Van een onzer verslaggeefsters
Philipsburg - Hoewel er in de afgelopen jaren positieve ontwikkelingen hebben plaatsgevonden op het gebied van volwassen- en jeugdreclassering, maakt de Raad voor de Rechtshandhaving zich nog steeds zorgen over het gebrek aan opvolging van de aanbevelingen die het heeft gedaan voor de preventie van jeugdcriminaliteit en specifiek de scholing van minderjarigen in de justitiële jeugdinrichting Miss Lalie Center.
Dat staat in het nieuwste rapport van de Raad voor de Rechtshandhaving. De conclusie luidt daarin dat de preventie van jeugdcriminaliteit en scholing van jeugdinrichting aandacht vereisen.
De Raad heeft in de periode 2012 tot en met mei 2020 in totaal 34 inspectierapporten gepubliceerd over uiteenlopende thema’s met bijbehorende aanbevelingen. De helft van deze inspectierapporten is gemonitord door middel van een review. Uit het merendeel van deze 17 reviewrapporten kwam naar voren dat de adequate opvolging van aanbevelingen een knelpunt is.
De focus van de Raad ligt vanaf 2020 en 2021 op een diepgaande, algehele review van de opvolging van eerdere aanbevelingen, waarna aan de hand van de resultaten de voortgang van niet opgevolgde aanbevelingen vanaf 2021 periodiek gemonitord zal worden. Gezien het grote aantal aanbevelingen vindt de algehele review gefaseerd plaats door middel van deelinspecties.
De eerste deelinspectie, die gisteren, 20 april, door de Raad is gepubliceerd, behandelt de mate van opvolging van de aanbevelingen uit zes (review)rapporten: Jeugdreclassering Sint Maarten (2012), Jeugdreclassering in Sint Maarten, een vervolgonderzoek (2015), Volwassenreclassering in Sint Maarten (2013), Volwassenreclassering in Sint Maarten, een vervolgonderzoek (2016), Preventie jeugdcriminaliteit in Sint Maarten (2015) en Justitiële jeugdinrichting Sint Maarten, nulmeting bij het Miss Lalie Center (2016).
De Raad concludeerde thans dat wat betreft jeugdreclassering 10 van de 16 aanbevelingen daterend uit 2012 - en gereviewed in 2015 - zijn opgevolgd, vijf aanbevelingen deels zijn opgevolgd, en één aanbeveling niet is opgevolgd. ,,Dit betekent dat er in de afgelopen vijf jaren een kleine verandering in de gewenste richting is te zien ten aanzien van de opvolging van de aanbevelingen gedaan in het kader van jeugdreclassering. Het compliance percentage is lichtelijk gestegen van 72 procent in 2015 naar 78 procent in 2020”, schrijft de Raad. Het genoemde percentage is een indicator en geen harde maatstaf, aldus de Raad.
Wat betreft volwassenreclassering is het compliancepercentage gestegen van 78 procent in 2016 naar 94 procent in 2020. Van de 16 aanbevelingen uit 2013 zijn er 15 opgevolgd en één niet. ,,De Stichting Justitiële Inrichtingen Bovenwinden (SJIB) en de werkzaamheden ontwikkelen zich zodanig in de gewenste richting dat, op e?e?n aanbeveling na, alle aanbevelingen zijn opgevolgd. De Raad spreekt zijn waardering uit voor de SJIB en haar medewerkers met de geboekte vooruitgang en professionalisering.”
In 2020 deed de Raad een reviewinspectie naar de mate van opvolging van de aanbevelingen uit de nulmeting in 2016 van het jeugdrehabilitatiecentrum Miss Lalie Center. De stand van zaken in 2020 is dat van de 8 aanbevelingen, 1 aanbeveling is opgevolgd, 6 aanbevelingen deels zijn opgevolgd en 1 aanbeveling niet is opgevolgd, hetgeen een compliancepercentage betekent van 50 procent.
