Van onze correspondent
Den Haag - Het kabinet heeft het noodpakket voor inwoners en bedrijven op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba (BES) met vier maanden verlengd tot 12 oktober 2020.
Sinds de noodmaatregelen in maart werden ingevoerd gelden voor de BES-eilanden vergelijkbare maatregelen zoals in Europees Nederland zijn getroffen, aangepast aan de lokale omstandigheden.
Er zijn ook enkele nieuwe elementen toegevoegd. Staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties wijst er in een brief aan de Tweede Kamer nog eens op dat Bonaire, Sint Eustatius en Saba in economische zin zwaar zijn getroffen. ,,De toeristische sector, waar een groot deel van de economie op drijft, is tot stilstand gekomen.”
Door de bestaande maatregelen, die nu worden verlengd, kon veel werkgelegenheid behouden blijven, schrijft Knops. De Centraal Dialoog van Bonaire en Sint Eustatius had gevraagd om een langere periode, maar dat is door het kabinet niet gehonoreerd. Dat ‘is nu niet aan de orde’, aldus Knops zonder verdere uitleg. Wel zal het kabinet de situatie continu blijven monitoren. ,,Aanvullende eilandspecifieke maatregelen zijn denkbaar, maar moeten te zijner tijd in de sociaaleconomische context worden bezien.”
Van de subsidieregeling voor loonkosten en omzetverlies is tot 5 juni 4.410 keer gebruikt gemaakt. Die maatregel wordt verlengd met twee kleine aanpassingen. De tijdelijke regeling tegemoetkoming voor vaste lasten wordt uitgebreid tot een maximum van 50.000 euro voor bedrijven en de tijdelijk de KCC-regeling (Klein Krediet Corona-regeling) wordt toegevoegd voor kleine ondernemers.
Daarnaast stelt het kabinet 1,3 miljoen euro beschikbaar aan de openbare lichamen om burgers en bedrijven die dat nodig hebben aanvullend tegemoet te kunnen komen als de eilandbesturen dit noodzakelijk vinden. Te denken valt aan ‘kwetsbare inwoners’ die buiten de regelingen vallen, lastenverlichting en aanvullende ondersteuning. Verder kunnen de openbare lichamen ook rekenen op compensatie in verband met weggevallen inkomsten en extra uitgaven door de coronacrisis. Hierover lopen besprekingen met onder andere het College financieel toezicht (Cft), de bestuurders en het ministerie van Financiën.
Knops voorziet dat er ondanks het noodpakket bedrijven failliet zullen gaan en er dus ontslagen zullen vallen. Hij noemt in het bijzonder de toeristische sector, die zich zal moeten ‘aanpassen aan de nieuwe economische situatie’. Het kabinet zal helpen de economie en investeringen te stimuleren met flankerend beleid.
Een besluit over het openen van de grenzen voor toeristen is er nog niet. Het Outbreak Management Team zou daarover gisteren advies uitbrengen. Het kabinet zal dat besluit ‘binnenkort’ nemen, omdat dit en de opening van het luchtruim belangrijk zijn voor het op gang brengen van het toerisme.
Knops wijst er in zijn brief nog eens op dat er 2 miljoen euro beschikbaar is voor een ferryverbinding tussen de Bovenwindse eilanden. Daarnaast is het zaak voor de BES-eilanden om zich te onderscheiden, waarbij de staatssecretaris het predicaat voor duurzaamheid Quality Coast noemt.
Verder is diversificatie van de economie van groot belang. Daarover gaat het kabinet in gesprek met de bestuurscolleges en sociale partners. Op korte termijn moeten de overheidsinvesteringen in bijvoorbeeld de infrastructuur worden uitgevoerd, zodat daar werkgelegenheid ontstaat. Dat verloopt moeizaam door ‘knelpunten in vooral bestuurskracht’, schrijft hij. Van de Borgstelling MKB-kredieten wordt weinig gebruikt gemaakt, blijkt uit de brief. Dit is kennelijk te weinig bekend, aldus Knops. De banken gaan meer voorlichting hierover verspreiden. Daar komt de KKC nu bij en Qredits heeft 25 miljoen euro beschikbaar voor overbruggingskredieten.
Knops besluit met een bemoedigend woord: ,,Er komen lastige tijden aan, waar veel van de samenleving zal worden gevraagd. Tegelijkertijd is het kabinet ervan overtuigd dat ook in deze crisis de veerkracht van de eilanden ervoor zal zorgen dat we hier samen, overheid en samenleving aan beide kanten van de oceaan, uit zullen komen.”