is afgenomen. Maar dat ‘de problemen op de woningmarkt (met het typische kenmerk het structureel tekort aan woningen voor de lage inkomensgroepen), onopgelost is gebleven’.