Bewoners vragen geen liefdadigheid, maar gerechtigheid

Van onze correspondent
Den Haag - De rechtbank Den Haag doet op 28 januari 2026 uitspraak in de Klimaatzaak Bonaire. Dan wordt duidelijk of de rechtbank de Nederlandse Staat verplicht om ervoor te zorgen dat er een plan komt om inwoners op Bonaire te beschermen tegen de klimaatcrisis en of de CO2-uitstoot sneller naar nul moet.

Dat is waar Greenpeace Nederland samen met acht inwoners van Bonaire voor heeft gepleit tijdens de hoorzittingen gisteren en eergisteren.
Greenpeace concludeert in de pleitnota van gisteren tijdens de tweede zittingsdag van de Klimaatzaak, dat extra inspanningen van de Staat vereist zijn om de inwoners van Bonaire effectief te beschermen tegen de ernstige gevolgen van klimaatverandering op Bonaire. Iets dat de Staat tot nu toe heeft nagelaten. Ook tijdens de rechtszitting blijkt volgens Greenpeace weer dat de Staat de inwoners van Bonaire, die leven in een bijzonder kwetsbaar deel van zijn territorium, juist minder goed beschermt tegen de gevolgen van klimaatverandering dan de inwoners van Europees Nederland.
Dinsdag, op de eerste zittingsdag, ging het over mitigatie. Dit is het nemen van maatregelen om de CO2-uitstoot drastisch te verminderen of te stoppen. Gisteren werd gepleit dat verdergaande adaptatiemaatregelen (én mitigatiemaatregelen) cruciaal zijn. Adaptatie verwijst naar de maatregelen die worden genomen om de negatieve gevolgen van klimaatverandering te verminderen of te voorkomen.
In de meer dan drie jaar die verstreken zijn na publicatie van het rapport van het Institute for Environmental Studies (IVM) over de impact van de klimaatveranderingen op Bonaire is er volgens Greenpeace geen effectief adaptatiebeleid tot stand gebracht door de Staat om de inwoners van Bonaire te beschermen. ,,De Staat heeft op geen enkel punt voldaan aan zijn verplichtingen in dit verband, of aan enige van de vorderingen. Er is dus alle reden voor toewijzing van het gevorderde gebod aan de Staat om tijdig alle noodzakelijke maatregelen te treffen die nodig zijn om de inwoners van Bonaire te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering”, aldus Greenpeace in de pleitnota.
Het feit dat adaptatiebeleid ook op mensenrechten gebaseerd dient te zijn, staat volgens Greenpeace vast na de uitspraken van onder meer het Internationaal Gerechtshof (IGH). De Staat betwist dit echter nog steeds en stelt zich op het standpunt dat de verschillende bepalingen niet van toepassing zijn in het kader van zijn adaptatiebeleid (althans dat er beperkte betekenis aan toekomt). Gezien het gebrek aan enig concreet uitzicht op een adaptatieplan is de noodzaak voor toewijzing van de vordering, waarin Greenpeace eist dat de Staat een adequaat adaptatieplan voor Bonaire vaststelt of verzekert dat dit gebeurt, volgens de organisatie alleen nog maar groter geworden. ,,Hoe de Staat dit gebod nakomt is aan hem. In elk geval kunnen en mogen de inwoners van Bonaire niet verstoken blijven van bescherming door bestuurlijke complexiteit.”

Eis Greenpeace: uiterlijk 1 april 2027 adequaat adaptatieplan

Meer hierover lezen? Neem een online abonnement op de krant.