Van een onzer verslaggevers

Willemstad - Er is volgens de sectordirecteur Sociale Ontwikkeling bij het ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn (SOAW), Victor Monk, in een jaar tijd voor 1,3 miljoen gulden gefraudeerd met de onderstandsuitkering.

In dit bedrag is niet alleen de uitkering zelf meegerekend, maar ook de daarmee samenhangende huursubsidie en subsidie voor water- en elektriciteit.
Jaarlijks wordt voor 30 miljoen gulden aan onderstandsuitkering uitbetaald. Op dit moment zijn er 7.100 uitkeringstrekkers, terwijl dit er een jaar geleden nog 6.500 waren. Monk: ,,Enerzijds is er een toename van personen die terugvallen op de onderstand vanwege de verhoogde werkloosheid en vanwege het feit dat er geen vangnet is gecreëerd voor personen die na het verhogen van de pensioenleeftijd in een gat vallen omdat ze wel met 60 jaar door het bedrijf aan de kant worden gezet, maar tot hun 65e moeten wachten op de AOV-uitkering. Anderzijds hebben wij van twintig personen weten te achterhalen dat zij niet meer op Curaçao wonen, maar toch onderstand ontvangen die door familie van de rekening wordt gehaald. Verder zijn er nu 350 gevallen bekend van personen die een baan blijken te hebben. Bij 200 gaat het om mensen met een salaris op het niveau van het minimumloon. Deze personen moeten het te veel uitbetaalde terugbetalen.”
Monk legt uit dat het moeilijk is de controles uit te voeren, omdat er nog steeds geen basisregistratiesysteem is ingevoerd. Dit project ligt volgens Monk al enkele jaren bij het ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening (BPD). Het idee is dat digitale systemen van onder andere de Sociale Verzekeringsbank (SVB), het bevolkingsregister, de Belastingdienst en SOAW voor elkaar toegankelijk zijn. Werden de controles op de onderstandsuitkering eerder uitgevoerd door de afdeling sociale ontwikkeling, nu is dit neergelegd bij de afdeling van de arbeidsinspectie, zo legt de sectordirecteur uit. Maar, de procedure is nogal omslachtig: ,,Er worden per kwartaal lijsten uitgedraaid en overhandigd aan de instanties met wie wij samenwerken, zoals de SVB en het bevolkingsregister. Het bevolkingsregister kan nagaan of mensen nog op het eiland wonen. De SVB kijkt of de personen inmiddels een baan hebben.”
Overigens is Monk van mening dat de Landsverordening over de onderstandsuitkering aanpassing behoeft. ,,Op dit moment krijgt een alleenstaande een bedrag van 325 gulden per maand. Het maximumbedrag voor een echtpaar met twee kinderen is 640 gulden per maand. Daar kan niemand van rondkomen. Wij zijn nu bezig met een nieuw voorstel waarbij mensen aangespoord worden werk te zoeken en mocht het inkomen onder het minimumloon liggen, dan kan dat aangevuld worden met de onderstandsuitkering naar het minimale loonniveau. Uiteraard moet dit ook de regering goedkoper uitkomen.”