Voormalig directeur Rog doet boekje open

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - In de Statenvergadering gisteren die ging over de ‘hoog complexe verpleeghuiszorg-instelling’ Betèsda heeft ex-directeur Natasha Rog-Wanner uitvoerig de situatie bij het tehuis uit de doeken kunnen doen. Zij schetst een beeld van de benarde situatie waarin het instituut verkeerde en nog steeds verkeert. Na haar vertrek dit jaar nog, is een afdeling noodgedwongen gesloten, zo stelt zij.

Ze begint haar relaas bij 2016, toen de toenmalige Inspecteur Volksgezondheid oordeelde dat Betèsda dicht moest vanwege de ondermaatse zorg. ,,Maar de instelling kon niet dicht vanwege de belangrijke plaats die het inneemt in de samenleving”, aldus Rog. Zij werd aangesteld in 2018 als changemanager en in 2019 als directeur, voor een periode van vijf jaar. ,,Ik kwam in een organisatie die er slecht aan toe was. Er lagen patiënten dagenlang naar het plafond te staren. Ik werk al 25 jaar als dokter en ik had nu slapeloze nachten. Ik kwam met hervormingen, maar iedereen weet dat veranderingen doorvoeren het moeilijkste is wat er is.”

Ze beschrijft dat ze er alles aan gedaan heeft om het ligtarief voor Betèsda te verhogen. ,,Tot de dag van vandaag zonder resultaat.” Op dit moment gaat 94 procent van de inkomsten naar salarissen van de medewerkers en 6 procent is nog over voor de zorg. Als instituut dat intensieve zorg biedt, 24 uur per dag, is er een andere financiële behoefte dan andere instellingen.” Rog legt uit dat Betèsda geen subsidie ontvangt, maar een zorgcontract heeft met de Sociale Verzekeringsbank (SVB), dat stamt uit 2012. Daarna is er nooit meer een zorgcontract afgegeven, terwijl dit bij andere instituten wel heeft plaatsgevonden. ,,Als je kijkt naar de jaarrekening van de SVB zie je dat andere instituten wel verhoging hebben gekregen maar Betèsda niet. Het lage ligtarief is het grootste probleem.”

De minister van Gezondheid, Milieu en Natuur (GMN) en Financiën, Javier Silvania (MFK), die ook in de Staten aanwezig is, geeft toe dat er nodig naar de tarieven gekeken moet worden. Dat geldt voor alle zorginstellingen. De Regulatory Authority of Curaçao (RAC, voorheen BTP) doet hier onderzoek naar. ,,De Capriles Kliniek is de eerste waarvoor de tarieven zijn aangepast. Het Curaçao Medical Center (CMC) is de tweede instelling en laten we hopen dat Betèsda de derde is”, aldus de minister.
Hij bezoekt Betèsda in 2023 en daar wordt hem om hulp gevraagd. Er is een enorme belastingschuld, stelt de ex-directeur. De minister geeft aan daar niet mee te kunnen helpen. Rog: ,,Maar de belastingdienst zegt dat er een betalingsregeling getroffen kan worden als er een sluitende begroting is. Maar wij kunnen jaarlijks niet tot een sluitende begroting komen. Er is dus geen oplossing voor de schuld.”

Daarnaast is de minister aangegeven dat er materiaal nodig is en is gevraagd om een eenmalige donatie om de achterstand in te lopen. Deze donatie is gedaan. De directeur pleitte voor een generator. Dat was nodig voor een patiënt aan de beademing en ook om te kunnen zorgen voor airco’s. ,,Specialisten zeggen dat patiënten eerder sterven vanwege de hitte. We hebben zonnepanelen met een overcapaciteit. We kunnen de airco twee uur aandoen om de ergste warmte rond het middaguur te bestrijden. De overcapaciteit zou het aircogebruik kunnen dekken. We wilden wat aan de ramen doen om zo de frisse aircolucht beter binnen te houden, maar dat kostte 800.000 gulden. We kozen voor plexiglas. Daarmee konden de ramen niet open, terwijl dat wel noodzakelijk is want voor mensen met wonden en die het in hun broek doen is verse luchtcirculatie een vereiste.” Over het plexiglas zegt de minister in zijn introductie in de Staten: ,,Daardoor konden de ramen niet open en moesten de airco’s de hele dag aanstaan. Dat maakte de stroomkosten enorm hoog. Dit is niet goed bedacht door de directeur.”

Er kwam een Ministeriële Beschikking (MB), in mei 2023, waarin Betèsda het extra toegezegde geld kreeg dat met terugwerkende kracht tot 2022 en in 2023 besteed moest worden. ,,Je kan natuurlijk geen geld met terugwerkende kracht uitgeven. We hadden een half jaar de tijd om een bedrag van 2 miljoen uit te geven. Dat was heel moeilijk want als je bijvoorbeeld nieuwe bedden bestelt, vergt dat onderzoek: hoe duur mogen ze zijn, wat voor soort bedden zijn er nodig, aan welke kwaliteit moeten ze voldoen, waar kunnen die besteld worden en hoe lang is de levertijd? Met een tekort aan personeel was het haast onmogelijk om het geld te besteden. Voor elke besteding moesten we onderzoek doen. Bij de aanschaf van de generator bleken er elektraproblemen te zijn. Ons systeem kon de generator niet dragen. En zo heeft het kunnen gebeuren dat sommige uitgaven pas in 2024 zijn gedaan. Ik heb nimmer de besluiten alleen genomen en ben altijd in overleg geweest met het managementteam. De notulen kunnen erop nageslagen worden”, zo wordt door Rog uit de doeken gedaan.

‘Tevredenheid na staking gemeten’

Meer hierover lezen? Neem een online abonnement op de krant.