Focus op kwaliteit, duidelijkheid en duurzame ontwikkeling

Van onze correspondent
Kralendijk - In tegenstelling tot wat in recente berichten werd gesuggereerd, komt er geen bouwstop op Bonaire.

De bouwsector blijft actief, maar wat wél is veranderd, is dat vergunningsaanvragen zorgvuldiger worden getoetst op kwaliteit en naleving van de wet- en regelgeving, zo liet de overheid gisteren weten.
De bouwsector riep het OLB onlangs op om de uitgifte van bouwvergunningen te hervatten en de economische en sociale gevolgen van de huidige stagnatie in de bouwsector te erkennen. Sinds het begin van 2024 is er volgens de sector een drastische terugval in het aantal actieve bouwprojecten en werkzaamheden op het eiland. Deze terugval wordt naar verluidt veroorzaakt door meerdere factoren, waaronder de trage uitgifte van bouwvergunningen, de stillegging door herziening van het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Bonaire (ROB), de stopzetting van natuurvergunningen en de afname van bouw- en infrastructurele investeringen vanuit het OLB.
Het bestuurscollege (BC) zegt te hebben gemerkt dat de berichten die de ronde deden over een vermeende bouwstop voor de nodige verwarring hebben gezorgd. Reden om tekst en uitleg te geven. ,,In het eerste kwartaal van 2025 is het aantal verleende bouwvergunningen vergelijkbaar met dezelfde periode in 2024. Tegelijkertijd is de totale bouwwaarde van deze projecten met circa 37 procent gestegen tot 44,8 miljoen dollar”, aldus het BC. ,,Dit wijst op een toename van omvangrijke vastgoedprojecten, waaronder gebiedsontwikkelingen die passen binnen de ruimtelijke ambities van Bonaire.” Deze getallen zijn volkomen in tegenspraak met wat de bouwsector beweert.
Een opvallende ontwikkeling is dat het aantal aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen voor vaklieden, zoals metselaars, timmerlieden en schilders, sinds 2020 bijna is verdubbeld. Deze stijging laat volgens het BC zien dat de bouwsector juist voldoende werk voorziet, maar ook dat de lokale arbeidsmarkt moeite heeft om in deze groeiende vraag te voorzien. ,,Hieruit kunnen we afleiden dat de bouwsector volop werkgelegenheid biedt en dat er een structureel tekort is aan lokaal beschikbare vakmensen.” Deze ontwikkeling onderstreept volgens de overheid het belang van evenwichtige groei waarbij economische ontwikkeling hand in hand gaat met het versterken van lokale capaciteit.
De aanpassingen in de aanpak van vergunningverlening en handhaving zijn ingegeven door het rapport van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) van juni 2023. Hierin werd het VTH-stelsel van Bonaire beoordeeld als onvoldoende. De belangrijkste tekortkomingen waren een verouderde regelgeving, gebrekkige toetsingsprocedures en dossiersamenstelling, structurele onderbezetting van handhaving en vergunningverlening en achterstanden in de behandeling van aanvragen.
Het BC zegt concrete stappen te hebben gezet om het VTH-stelsel te versterken. ,,We hebben het over zorgvuldiger toetsing van nieuwe aanvragen, versterking van toezicht en handhaving en actualisering van wet- en regelgeving. Op 27 mei 2025 heeft de eilandsraad unaniem ingestemd met een plan om de verouderde bouw- en natuurregelgeving te moderniseren. Deze wordt afgestemd op de Wet VROM BES en het Bouwbesluit BES, waarmee een toekomstbestendig en duurzaam ontwikkelingskader voor Bonaire wordt neergezet.
Het BC zegt bewust te kiezen voor een koers waarin economische ontwikkeling niet ten koste gaat van de unieke leefomgeving van Bonaire. De speerpunten zijn: versnellen waar mogelijk, zorgvuldig waar nodig, minder bureaucratie, meer transparantie, moderne regelgeving die aansluit bij het eiland, bescherming van natuur, cultuur en sociale samenhang en bevordering van duurzame werkgelegenheid, inclusief investeringen in lokale vakopleiding. ,,Hoewel deze noodzakelijke verbeteringen tot nu toe mogelijk de indruk hebben gewekt dat vergunningen trager worden afgegeven, is het tegenovergestelde waar: de bouwcommissie verwerkt nu gemiddeld 15 tot 30 dossiers per week, tegenover 3 tot 10 eerder. De kwaliteit én de doorlooptijd van het proces zijn dus verbeterd.”