‘Dweilen met kraan open’

CMC-directie: Als transformatie hele zorgketen uitblijft

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Het is voor het CMC-ziekenhuis ‘dweilen met de kraan open’ voor wat betreft het realiseren van interne bezuinigingen, als er géén transformatie komt van de algehele zorgketen op Curaçao, waarmee onder meer gedoeld wordt op de huisartsenzorg en de nazorg.

cmc Door KPMG Health Nederland is vastgesteld dat CMC een besparingspotentieel heeft van 14,4 miljoen vanaf 2026 bij gelijkblijvende productie. Over de afgelopen jaren, vanaf 2020 tot heden, heeft het ziekenhuis onder meer door zich aan te sluiten bij grootschalige inkoop van medicijnen een besparing van 9,6 miljoen gerealiseerd.
CMC wijst erop dat het besparingspotentieel nog veel groter zal zijn, namelijk om en nabij 40 miljoen, als de zorgketen op Curaçao wordt getransformeerd. Het gaat dan om zaken als meer preventie, versterking eerstelijnszorg (huisartsen), anderhalve lijnzorg (gezondheidszorgmanagement en leefstijl-coaching) en versterking van de zogeheten VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg).
Omdat de zorgketen als geheel niet op orde is, komt heel veel hiervan op het bordje van CMC terecht, met alle extra kosten van dien. Bijvoorbeeld in 2023 waren er 21.370 bezoeken op de SEH (spoedeisende hulp), waarvan er 12.777 ‘zelfverwijzers’ zijn. Dit komt overeen met een percentage van 59,8 procent, ‘hetgeen ontzettend hoog is’. Van de totale groep werd een minderheid, 29,9 procent, opgenomen.
Dat is wat betreft de instroom. Hetzelfde geldt voor de uitstroom van patiënten naar de derde lijn (nazorg): de gemiddelde ligdag van CMC is per eind september jongstleden 2,5 dag. Dit cijfer kan echter zeker met één dag verkort worden als een betere uitstroom naar de derde lijn mogelijk is. ,,Dat zal eveneens een aanzienlijke kostenbesparing voor CMC opleveren.”
De directie laat dit aan minister Javier Silvania (MFK) weten in verband met de instemming met de ‘voorwaarden’ die zijn verbonden aan het verkrijgen van een overheidsbijdrage (liquiditeitssteun) van 25 miljoen gulden. In tegenstelling tot wat de minister op Facebook meldt, gaat CMC weliswaar akkoord maar wel met de uitdrukkelijke kanttekening inzake de ‘rapportage over de implementatie van de doelmatigheidsmaatregelen’, waarmee de interne bezuinigingen worden bedoeld.
Er is ‘al aanzienlijk bespaard’. ,,Het restant van de besparingen conform het doelmatigheidsrapport van KPMG wordt meegenomen in de begrotingen van 2025 en 2026.” De directie wil verder wijzen op het feit dat CMC, net als alle andere ziekenhuizen, een ‘systeeminstelling’ is. ,,Dit betekent dat kostenbeheersing van de operationele kosten van CMC voor een groot deel afhankelijk is van de instroom van patiënten (acuut, essentieel en/of electief) en de uitstroom van patiënten.”
CMC heeft vanaf de opening op 15 november 2019 te maken met een aanzienlijke jaarlijkse stijging van de zorgvraag; dit is het aantal unieke patiënten dat ziekenhuiszorgbehoeftig is. ,,CMC levert ziekenhuiszorg aan jaarlijks meer patiënten tegen hetzelfde zorgbudget, wat vanaf het begin niet toereikend is geweest.”
Indien er niet actief ingezet wordt op de beheersing van de instroom van patiënten (dat wil zeggen preventie, gezondheidszorgmanagement, leefstijl-coaching, versterking van de rest van de zorgketen), ‘zal de zorgcapaciteit van CMC binnenkort overstegen worden door de zorgvraag’; oftewel zijn er méér patiënten dan ziekenhuiszorg wat aangeboden kan worden. Met als consequentie lange toegangstijden, wachttijden, hogere kosten voor buitenlandse uitzendingen en grote risico’s voor de continuïteit van ziekenhuiszorg.
De zorgvraag op Curaçao neemt toe als gevolg van onder andere vergrijzing, maar ook hoge prevalentie van chronische ziektes zoals overgewicht, hoge bloeddruk en suikerziekte; dit zijn ziektes die allemaal gerelateerd zijn aan leefstijl.