Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Bij verschillende stranden is de waterlijn van de zee bezaaid met dode spitsneus kogelvisjes. Duizenden zijn er inmiddels aangespoeld op onder andere Cas Abou, Playa Porto Marie, Daaibooi en Playa Jeremi. Ook op Bonaire wordt er melding van gemaakt. ,,Niemand weet wat de oorzaak is”, aldus Mark Vermeij, wetenschappelijk directeur van Carmabi. Op social media wordt druk gespeculeerd over wat de visjes de kop heeft gekost.
Vermeij legt hier over uit: ,,Iedereen begint gelijk te schreeuwen, maar de meeste verklaringen zijn niet aannemelijk. Als het zuurstofgebrek zou zijn (bijvoorbeeld veroorzaakt door rottend sargassum, red.), dan zouden we ook andere dode vissoorten zien. Dat is niet het geval. Dat er door een schip iets is gedumpt, is als reden ook onwaarschijnlijk. Dan zouden ze niet ook op Bonaire aanspoelen.” Vermeij vermoedt dat de massale sterfte van de kleine spitsneus kogelvis, ofwel Canthigaster rostrata, te maken heeft met de plotse verandering van de windrichting de afgelopen dagen. ,,Deze visjes zijn hele slechte zwemmers, dus het kan dat ze daar niet tegen bestand waren. Maar dat kunnen we niet met zekerheid zeggen.”
De ware toedracht komt volgens Vermeij waarschijnlijk nooit boven water. Daarvoor is uitgebreid onderzoek nodig en dat kost volgens de koraalonderzoeker minstens 10.000 gulden. ,,Het is de verantwoordelijkheid van de overheid, maar die hebben daar de mensen niet voor en maken zo’n budget er niet voor vrij.”
Als ze dat wel zouden doen, is het bovendien nog maar de vraag of de oorzaak te achterhalen is. In 2008 werd er aan de noordoostkust van de Yucatan Provincie in Mexico melding gemaakt van een massasterfte van hetzelfde visje. Dit werd wel onderzocht, maar daar kwam geen eenduidige aanleiding uit naar voren. De betrokken onderzoekers gaven destijds aan dat verschillende factoren kunnen hebben bijgedragen aan de massale sterfte van de vissen, waaronder abiotische factoren (zoals veranderingen in temperatuur en zuurstofgehalte in het water), biotische factoren (zoals ziekten en parasieten) en menselijke activiteiten (zoals vervuiling en overbevissing).
In de ruim twintig jaar dat Vermeij de onderwaterwereld rond Curaçao in de gaten houdt, is het hier nog niet eerder voorgekomen. ,,Wel zien we dat het aantal van deze visjes toeneemt.” Tijdelijke toename, sterfte en ziektes komen bij veel soorten voor. Zo is er recent ook weer veel te doen om de sterfte van Diadema zee-egels, veroorzaakt door trilhaardiertjes. ,,Er is niet één knop waar je aan kan draaien om deze problemen op te lossen. Het is mooi om te zien dat mensen zich er druk om maken op bijvoorbeeld Facebook, maar ik zou liever zien dat we ons druk maken om het grotere plaatje. Al meer dan dertig jaar gaat hier op Curaçao de natuur naar de vernieling. Dat wordt veroorzaakt door klimaatverandering, vervuiling en overbevissing. Die paar dode visjes zijn niets vergeleken met wat er op de zeebodem allemaal doodgaat door menselijk handelen.”
