Belangrijke factoren: drugshandel en illegale migratie vanuit regio
Van onze correspondent
Den Haag - De eilanden van Caribisch Nederland zijn kwetsbaar voor witwassen. Dat is een van de conclusies uit een risicoanalyse van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC).
Minister Wopke Hoekstra van Financiën stuurde de analyse gisteren naar de Tweede Kamer met een brief over de aanpak van witwassen. De brief is een reactie op berichtgeving over Russische witwasconstructies in Nederlandse media en gaat voornamelijk over Europees Nederland. Hoewel Caribisch Nederland verder niet genoemd wordt door Hoekstra geeft hij wel aan dat de situatie op de BES-eilanden ‘aanzienlijk verschilt’ van Europees Nederland en dat daarom een aparte analyse en aanpak nodig zijn. Eerder al heeft Hoekstra bekendgemaakt dat hij de wetgeving voor de BES, rekening houdend met de regionale omstandigheden, beter wil laten aansluiten bij de Europees Nederlandse wetgeving.
Het WODC heeft een aparte risicoanalyse over de BES-eilanden in september 2018 gepubliceerd. Voor terrorismefinanciering zijn geen aanwijzingen gevonden. Witwassen is onderzocht via een contextanalyse, gesprekken met experts uit de bankenwereld en justitie, interviews en literatuurstudie. De kwetsbaarheid komt door verschillende factoren, zeggen de onderzoekers.
Belangrijke factoren voor witwassen zijn de drugshandel en illegale migratie vanuit de nabijgelegen landen van Centraal- en Zuid-Amerika en de grote afstand van de eilanden tot Europees Nederland, waar de toezichthouders zijn gevestigd. Dat zijn De Nederlandsche Bank (DNB), de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en Bureau Toezicht Wwft (de wet op het witwassen).
Daarnaast noemt het WODC de kleinschaligheid die patronage en cliëntelisme in de hand werken. Het voor-wat-hoort-wateffect wordt nog eens versterkt door de lage lonen en uitkeringen en hoge kosten voor levensonderhoud. Ook de toegenomen inkomensongelijkheid sinds 10 oktober 2010 is een factor. Een opvallende opmerking van de onderzoekers is dat er ‘verhalen de ronde’ doen over corruptie op de BES-eilanden, maar dat er geen harde bewijzen zijn gevonden.
Vooral de vastgoedsector is gevoelig voor witwassen, blijkt uit het onderzoek. Daarin wordt gemakkelijk geïnvesteerd in een cash-gerichte samenleving. Op Bonaire zijn in 2017 veel vermogensdelicten geregistreerd, maar het cijfer van 700 is lang niet alles, vermoedt het WODC. Naast drugshandel is het risico op de BES-eilanden groot voor ‘onvrijwillig sekswerk en gedwongen werk in huishoudens, landbouw en bouw’ door Venezolanen, Colombianen en Dominicanen.
