Van onze correspondent
Den Haag/Oranjestad - Het utiliteitsbedrijf van Sint Eustatius (Stuco) heeft de financiën niet op orde en moet een einde maken aan de kruissubsidiëring tussen de resultaten van elektriciteit en drinkwater.
Er wordt voor Stuco samen met de betrokken ministeries een financieel verbeterplan opgesteld om de voorzieningen op een acceptabel en duurzaam niveau te brengen.
Dat schrijft staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties aan de Tweede Kamer in reactie op de resultaten van een onderzoeksrapport over Stuco. De Kamer had in januari dit jaar vragen gesteld over het vastrecht voor elektriciteit op Sint Eustatius naar aanleiding van een werkbezoek. Er dreigde toen een enorme tariefsverhoging, doordat het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) geen subsidie meer wilde verlenen voor het vastrecht.
Aanleiding voor de beslissing van EZK was het slechte financiële beleid van Stuco, dat de verliezen op drinkwater compenseerde met de winst op elektriciteit. Deze kruissubsidiëring is volgens de wet verboden.
Knops liet de Auditdienst Rijk (ADR) onderzoek doen bij Stuco. De tarieven werden zolang bevroren. De uitkomst van het ADR-onderzoek is nu aanleiding voor een aantal maatregelen om de zaken bij Stuco beter op de rails te krijgen. De onderzoekers stelden onder andere vast dat er een structurele verliesmarge op drinkwater is van 20 tot 60 procent. Bij elektriciteit zijn de zaken wel op orde. Het bedrijf had eind 2017 een eigen vermogen van 18,7 miljoen dollar.
Omdat stroom en water bij Stuco op een balans staan, ‘dreigt wettelijk verboden kruissubsidiëring’ van het verlies bij drinkwater met de winst bij elektriciteit. De subsidies van EZK en Infrastructuur en Waterstaat (IenW) worden gebruikt om de vaste tarieven betaalbaar te houden.
Knops laat de Kamer mede namens EZK weten dat EZK (alsnog) 1,3 miljoen dollar subsidie geeft voor netbeheerkosten voor elektriciteit voor de jaren 2017-2019 en IenW 1,1 miljoen voor diezelfde periode voor de transportkosten voor drinkwater. De ministeries gaan samen met regeringscommissaris Mike Franco Stuco helpen de governance te verbeteren.
Het verbeterplan moet leiden tot gescheiden begrotingen voor elektriciteit en drinkwater. Dit zal ‘enig werk’ met zich meebrengen, hebben Franco en Stuco laten weten, maar is ‘goed mogelijk’. Verder komt er één financieel kader voor wettelijke tariefregulering en de begrotingscyclus.
Sinds 2017 is de Autoriteit Consument en Markt (ACM) de toezichthouder en stelt de maximumprijzen vast voor stroom en drinkwater. Hierbij hanteert ACM kostendekkende tarieven. Daarom zijn de verliezen op drinkwater op lange termijn niet mogelijk. ACM zal Stuco ondersteunen bij de tariefregulering en het financieel beheer.
