Het orkaanseizoen loopt van 1 juni tot en met 30 november. Orkanen komen dan vanuit de richting van Afrika onze kant op. Gelukkig voor ons buigen ze meestal af naar het noorden of passeren ze ten noorden van ons. Maar hoe ontstaan orkanen nu eigenlijk?
Luchtdrukverschillen
De lucht bij de evenaar is warm en stijgt daarom op. Het gebied waaruit de lucht opstijgt heeft daardoor minder lucht die achterblijft waardoor de druk daalt. Rond de evenaar hebben we daarom een lagedrukgebied. Op de polen gebeurt het omgekeerde. Op de polen is het koud en daalt de lucht en ontstaat een hogedrukgebied. Lucht stroomt altijd van een hogedrukgebied (teveel lucht) naar een lagedrukgebied (te weinig lucht). Hierdoor ontstaat een luchtstroom (wind) van de polen (hogedrukgebied) naar de evenaar (lagedrukgebied). Normaliter zou deze wind een rechte lijn volgen van de polen naar de evenaar.
De draaiing van de aarde
Omdat echter de aarde onder de wind doordraait in oostelijke richting oftewel linksom (tegen de wijzers van de klok in) komt de wind uit het oosten. Hierdoor ontstaat op het noordelijk halfrond de noordoostpassaat. Het is de noordoostpassaat die de orkanen in onze richting doet gaan.
Warm oceaanwater
Vanuit warm oceaanwater stijgt warme lucht op en hierdoor ontstaat een lagedrukgebied. Dit wordt uiteindelijk het oog van de orkaan. In het oog van de orkaan is dus sprake van een lage druk. De lucht rondom het oog heeft echter een hogere druk en wil daarom stromen naar het oog waar de luchtdruk lager is. De aarde draait echter onder de wind door in oostelijke richting. De wind begint daarom tegen de klok in te draaien rondom het oog. De draaiende wind rondom het oog heeft de hoogste snelheid. Meer naar de rand van de orkaan toe wordt de snelheid minder. Hoe warmer het oceaanwater, hoe krachtiger de orkaan wordt.
De staart van de orkaan
De draairichting van de orkaan is ook verantwoordelijk voor wat we op Curaçao ‘de staart van de orkaan’ noemen. Als een orkaan ons noordelijk passeert verandert de windrichting. Vaak is dit als de orkaan ons al is gepasseerd. Op land is daar vaak niet veel van te merken. Vanwege de andere windrichting wordt onze zuidkust dan echter geteisterd door grote golven. Deze golven kunnen schade veroorzaken aan boten, pieren, palapa’s en de stranden zelf. Dit is niet goed voor het toerisme en de visserij. Het koraalrif en mangroves beschermen onze kust. Het is daarom belangrijk dat het koraalrif en de mangroves worden beschermd.
Klimaatverandering
Door de opwarming van de aarde stijgt ook de temperatuur van het zeewater. Het zeewater is momenteel al maanden warmer dan ooit tevoren en breekt alle records. Hierdoor ontstaan meer orkanen en ook zijn ze vaak sterker. Verder komen de orkanen ook vroeger. Op dit moment is Beryl de eerste orkaan ooit in de maand juni met orkaankracht 4.
Naarmate de aarde verder opwarmt zal dit probleem alleen maar toenemen. Curaçao zit aan de rand van het orkaangebied. De kans dat we hier een orkaan krijgen was daarom altijd vrij gering. Vanwege de verandering van het klimaat neemt het aantal orkanen echter toe. De kans dat een orkaan over Curaçao heen trekt wordt daardoor steeds groter. Voor ons wordt het daarom steeds belangrijker dat we onszelf beter voorbereiden op de mogelijkheid dat Curaçao wordt getroffen door een orkaan.
Paul Stokkermans, Curaçao
Paul Stokkermans is gepensioneerd landbouwingenieur en ex-directeur van Carmabi en ex-beleidsmedewerker van de toenmalige Dienst Economische Zaken (DEZ) op Curaçao. Momenteel is hij directeur van Scientegia Solutions.
