Van onze correspondent
Den Haag - Nog deze maand publiceert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de eerste cijfers over de verhouding tussen de inkomens en kosten voor levensonderhoud in Caribisch Nederland.
Dat belooft staatssecretaris Bas van ’t Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) in zijn reactie op vragen uit de Tweede Kamer over de voortgangsrapportage ijkpunt sociale zekerheid.
De cijfers zijn belangrijk omdat die een nulmeting zijn voor de ontwikkeling in het besteedbaar inkomen op weg naar een sociaal minimum voor de eilanden. De eerste cijfers zullen over 2018 zijn, schrijft Van ’t Wout, omdat er altijd twee jaar vertraging zit in de inkomensgegevens doordat dan pas de definitieve belastingaanslagen bekend zijn.
Omdat het ijkpunt voor de eilanden in 2019 is vastgesteld zullen die bedragen worden herberekend naar 2018. ,,Als in 2021 de inkomensgegevens van 2019 vastgesteld worden, kan inzicht geboden worden in de verhouding tussen het besteedbaar inkomen per huishouden en het vastgestelde ijkpunt voor het sociaal minimum per huishouden in 2019. Daarmee wordt ook de ontwikkeling tussen 2018 en 2019 zichtbaar”, aldus de staatssecretaris. Een compensatie voor de hoge kosten voor levensonderhoud zit er op dit moment nog niet in, eerst wordt gekeken hoe die kosten kunnen worden verlaagd.
In de vragen van de Kamer kwam de invloed van coronacrisis op de situatie veel terug, maar daarover kan de bewindsman nog weinig zeggen door het ontbreken van concrete gegevens en de onzekerheid in de ontwikkelingen. Hij benadrukt de steun die het kabinet geeft om de economische gevolgen op te vangen en belooft dat in de afbouw van de regelingen ook rekening wordt gehouden met de economische situatie. Zoals bekend heeft het kabinet al wel de subsidieregeling voor nutstarieven verlengd tot eind 2021.
Van ’t Wout gaat uitgebreid in op de rapporten van de Nationale Ombudsman en de Kinderombudsman, die pleitten voor een snelle integrale aanpak van de armoede onder ouderen en jongeren. Hij verwijst naar de al genomen maatregelen, zoals het verhogen van het wettelijk minimumloon, de uitkeringen en de kinderbijslag. Ook het programma BES(t) 4 kids wordt hiervoor ingezet, met name de verbeteringen in de kinderopvang.
De staatssecretaris bevestigt het belang van integrale beleidsvorming door de verschillende departementen. Er wordt volgens hem onderzocht hoe daarin meer samenhang kan worden aangebracht, onder andere op basis van de aanbevelingen van de ombudsman.
Over de jeugd worden door de Nationale Ombudsman en de Kinderombudsman vier speerpunten genoemd. Van ’t Wout erkent de problemen, maar benadrukt dat er al hard wordt gewerkt door hem en zijn collega’s van andere departementen om die op te lossen. Het gaat bijvoorbeeld om betere huisvesting en opvang voor kwetsbare jongeren en het verlagen van huurlasten.
Op Bonaire zijn al verschillende organisaties actief met naschoolse activiteiten en op Saba worden hiervoor sinds augustus middelen beschikbaar gesteld. Op Sint Eustatius wordt hiermee in 2021 een begin gemaakt. Ook wordt er al gewerkt aan een betere aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt, arbeidsbemiddeling (een eilandelijke taak) en betere opleidingsmogelijkheden. Het jobcenter op Bonaire zal nog dit najaar opengaan. De aanbeveling voor het introduceren van een buddy of vertrouwenspersoon voor jongeren wordt ter harte genomen, Van ’t Wout denkt daar begin 2021 iets over te kunnen melden.
