Van onze correspondent

Den Haag - Minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wil niet toelichten waarom er zo'n haast is gemaakt met de beëdiging van Alfonso Boekhoudt.

Hoewel zijn benoeming pas op 1 januari ingaat, werd de nieuwe gouverneur van Aruba gisteren op Paleis Noordeinde ontvangen door koning Willem-Alexander voor het afleggen van de eed. Eerder liet de bewindsman er bij het ondertekenen van het benoemingsbesluit door het staatshoofd ook al geen gras over groeien. Dat gebeurde daags nadat de Nederlandse ministers in de Rijksministerraad hun zegen gaven aan de door de andere landen aangevochten voordracht van Boekhoudt.
Plasterk laat ook andere vragen die deze krant aan het ministerie heeft voorgelegd onbeantwoord. Hij weigert zelfs het bestaan toe te geven van een in 2001 door de RMR vastgesteld benoemingsprotocol waarvan een kopie in handen is van deze krant. In een begeleidende brief aan de gouverneurs van de Nederlandse Antillen en Aruba meldde toenmalig minister Klaas de Vries (PvdA) van BZK dat de procedure op 12 oktober ‘is aanvaard door de Rijksministerraad’.
Het officiële, als vertrouwelijk bestempelde document bevestigt dat het uitsluitend aan de regering van het betrokken land is om kandidaten voor het gouverneursambt voor te dragen en dat Nederland zich dient te beperken tot een 'marginale toets'. Opmerkelijk in het licht van de benoeming van Boekhoudt is de paragraaf over de screening van kandidaten. Daartoe dient, zo is bepaald door de Koninkrijksregering, de regering van het land de nationale veiligheidsdienst opdracht te geven. Waarom Nederland tot benoeming is overgegaan zonder dat op de voorgeschreven wijze een screening is uitgevoerd, wil Plasterk niet zeggen. Hij laat in het midden of er überhaupt een screening - bijvoorbeeld door de Nederlandse AIVD - heeft plaatsgevonden.
Boekhoudt is voorafgaand aan zijn aanstelling tot Gevolmachtigde minister in 2013 gescreend door de Arubaanse Veiligheidsdienst, maar voor de screening van (waarnemend) gouverneurs gelden aanvullende voorwaarden. Onder verwijzing naar de artikelen 6 en 7 in de Reglementen voor de Gouverneurs heeft de RMR voorgeschreven dat de minister-president van het betrokken land nog een aparte toets moet doen, onder meer ten aanzien van eventuele belangenverstrengeling en onverenigbaarheid van functies. Op de vraag waarom dat is nagelaten, blijft Plasterk het antwoord eveneens schuldig.
Het enige dat zijn woordvoerder laat weten is dat ‘de minister niets heeft toe te voegen aan de verklaring van vorige week’. Zoals bekend zei de bewindsman daarin zich bewust te zijn dat de gevolgde procedure niet de 'schoonheidsprijs' verdient. Dat sloeg op de eenzijdige voordracht en het negeren van de bezwaren van de andere landen daartegen. Op dat moment was nog niet bekend dat de benoeming was geschied zonder de voorgeschreven screeningsregels toe te passen.