Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Terwijl in Nederland bij 50 procent van de niertransplantaties de nier van een levende donor komt, is er op Curaçao nauwelijks een familielid of geliefde te vinden die zijn nier wil afstaan. ,,Europeanen zijn barmhartiger voor hun medemens dan wij op Curaçao”, vindt internist-nefroloog Nouaf Ajubi.
Patiënten die in aanmerking komen voor een niertransplantatie komen sowieso op een wachtlijst voor een nier van iemand die is overleden. Daarvoor werkt het Sint Elisabeth Hospitaal al jaren samen met het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam. In afwachting van een nier worden zij gedialyseerd. Veel leed kan voorkomen worden als een familielid of vriend een nier aanbiedt. ,,In Nederland en Europa is daar echt een grote slag mee geslagen, maar hier valt het aanbod van nieren van levende donoren erg tegen”, zegt Ajubi. ,,Wat het ook is, angst of onwetendheid, als het gaat om het helpen van een naaste geeft niemand thuis.” De nefroloog noemt een schrijnend voorbeeld van een vrouw die na 20 jaar dialyse een nieuwe nier moest krijgen. ,,Alle bloedvaten zaten dicht, het kon echt niet meer. Dus legde ik haar familie uit dat het enige wat haar nog kon redden een transplantatie was. Maar niemand wilde een nier afstaan. Niemand!”
Ajubi en zijn drie collega’s pleiten voor een bewustwordingscampagne. Niet alleen omdat er meer donoren nodig zijn, maar ook om te voorkomen dat het aantal nierpatiënten maar blijft toenemen. De internist-nefroloog reageert desgevraagd op berichten op NierNieuws.nl over een tekort aan behandelcapaciteit voor dialysepatiënten. Op Curaçao zijn 312 dialysepatiënten, van wie er 12 in Colombia worden behandeld omdat er op het eiland geen behandelstoel beschikbaar is. Zij verblijven in Colombia totdat er een plek vrijkomt op Curaçao, dat kan variëren van drie maanden tot soms wel een jaar. De Sociale Verzekeringsbank investeert in drie nieuwe dialysestoelen, goed voor de behandeling van 16 patiënten.
Een cosmetische ingreep, vindt Ajubi. Curaçao heeft volgens de specialist geen tekort aan behandelcapaciteit, maar lijdt aan een te grote aanwas - jaarlijks 10 procent -
van patiënten met een nierziekte die zouden overlijden zonder behandeling. ,,Wereldwijd zijn we een van de landen met per hoofd van de bevolking de meeste patiënten met een nierziekte in een eindstadium. Die moeten gedialyseerd worden of een niertransplantatie krijgen.”
Van de dialysepatiënten kiest tachtig procent voor haemodialyse en gaat daarvoor naar het Sehos of het Curaçao Dialyse Centrum in Otrobanda. Ajubi pleit ervoor dat meer patiënten zelf thuis dialyseren via de buik in plaats van aan de machines in centra. ,,Dat is wereldwijd de trend.”
Met een niertransplantatie heeft een patiënt de beste kans om te overleven. Wat Ajubi betreft stapt Curaçao af van haemodialyse. ,,We zijn geen rijk land en moeten keuzes maken. Ik vind buikdialyse thuis, zonder machines en veel personeel, dan een goede keuze. Veel patiënten kiezen nu zelf voor haemodialyse, omdat ze niet zelf verantwoordelijk willen zijn voor hun gezondheid.”
De bal ligt nu bij de overheid. ,,Sinds 1998 hebben we keer op keer bij vier ministers en vier gedeputeerden aan de bel getrokken. Maar er worden geen effectieve preventieve maatregelen genomen. Ik zie nog steeds kinderen die als ontbijt van hun ouders een cola en pastechi krijgen. Als je nu actie onderneemt, duurt het nog jaren voordat je daar de vruchten van plukt.”
Met drie nieuwe stoelen is het capaciteitsprobleem voor dialysepatiënten in ieder geval niet opgelost. ,,Het gaat niet om een stoel, maar al het personeel wat je daaromheen nodig hebt”, zegt Ajubi. En al die gespecialiseerde verpleegkundigen, artsen en radiologen zijn juist moeilijk te vinden. Ook in het buitenland. ,,Daarom leiden we nu onze eigen mensen op.” Op Curaçao werken nu vier nierspecialisten voor de dialysecentra. Per 1 april begint een vijfde. ,,Maar als voor die drie nieuwe stoelen zestien patiënten zijn gevonden, dan hebben we alweer twee nieuwe collega’s nodig”, zegt Ajubi.