De niet opgevolgde aanbeveling betreft het instellen van een volwaardig onderwijsprogramma voor de jongeren die in het Miss Lalie Center verblijven, en daar maakt de Raad zich ernstige zorgen over. De Raad vraagt daarom specifieke aandacht van de minister van Justitie van Sint Maarten voor het onderwijsprogramma ten aanzien van minderjarigen in het Miss Lalie Center.
Met de opvolging van de aanbevelingen uit 2015 op het gebied van de preventie van jeugdcriminaliteit is het minder goed gesteld: tijdens de reviewinspectie in 2020 concludeerde de Raad voor de Rechtshandhaving dat van de vijf aanbevelingen slechts één aanbeveling deels is opgevolgd. Het compliancepercentage bedraagt daarmee slechts 10 procent. De Raad oordeelt dat er nog steeds geen integraal beleid is waarin ook aandacht is voor preventie van jeugdcriminaliteit. De Raad hoopt dat de niet of deels opgevolgde aanbevelingen op de kortst mogelijke termijn alsnog ter hand zullen worden genomen.
Uit de eerste deelinspectie blijkt dat van de in totaal 45 aanbevelingen, er 26 geheel zijn opgevolgd, 11 aanbevelingen deels zijn opgevolgd en 8 aanbevelingen niet zijn opgevolgd. Over de gehele linie kan worden vastgesteld dat het merendeel van de aanbevelingen is opgevolgd. De Raad concludeert dat de SJIB, en daarmee de volwassenreclassering, zich in de afgelopen jaren sterk heeft ontwikkeld. Helaas geldt dit niet voor het onderwerp jeugd. Volgens de Raad is dit het gevolg van een bredere problematiek.
In een breder perspectief ziet de Raad dat de Sint Maartense samenleving steeds meer aan veranderingen onderhevig is en daarbij gekenmerkt wordt door steeds verdergaande complexiteit, problematiek, flexibiliteit en verwevenheid. Dit vraagt steeds (vaker) om een integrale aanpak en vergt daarvoor sterke organisaties, die niet alleen op zichzelf, maar vooral als onderdeel van de keten effectief kunnen bijdragen aan de rechtshandhaving. Het onderwerp jeugd, en meer specifiek de preventie van jeugdcriminaliteit, is hier een goed voorbeeld van, omdat het bij uitstek een integrale en ook interministeriële aanpak vereist om daadwerkelijk effectief te kunnen zijn. Wat de Raad echter ziet is dat de daarbij betrokken organisaties aan de justitiële zijde vaak niet gesteund worden door (structureel) te voorzien in de daarbij benodigde verantwoordelijkheden, bevoegdheden en tools.
De betrokken justitiële organisaties doen individueel hun best, maar zij lopen steeds aan tegen de grote mate van afhankelijkheid van het ministerie, waardoor het beoogde effect uitblijft. Voor wat betreft de aanbevelingen betekent dit dat het de individuele organisaties vaak wel lukt om een groot deel van de aanbevelingen op te volgen, maar dat opvolging van een deel van de aanbevelingen stagneert of in het geheel niet van de grond kan komen omdat daarvoor (eerst) actie van of samenwerking met het bestuur nodig is.
Een gebrek aan financiën en capaciteit is een vaak gehoorde reden waarom de aanbevelingen niet opgevolgd zijn. De Raad is zich er zeker van bewust dat het Land en meer specifiek het ministerie van Justitie te kampen heeft met financiële uitdagingen. Alhoewel alle aanbevelingen (vrijwel) altijd financiële gevolgen hebben, meent de Raad dat hierin onderscheid kan worden gemaakt door deze in te delen in aanbevelingen die daadwerkelijk primair financiële acties vereisen en aanbevelingen die primair andere dan financiële acties vereisen. Een dergelijk onderscheid kan volgens de Raad niet alleen meer inzicht bieden in de mate van opvolging van de aanbevelingen, maar dit ook ten goede komen.