Wetsvoorstel om weeffout in Statuut te corrigeren wacht al jaren op behandeling.
Door René Zwart
Den Haag - Algemene Maatregelen van Rijksbestuur die de Rijksministerraad (lees: Nederland) tegen Curaçao, Aruba of Sint Maarten neemt, staan op gespannen voet met de grondbeginselen van de parlementaire democratie in het Koninkrijk.
Niet alleen vooraanstaande wetgevingsjuristen vinden dat de AMvRB’s een wettelijke grondslag missen, ook een zeer ruime meerderheid in de Tweede Kamer is die mening toegedaan. Althans, dat was in 2001 het geval. Dat blijkt uit een initiatiefvoorstel van rijkswet dat het toenmalig Kamerlid Gerritjan van Oven (PvdA) in 2000 indiende om een cruciale staatsrechtelijke weeffout in het Statuut te herstellen.
Het voorstel kon op de steun rekenen van de VVD, het CDA, D66, ChristenUnie en uiteraard Van Ovens eigen fractie. Ook de Staten van toen nog het land Nederlandse Antillen en die van Aruba juichten de voorgestelde correctie van het Statuut toe.
Het dossier is door het gaan en komen van Kamerleden in de vergetelheid geraakt, maar is gezien de drang van het kabinet Rutte om via omstreden aanwijzingen en AMvRB’s de grip op de andere landen te versterken actueler dan ooit. Bovendien hebben de argumenten die destijds werden aangevoerd niets aan validiteit ingeboet: het deugt niet vergaande maatregelen te nemen zonder dat de betrokken parlementen er ook maar iets over mogen zeggen.
In 2009 - negen jaar na de indiening van het wetsvoorstel - attendeerde de Commissie Brooks die onderzoek deed naar het gebrek aan democratische controle van de Koninkrijksregering op het bestaan ervan, vergezeld van het advies het nieuw leven in te blazen.
Navraag door het Antilliaans Dagblad leert dat het wetsvoorstel - zoals dat in Haags jargon heet - nog altijd ‘aanhangig’ is. Met andere woorden: het prijkt daarom keurig - zij het vanwege de datum van indiening helemaal onderaan - op de lijst van door de Kamer te behandelen wetsvoorstellen.
Saillant is dat - zoals deze krant gisteren berichtte - de Raad van State zich juist dezer dagen buigt over de AMvRB waarmee minister Ronald Plasterk (PvdA) van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Sint Maarten wil dwingen mee te werken aan de komst van een integriteitswaakhond waarover Nederland de zeggenschap krijgt.
Diezelfde Raad van State was het destijds volledig eens met de stelling dat het vanuit democratisch oogpunt niet zuiver is AMvRB’s te nemen zonder het primaat van de wetgever.
