Nationale rede over energiecrisis Sint Maarten

Van een onzer verslaggevers
Philipsburg - De situatie van nutsbedrijf Gebe is veel slechter dan het kabinet-Mercelina had verwacht. Op dit moment zijn 4 van de 10 motoren uitgevallen. Daardoor kan het nutsbedrijf gemiddeld slechts ongeveer 65 procent van zijn totale capaciteit leveren. De verslechterde situatie bij Gebe is volgens premier Luc Mercelina het directe gevolg van politieke inmenging binnen het bedrijf. Dat zei hij zaterdag in zijn nationale rede over de energiecrisis op Sint Maarten.

Gebe is volgens de premier in het verleden gebruikt als een verlengstuk van politici. Deze politieke inmenging heeft geleid tot een gebrek aan continuïteit in het belang van Gebe. De afgelopen maanden wordt er bijna dagelijks geschakeld met stroom. Zo ook gisteren. Dit heeft een negatieve impact op de economie, maar ook het dagelijks leven van inwoners.

Doordat er middelen werden onttrokken aan Gebe was het onmogelijk om te investeren in nieuwe motoren. Bovendien werd er volgens Mercelina voortdurend gewisseld van managementleden en commissarissen. De aandeelhouder (lees: regering) was er de afgelopen jaren niet in geslaagd om belangrijke managementposities in te vullen. Zowel de positie van ceo als cfo en de coo zijn vacant. Er is alleen een tijdelijke crisismanager.

Vrijdagavond was er een algemene aandeelhoudersvergadering met het management en de raad van commissarissen (RvC) van het overheidsbedrijf. De demissionaire regering bestaande uit de partijen URSM, DP, NOW en PFP heeft als aandeelhouder druk uitgeoefend op het management en de RvC van Gebe om het herstelproces te versnellen.

Verder is het kabinet van plan om in de komende week tijdelijke managers aan te stellen om de broodnodige managementposities direct in te vullen. Dit gebeurt in afwachting van de lange procedure die nodig is om permanente managers aan te stellen via de bedrijfsstructuur van de overheid. Het implementeren van een plan voor de duurzaamheid van Gebe zal een topprioriteit zijn voor het management. Dit is overigens ook overeengekomen met Nederland. In het Landenpakket van Sint Maarten staat onder meer dat ‘de landen de continuïteit van vitale processen zouden waarborgen, waaronder in ieder geval: elektriciteit, (...) internet- en datadiensten, en drinkwatervoorziening’.

Om de situatie op de korte termijn te stabiliseren heeft de regering 10 megawatt containergeneratoren aangeschaft. Uiterlijk eind volgende week zullen deze operationeel zijn. In september zullen de extra 20 megawatt-containergeneratoren arriveren en tegen eind oktober operationeel zijn.

Volgens Mercelina kan zijn regering de komende weken niet garanderen dat er geen stroomonderbrekingen meer zullen zijn. Maar als de containergeneratoren volgende week operationeel zijn, zal Gebe beter in staat zijn om elektriciteit aan de gemeenschap te leveren terwijl de reparaties aan de andere motoren doorgaan.

Voor bedrijven leidt de onbetrouwbare stroomlevering tot verlies aan inkomsten. Maar ook de staatskas wordt hierdoor getroffen. ,,Waardoor het moeilijker wordt om de noodzakelijke diensten te verlenen aan jullie, de inwoners van Sint Maarten”, aldus Mercelina. Op Sint Maarten wordt er veel gesproken over de mogelijkheid van hulp en compensatiemaatregelen voor de gemeenschap in deze moeilijke tijden. De regering is van plan deze mogelijkheden te bespreken. ,,Het moet echter gezegd worden dat deze mogelijkheden voor hulp niet ten koste mogen gaan van het functioneren of de financiën van Gebe. Deze regering zal een verantwoord besluit nemen.”

Het nutsbedrijf moet Sint Maarten op piekmomenten van 57 Megawatt voorzien. Nu is dat slechts voor 65 procent mogelijk. Sinds mei is motor 19, die 10 MW produceert, uitgevallen. De afgelopen 5 weken lag motor 9, die 4 MW produceert, eruit. Sinds vorige week ligt motor 8, die 4 MW produceert, eruit. En sinds vrijdag ligt motor 16, die 7 MW produceert, er ook uit. De motoren van Gebe draaien overuren en deze druk heeft ervoor gezorgd dat de motoren zijn uitgevallen.

De verouderde motoren zijn niet goed onderhouden en sommigen zijn al lang aan vervanging toe.