‘Stilzwijgend toelaten nieuw Statenlid strijdig met Staatsregeling’
Van een onzer verslaggevers
Willemstad - De initiatiefwet van de PAR waarin voorgesteld wordt om een nieuw Statenlid binnen twee weken stilzwijgend toe te laten, als de toetreding door bepaalde partijen in de Staten geboycot wordt, kan niet de goedkeuring wegdragen van de Raad van Advies (RvA).
De raad vindt dat het voorstel in strijd is met de Staatsregeling, maar geeft wel toe dat er een manco is in de Staatsregeling waardoor deze patstelling kan ontstaan en waarbij het zover moet komen dat alleen de Koninkrijksregering kan ingrijpen. Daarom gaat de RvA toch dieper in op het wetsplan en doet enkele voorstellen voor verbetering.
Het wetsvoorstel vloeit voort uit het tot twee maal toe boycotten van de Statenvergadering door de oppositie afgelopen periode waarin de geloofsbrieven van een tussentijds nieuw aan te treden Statenlid van de coalitie behandeld moesten worden. Doordat de oppositieleden toen steeds niet kwamen opdagen, was er elke keer geen quorum in de vergadering, waardoor behandeling van de geloofsbrieven en dus de benoeming uitbleef. Wat tot gevolg had dat de coalitie geen meerderheid had in de Staten. Geloofsbrieven zijn stukken waaruit moet blijken dat iemand voldoet aan de wettelijke eisen voor het lidmaatschap van de Staten. Uit de geloofsbrieven moet onder andere blijken dat het toekomstige Statenlid geen functie bekleedt die onverenigbaar is met het Statenlidmaatschap.
De RvA voert aan dat het behandelen van de geloofsbrieven niet alleen een formaliteit is. ,,Het onderzoek van de geloofsbrieven kan een alomvattend karakter hebben en is niet alleen een formaliteit. Het vooraf verrichten van het onderzoek van de geloofsbrieven van de nieuwbenoemde leden vervult een zeeffunctie. Het garandeert dat alleen de gekozenen die daartoe werkelijk gerechtigd zijn tot de Staten worden toegelaten. Het achteraf invullen van die zeeffunctie is volgens de Raad onvoldoende doelmatig omdat achteraf kan blijken dat de betrokken geloofsbrief niet de rechtmatigheidstoets zal doorstaan.”
Volgens de Staatsregeling zijn de Staten bovendien verplicht de geloofsbrieven te onderzoeken. Volgens de Memorie van Toelichting (MvT) geeft dit de zelfstandigheid van de Staten aan. En dit onderzoek en het daarna te nemen besluit tot toelating kan alleen bij meerderheid van stemmen plaatsvinden.
De RvA: ,,Bij stilzwijgende toelating van een gekozene tot de Staten is er geen sprake van een besluit van de Staten ten aanzien van zijn eigen samenstelling. De Raad is van oordeel dat dit haaks staat op de zelfstandigheid die de constitutionele wetgever met de Staatsregeling aan de Staten ten aanzien van zijn eigen samenstelling beoogde te geven. Daar komt nog bij dat het lidmaatschap van de Staten aanvangt door het besluit tot toelating. Ingeval het nieuwe voorstel is er geen sprake van een besluit van de (meerderheid van de, red.) Staten”, zo voert de RvA aan. De RvA geeft nog enkele tips. Een daarvan is dat er duidelijkheid zou moeten komen over wat te doen als achteraf blijkt dat een stilzwijgend toegelaten Statenlid alsnog niet voldoet. Wat gebeurt er dan bijvoorbeeld met beraadslagingen waaraan het lid al heeft deelgenomen en waarin hij gestemd heeft?
