Senator Recourt: Regels en procedures in de weg van beter leven burgers

Van een onzer verslaggevers
Den Haag - ,,Politiek gaat in de kern over de verbetering van het welzijn van mensen. Koninkrijkspolitiek gaat dus over de verbetering van de positie van de mensen in het Koninkrijk: goed onderwijs, goede gezondheidszorg, armoedebestrijding enz.” Zo begon Jeroen Recourt vorige week zijn bijdrage aan het congres ‘Viering 70 jaar Statuut’ in Den Haag.

Hij is geen onbekende voor de eilanden. Recourt was van 2006 tot en met 2010 rechter op Aruba. Daarna bleef hij bij het Koninkrijk betrokken als lid van de Tweede Kamer en voorzitter van de vaste Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties, als voorzitter van IBO Koninkrijksrelaties (Interdepartementale Beleidsonderzoeken) en vanaf 2019 tot nu als lid van de Eerste Kamer voor Groen Links-PvdA.
,,Ik spreek vandaag als politicus over het Statuut”, zegt Recourt. Het Statuut gaat volgens hem niet over de verbetering van welzijn van mensen. ,,Het Statuut gaat over procedures, bevoegdheden en taken. Daarvoor ben ik niet politiek actief geworden. Toch zijn ze onmisbaar. Zonder goede procedure geen rechtvaardige en geaccepteerde uitkomst. Zonder het vastleggen van bevoegdheden en taken bestaat er geen op het recht gebaseerde tegenmacht en geldt het recht van de sterkste.”
Maar toch, zo stelt de senator, ‘een gesprek over regels houdt ons af van een gesprek over inhoud’. ,,De discussie over macht en tegenmacht binnen het Koninkrijk is van groot belang”, verwijzend naar voorstellen om die verhouding beter te krijgen en het democratisch deficit te verkleinen. ,,Ik ben daar een groot voorstander van.”
Recourt praat naar eigen zeggen echter ‘vele malen liever over ons onderwijs, onze zorg en onze werkgelegenheid’. ,,Met name onze strijd tegen armoede.” Regels en procedures zijn noodzakelijk en belangrijk, maar uiteindelijk staan ze in dienst van de inhoud, namelijk ‘Hoe krijgen we het beter voor onze mensen?’.
,,Van de 70 jaar Statuut zijn er vele jaren verloren gegaan aan het gesteggel over regels en ander onderling wantrouwen, terecht of onterecht. Onze burgers zijn hier geen cent beter van geworden. De regels en procedures staan in dat geval in de weg van een beter leven voor onze burgers. Ons Statuut is dan een armoedig Statuut.”

Polarisatie
Er is in de ogen van de Groen Links-PvdA-politicus toenemende verdeeldheid en polarisatie in Nederland en in rest van de wereld. ,,Ook antidemocratische tendensen groeien. Racistische tendensen. Hoe houden of krijgen we dit binnen ons Koninkrijk buiten de deur? Is ons Statuut hier op toegerust? Vooropgesteld: dit zijn zulke grote mondiale ontwikkelingen dat het Statuut daar weinig aan verandert. Maar als die ontwikkelingen zich voordoen, met name in Nederland, is het Statuut dan voldoende robuust om als tegenmacht te dienen en de andere landen te beschermen?”
Het antwoord is volgens Recourt: ,,Nee, er ligt te veel macht bij Nederland vanuit het vertrouwen dat hier prudent mee zal worden omgegaan. Ik heb steeds meer wantrouwen in dit vertrouwen.” Hij wijst op het ‘voorgenomen onterechte gebruik van het Staatsnoodrecht in Nederland’.
Het Statuut moet hierop worden aangepast, meent de voormalig rechter op Aruba. ,,Er is meer tegenmacht nodig van de Caribische landen. We kennen het probleem. Hoe droevig is het dat we al 70 jaar de geschillenregeling niet krijgen ingevoerd.”
De vraag die hij wil opwerpen is of het Statuut de gelijkheid op het niveau van burgers tegenwerkt. ,,We hebben immers al vastgesteld dat er door het Statuut ongelijkheid is op het niveau van Staten en dat die ongelijkheid deels ongerechtvaardigd is - democratisch deficit, ontbreken geschillenregeling.”

Wij-tegen-zij creëert afstand

Meer hierover lezen? Neem een online abonnement op de krant.