Energietransitie en duurzaam afvalbeheer

Door Anouk Balentina
Aruba straalt van trots als gastland van de First Caribbean Climate & Energy Conference (CCEC) en profileert zich in de media met mooie plannen voor duurzaamheid. Echter, achter deze façade schuilt de realiteit: het gebrek aan een integrale aanpak op lange termijn.
In de race naar groene energieopwekking worden wereldwijd in hoog tempo windmolens en zonnepanelen geïnstalleerd. Deze nieuwe energiebronnen spelen een cruciale rol in het verminderen van CO2-uitstoot en het bevorderen van duurzaamheid. Wind en zon in overvloed in tegenstelling tot de oprakende oliereserves. Echter, te midden van dit streven naar groene energie, moet wel stil gestaan worden bij de consequenties van deze ontwikkelingen voor onze afvalketen.
Windmolens en zonnepanelen worden gemaakt van schaarse natuurlijke elementen en hebben een beperkte levensduur. Het is essentieel om na te denken over hoe deze apparatuur op een duurzame manier kan worden verwerkt aan het einde van hun levenscyclus. Op dit moment ontbreekt er sowieso een efficiënte en geavanceerde infrastructuur voor de recycling en verwerking van afval op ons eiland. Met de toenemende inzet van windmolens en zonnepanelen kunnen we verwachten dat dit soort afval gestaag zal toenemen. Als onze afvalketen niet in staat is om de groeiende stroom van afval, hieronder ook de voornoemde afgedankte apparatuur, effectief te verwerken, verergeren de huidige problemen met afvalbeheer alleen maar. De enige stortplaats Parkietenbos is gesloten en gebrek aan recyclingmogelijkheden zullen leiden tot meer bodem- en waterverontreiniging, met negatieve gevolgen voor zowel het milieu als de gezondheid van gemeenschappen. Een vicieuze cirkel dus.
Een bijkomend probleem is het nog steeds ontbreken van milieunormen met betrekking tot afvalbeheer. Zonder duidelijke richtlijnen en voorschriften voor de verwerking van afval en in de toekomst afgedankte windmolens en zonnepanelen, wordt afval op een onverantwoorde manier behandeld. Dit leidt tot onnodige verspilling van hulpbronnen, schadelijke emissies en bodem- en waterverontreiniging. Het is van vitaal belang dat er robuuste milieunormen worden vastgesteld om ervoor te zorgen dat de verwerking van afval en afgedankte apparatuur op een duurzame en verantwoorde manier gebeurt. Daarbij hoort onmiskenbaar ook adequaat toezicht en daadwerkelijke handhaving.
Duurzaam afvalbeheer speelt een cruciale rol bij het aanpakken van klimaatverandering. Het is niet voldoende om alleen te focussen op de productie van duurzame energie. Om daadwerkelijk klimaatverandering aan te pakken, is het belangrijk bij te dragen aan het verminderen van de negatieve impact van afval en afvalverwerking op het milieu, door te investeren in geavanceerde recyclingtechnologieën, hergebruik te bevorderen en strikte milieunormen te implementeren. Op deze manier kunnen we een duurzame toekomst veiligstellen voor de komende generaties.
Het is niet genoeg om alleen te vertrouwen op technologische vooruitgang en beleidsmaatregelen. Bewustwording bij het publiek en betrokkenheid van belanghebbenden zijn cruciaal om duurzaam afvalbeheer te bevorderen. Burgers moeten bewust worden van de consequenties van de groeiende afvalstroom en het belang van het recyclen en verwerken van afgedankte apparatuur waaronder windmolens en zonnepanelen. Bedrijven en overheden moeten zich inzetten voor duurzame praktijken en investeren in onderzoek en ontwikkeling om geavanceerde recyclingtechnologieën te verbeteren. Door winstmakende bedrijven te betrekken en hen financieel verantwoordelijk te stellen voor de gevolgen van hun producten, kunnen we een belangrijke stap zetten naar een meer circulaire en duurzame economie. Het invoeren van een belasting op afgedankte producten kan een effectief middel zijn om bedrijven aan te moedigen om duurzame praktijken te omarmen en de volledige levenscyclus van hun producten te overzien. In sommige landen bestaat reeds een recycling-taks op auto’s en witgoed. Daar zou Aruba ook aan moeten meedoen.
Het is essentieel dat Aruba verder kijkt dan de korte termijn en een integrale aanpak omarmt die de hele duurzaamheidsketen omvat. Dit betekent het implementeren van strikte milieunormen én rigoureuze handhaving ervan, het bevorderen van innovatieve recycling- en afvalbeheerpraktijken en het betrekken van alle belanghebbenden, inclusief de lokale bevolking, bij het besluitvormingsproces. Alleen door een integrale aanpak en dus ook afvalbeheer te omarmen, kunnen we de negatieve impact op het milieu verminderen en de circulaire economie bevorderen en zodoende ook een werkelijk positieve bijdrage leveren aan klimaatproblemen.
Trots zijn op mooie plannen is belangrijk, maar het is nog belangrijker om deze plannen om te zetten in daadwerkelijke actie. Alleen door vastberadenheid, samenwerking en een langetermijnvisie kan Aruba zijn trots omzetten in tastbare resultaten en een voorbeeld stellen voor de rest van de wereld.

Anouk Balentina is ‘Certified Legislative lawyer’. Een jurist met ruim 17 jaar werkervaring op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling, infrastructuur en milieu.