Van een onzer verslaggevers
Oranjestad - De ontwerpbegroting voor 2016 van Aruba is niet realistisch en het financieel beheer is nog niet op orde. Dat staat in het advies van het College Aruba financieel toezicht (CAft). De regering stelt de cijfers te rooskleurig voor, waardoor het voorziene financieringstekort van 2 procent niet gehaald zal worden. Bovendien blijven de personeelslasten veel te hoog. De begroting zal behoedzamer moeten worden opgesteld, vindt CAft.
Eerder was dit ook de conclusie naar aanleiding van de conceptbegroting. Toen ontbrak nog de Memorie van Toelichting. Die heeft het CAft nu wel gekregen, maar dit was geen aanleiding om het oordeel te wijzigen. Het College is wel positief over de versimpeling van de meerjarige maatregelen. Maar de onderbouwing is ‘onvoldoende toetsbaar’. De Arubaanse regering heeft voor 2016 de nominale uitgaven verhoogd, terwijl het voornemen was die te bevriezen.
CAft gaat uit van een lagere economische groei dan de regering, namelijk 3,5 procent in plaats van 3,8 procent. Daarbij verwijst het College naar de neerwaarts bijgestelde voorspelling van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voor de wereldeconomie.
In de ogen van het College moet de omvang van de begroting ook iets naar beneden worden bijgesteld. In de ontwerpbegroting worden vooral de belastinginkomsten te rooskleurig voorgesteld. De extra inkomsten zijn vooral ‘incidenteel uit achterstanden’ en zullen ‘afnemen en opdrogen’. De middelen zullen niet 1,24 miljard florin bedragen, maar 1,19 miljard. Dat leidt tot een hogere financieringsbehoefte van 430 miljoen florin en een tekort van 2,9 procent (148 miljoen florin) in plaats van 2 procent (103 miljoen).
De adviseurs houden de regering voor dat er nog wel 50 miljoen florin extra aan inkomsten meegerekend kan worden als de wetgeving voor de Arubaanse Bestedingsbelasting (ABB) op tijd wordt ingevoerd. De begroting moet volgens de Landsverordening Arubaans financieel toezicht voor 15 december worden ingediend.
In de vijf aanbevelingen bij het advies merkt CAft naast de genoemde punten ook op dat de uitgaven aan personeelslasten door de overheid lang niet de boogde daling van 90 miljoen florin halen, namelijk maar 6 miljoen. Ter versterking van het weerstandsvermogen van de Arubaanse economie, dat volgens CAft nihil is, zou er 1 procent (13 miljoen florin) opgenomen moeten worden als post onvoorzien.
Verbetering van het financieel beheer ‘vergt een visie en hernieuwde prioriteitstelling’. De uitvoering van de beoogde verbeteringen ‘loopt vast’, aldus het CAft onder verwijzing naar een conclusie van de Algemene Rekenkamer. Het onderdeel ‘vastlegging, verslaggeving, extern toezicht en controle’ krijgt de laagst mogelijke score. Het administratieve systeem, de opzet van de meerjarencijfers en de financiële infrastructuur verdient prioriteit. Het CAft adviseert om technische bijstand uit Nederland ook te gebruiken voor trainingen, opleiding en stages.

Begroting 2016 verantwoord en haalbaar

De regering heeft niet de intentie om de ontwerpbegroting 2016 bij te stellen op basis van het advies van het CAft. Die maande de regering om uit behoedzaamheidsoogpunt de cijfers met 45 miljoen florin naar beneden bij te stellen.
Minister-president Mike Eman is van mening dat de regering de afgelopen jaren voor economisch en sociaal perspectief heeft gezorgd en heeft er alle vertrouwen in dat de begroting 2016 verantwoord en haalbaar is. Hij spreekt nu al over meevallers, omdat binnenkort beslist wordt of de olieraffinaderij weer open gaat of dat het terrein een herbestemming krijgt. ,,In beide gevallen komt er veel geld binnen, dat we nu niet in de ontwerpbegroting voor 2016 hebben staan. Neemt Citgo de raffinaderij over, dan wordt volgend jaar al 2,5 miljard florin geïnvesteerd en de jaren daarna zeventig tot negentig miljoen per jaar. Als er een herbestemming komt voor het terrein, dan gebeurt dat onder de verantwoordelijkheid van Valero. Die heeft laten weten dat daar een bedrag van 200 miljoen florin mee gemoeid is over een periode van dertig maanden.”