Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Steeds meer Bonairianen vallen buiten de boot door de toegenomen complexiteit van de samenleving en verstoring van de systemen die er vroeger voor zorgden dat iedereen net kon meekomen. Dat meldt het rapport ‘Veiligheidsbeeld BES 2018, Een onderzoek naar praktische handvatten om criminaliteit en onveiligheid op Bonaire, Sint Eustatius en Saba aan te pakken’.

,,De perceptie onder de lokale inwoners van Bonaire is dat zij de grote verliezers zijn van de staatkundige veranderingen. Vreemdelingen verdringen hen van de arbeidsmarkt en rijke Nederlanders en ambtenaren ‘pikken’ hun eiland in. Dat is in bepaalde kringen de beeldvorming. Volgens diverse respondenten was de Bonairiaanse samenleving vroeger overzichtelijk en meer egalitair. De meerderheid was arm en er was een kleine groep rijken en notabelen. Na 2010 is de ongelijkheid toegenomen en op kleine eilanden is dit zichtbaar, merkbaar en voelbaar. Op Saba en Sint Eustatius is de situatie niet veel beter.” Onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek concludeert het rapport dat toegenomen armoede gepaard gaat met problemen zoals schulden, verslavingen, huiselijk geweld, bedreigingen, seksueel misbruik van minderjarigen, incest, jeugdcriminaliteit en bendevorming. ,,De verborgen werkloosheid is hoog en een deel van de bevolking is analfabeet. Veel mensen hebben problematische schulden, bijvoorbeeld als gevolg van gokverslavingen. Dit vertaalt zich onder andere in vermogenscriminaliteit, of liever gezegd overlevingscriminaliteit. Sommige woninginbraken zijn vooral gericht op het stelen van eten”, aldus de rapportage.
Er is een groter gat tussen ‘the haves’ en ‘the have nots’. ,,Er zijn de afgelopen jaren rijke migranten naar Bonaire gekomen. De inkomens aan de onderkant van de samenleving zijn min of meer gelijk gebleven en de kosten voor levensonderhoud namen toe. Het percentage Bonairianen dat ver onder de armoedegrens leeft is sinds 2010 aanzienlijk gegroeid en dat heeft effecten op veiligheid. Gesignaleerd wordt dat de psychische problematiek onder de Bonairiaanse bevolking lijkt toe te nemen. Naar schatting zijn er zo’n vierhonderd probleemgezinnen. Mental Health Caribbean (MHC) heeft rond de tweehonderd cliënten, die bijna allemaal problemen hebben op meerdere gebieden. Op alle BES-eilanden signaleren instanties die met de jeugd te maken hebben verontrustende trends onder jongeren. De problemen beginnen al op de basisscholen. Spijbelen, agressie, vechtpartijen, stelen en vernielingen zijn aan de orde van de dag. Jongeren die thuis worden mishandeld of misbruikt, zijn vaak degenen die op school voor overlast zorgen. Waar men vroeger collectief de verantwoordelijkheid droeg voor de opvoeding van kinderen, lijkt nu niemand zich meer aangesproken te voelen, ook de ouders niet. Er is weinig geld beschikbaar om jongeren buiten schooltijd zinvol bezig te houden waardoor de verveling toeslaat onder de jeugd. Goede opvangmogelijkheden voor jongeren met problemen ontbreken en er is een oververtegenwoordiging van de groep jongvolwassenen in de Justitiële Inrichting Caribisch Nederland (JICN).”