Tekst en foto’s Cees Luckhardt
Amsterdam - De Curaçaose mezzosopraan Tania Kross heeft de hoofdrol gespeeld in de Tula-herdenking tijdens het Grachtenfestival in Amsterdam.

De opvoering vond gisteren plaats tijdens een tweetal muzikale activiteiten. De maandenlang durende grote slavenopstand die in 1795 plaatsvond op Curaçao onder leiding van de vrijheidsstrijder Tula, wordt officieel op 17 augustus herdacht.
Vanwege de weersomstandigheden vonden beide middagconcerten plaats binnen in het Compagnietheater, hoewel het aanvankelijk de bedoeling was om te starten op een ponton op de gracht voor het theater. Kross bleek een feestelijk en bovenal swingend programma te hebben samengesteld met haar muzikale vrienden van het gerenommeerde Matangi Quartet vol warme Antilliaanse invloeden. In de geest van de Tula-herdenking koos zij voor enkele passende stukken uit de beroemde opera’s ‘Carmen’ en ‘Porgy en Bess’. Naast de prachtig uitgevoerde duetten met Lionel von Lawrence maakte de mezzosopraan Kross ongelooflijk veel indruk met nummers van haar laatste cd: ‘Krossover-Opera Revisited’. Hiervoor heeft zij Nederlandse pop- en jazzmusici gevraagd muziek en tekst te schrijven die het beste met opera te combineren zijn. Zelf heeft zij enkele teksten in het Papiaments aangeleverd. In de bijna volledig volgelopen zaal kon het publiek een speld horen vallen tijdens de emotionele uitvoering van het prachtige nummer ‘Rebibá’. Ook het lied ‘Mea kulpa’ kon de zaal enorm ontroeren. Tania Kross liet duidelijk de muziek en teksten voor zichzelf spreken en liet de woorden voor de herdenking van de Tula-opstand over aan de vicevoorzitter van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee), Joyce Overdijk-Francis. Zij vroeg in haar openingswoord aandacht voor het besef dat met de afschaffing van de slavernij in 1863 nog niet het denken en leven in vrijheid direct een gebruik werd. Zij verwees naar het feit dat dit een groeiproces is dat heden ten dage, ruim honderdvijftig jaar later, nog steeds niet afgerond is. Het duurt enkele generaties alvorens men de daarbij behorende gelijkheid ook daadwerkelijk krijgt of weet te bewerkstellingen. Zo liet zij niet na om ter illustratie enkele voorbeelden van hedendaagse discriminatie te noemen. Met name die van op de werkvloer waren zeer herkenbaar voor de zaal. Daarnaast zal een bevolking moeten gaan inzien dat degenen die hiervoor gestreden hebben dé helden van het volk zijn. De vicevoorzitter constateerde met gepaste blijdschap dat die situatie rond de persoon van Tula en zijn collega-opstandleiders de afgelopen jaren sterk is toegenomen. Met het steeds meer erkennen van Tula als een held van de tot slaaf gemaakte mensen op de Antillen, is men dus op de goede weg. Nu dit besef steeds sterker wordt, gaat het volgens Overdijk-Francis tijd worden om ook de hedendaagse vormen van beperkingen in vrijheid en ongelijke behandeling aan te pakken.
Behalve Tania Kross en Lionel von Lawrence met het Matangi Quartet bestaande uit Maria-Paula Majoor (viool), Daniel Torrico Menacho (viool), Karsten Marijn Kleijer, (altviool) en Arno van der Vuurst (cello), speelde ook Laura Bos mee op de piano. Door deze kleinere orkestratie van de stukken die ook op de cd-opname staan, kwamen de kracht van de teksten en de stem van Kross nog sterker uit.