Van onze correspondent
The Bottom - Saba heeft wederom een goedkeurende accountantsverklaring gekregen met betrekking tot de doelmatigheid en de rechtmatigheid van de gepresenteerde gegevens in het jaarverslag 2020. Saba is hiermee opnieuw het enige eiland in Caribisch Nederland (CN) dat dergelijke controleresultaten heeft behaald.
Maar de sentimenten rond de jaarrekening 2020 zijn ‘bitterzoet’. Enerzijds heeft het openbaar lichaam zijn algemene reserve kunnen aanvullen en is er tegelijkertijd een lichte verbetering van zijn liquiditeitspositie te zien. Aan de andere kant is dat positieve resultaat gebaseerd op ontwikkelingen die niemand had kunnen voorspellen of verwachten en blijft het eiland afhankelijk van incidentele subsidies. De jaarrekening over 2020 eindigde met een positief saldo van 962.000 dollar en de eilandsraad is verzocht een deel van het overschot toe te voegen aan de algemene reserve ter dekking van het negatieve saldo van 2019 dat bijna 622.000 dollar bedroeg. Het resterende bedrag gaat dan naar de huidige Covid-19-noodmaatregelen. Hoewel de financiële positie gezond lijkt blijft de, volgens het eilandbestuur, veel te lage vrije uitkering een heikel punt. ,,Niet alleen staat Saba bekend om zijn solide financiële bedrijfsvoering, maar helaas ook als het eiland dat constant de behoefte aan een adequate vrije vergoeding uitspreekt. De pleidooien voor een correctie van de vrije uitkering lopen al sinds de eerste vaststelling in 2012”, aldus Zagers.
Jaar na jaar, en opnieuw tijdens het recente werkbezoek aan Den Haag van zowel de eilandsraad als gedeputeerde Zagers, luidt Saba de alarmbel omdat de financiën niet toereikend zijn voor de lokale overheid om haar wettelijke verplichtingen goed na te komen. ,,Zonder financiering die is ontvangen als gevolg van Covid-19 en de verminderde activiteiten als gevolg van de pandemie, zou de jaarrekening voor 2020 waarschijnlijk een tekort hebben getoond, net als in 2019”, zo laat de gedeputeerde weten. De zorgen over de financiële situatie van de overheid worden gedeeld door het College financieel toezicht (Cft) en door de eilandaccountant Ernst en Young. De ministeries en de Eerste en Tweede Kamer erkennen dat er een probleem is met de vrije uitkering en dat er een structurele oplossing nodig is.
Hoewel demissionair staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Raymond Knops, tijdens zijn bezoek in mei het probleem bevestigde, wordt er volgens Zagers opnieuw een excuus gezocht om niets te hoeven doen. ,,Deze keer kreeg Saba te horen dat de kwestie van het verhogen van de vrije toelage moet worden beslist in het nieuwe regeringsakkoord. Dit betekent waarschijnlijk dat we opnieuw in een positie zullen verkeren waarin we geen sluitende begroting voor 2022 kunnen presenteren.” Incidentele financiering voor vaak structurele taken is voor het eilandsbestuur bijna de norm geworden. Gedurende het boekjaar 2020 beheerde de financiële afdeling 80 verschillende incidentele subsidies, waarvan vele vertakt in meerdere projecten. Zonder deze incidentele fondsen zou de kwaliteit van de overheid en haar functioneren ernstig worden bedreigd.