Opinie: De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet
Minister treft zelf schuld voor branden op landfill Parkietenbos
Door Anouk Balentina
De wet stelt dat je geen brand mag stichten. Dus als je over integriteit en wetshandhaving spreekt dan moeten we ervoor zorgen dat ieder van ons zich ook aan de wet begint te houden.” Aldus minister Ursell Arends (Raiz) van onder meer Natuur en Integriteit tijdens het programma ‘Enfoke’ van 20 januari jongstleden. Op dezelfde dag publiceert hij via diverse mediakanalen en ook via zijn Facebookpagina een artikel met als titel ‘Meeste branden op vuilstort (opzettelijk) aangestoken’ en daarna een ander artikel met titel ‘Brandstichters Parkietenbos Aruba Juridisch vervolgen’.
Waarom opeens deze aandacht voor de branden op de Parkietenbos landfill? En ongefundeerd hints geven wie de mogelijke daders zijn, namelijk degenen die Parkietenbos dicht willen en degenen met politieke motieven? Waarom heeft de minister niet voor of tijdens de recente enorme bandenbrand, waar ik en andere milieuactivisten nota bene vooraf voor gewaarschuwd hebben, opgetreden? Waarom wordt Serlimar de beheerder van Parkietenbos nooit hiervoor verantwoordelijk gesteld en sluit hij deze instelling bij voorbaat uit?
Tijdens de behandeling van een kort geding dat ik heb aangespannen tegen de overheid in 2020 stelde de gemachtigde van de overheid uitdrukkelijk dat Serlimar beveiligingsdiensten had ingehuurd om te voorkomen dat mensen illegaal afval in brand steken op de Parkietenbos landfill. Waar zijn die gebleven? Conform het voorgenoemde kort geding stelt de rechter dat hij het Land per onmiddellijk verbiedt toe te laten dat Serlimar of andere tot de vuilnisbelt toegelaten personen vuil/afval van welke aard dan ook op (het terrein van) de vuilnisbelt in de open lucht (doen) verbranden indien en voor zover de wind ter plaatse niet duidelijk aflandig richting zee waait. Daarbij beveelt de rechter tevens dat het Land zich telkens zoveel als redelijkerwijze mogelijk in te spannen om spontaan en illegaal ontstane branden in/op (het terrein van) de vuilnisbelt te (doen) blussen, in elk geval zodra de wind ter plaatse van de vuilnisbelt niet duidelijk aflandig waait. En wat heeft het Land c.q. de hiervoor verantwoordelijke minister Arends tot nu toe gedaan? Helemaal niets.
Dat branden op de Parkietenbos landfill bewust worden aangestoken kan ik beamen. Met welke bedoelingen, daar kan ik alleen maar naar gissen. Dat er niet tegen wordt opgetreden kan ik ook bewijzen, omdat ik telkens iedere instantie afbel om er iets aan te doen als er weer brand is. Maar niemand doet iets. Niet de politie, niet de brandweer en ook geen enkele overheidsdienst. Ik kan aantonen dat ik minister Ursell Arends van tevoren persoonlijk en publiekelijk heb gewaarschuwd. Eveneens heb ik mogelijke oplossingen aangeboden. De minister is ook door andere milieuactivisten publiekelijk gewaarschuwd dat er een stapel banden op de landfill is gedumpt en dat er branden in de nabijheid zijn gezien. En dat gevreesd wordt dat deze banden binnenkort in brand zullen vliegen met alle bekende rook- en stankoverlast ten gevolge. En vervolgens staat enkele dagen inderdaad de stapel in brand. Serlimar had die banden moeten opruimen of anders bewaking moeten instellen. Of de branden in de buurt moeten doven. Ze hadden iets moeten doen. Maar er werd helemaal niets gedaan.
Dat minister Arends niet schroomt onwaarheden uit te kramen blijkt uit het feit dat het merendeel van de branden op de landfill niet aangestoken is, maar spontaan ontstaat. Alweer beweert deze minister iets wat hij niet met cijfers kan staven. Nu komt minister Arends opeens met veel bravoure zeggen dat hij aangifte heeft gedaan tegen de personen die illegaal branden stichten en dat er nu opgetreden zal worden. Mag ik de minister, nu hij opeens strikt de regels van de wet wil naleven, wijzen op enkele illegale zaken waar hij als minister van Integriteit niets aan doet en waar ik al eerder op gewezen heb, dus kan hij niet zeggen van niets te weten.
Allereerst, Serlimar werkt zonder hindervergunning of een bij Landsbesluit afgegeven ontheffing. Al jaren. En dat is strafbaar volgens de Hinderverordening. Bovendien staat in de Instellingslandsverordening Serlimar het volgende: Er is een instelling, Servicio di Limpiesa di Aruba genaamd, die belast is met de inzameling en verwerking op een efficiënte wijze en overeenkomstig de daarvoor geldende milieunormen van afval in vaste of vloeibare vorm, afkomstig van particuliere huishoudens en bedrijven. Leg eens uit hoe het kan dat zoveel anderen, zelfs DOW, zich bezighouden met afval(water)inzameling en -verwerking, terwijl de wet deze taken uitdrukkelijk alleen voorschrijft voor Serlimar? Desondanks moeten de burgers betalen voor de inzameling en verwerking van afval door Serlimar - waarvan de prijzen nota bene per 1 februari weer verhoogd worden - terwijl die al die tijd haar taken niet uitoefent zoals de wet die voorschrijft. Krijgen de burgers hun geld terug? Hoe zit het met de reeds veroorzaakte schade aan de gezondheid van de buurtbewoners en het personeel van Serlimar ten gevolge hiervan? En waar zijn de geldende milieunormen van afval?
Ook heeft minister Ursell Arends vorig jaar oktober openlijk gesproken over corruptie rondom Serlimar. Gaat hij omtrent de bedoelde corrupties zelf ook aangifte doen? Waarom niet? Op Sint Maarten is recentelijk een politicus in soortgelijke geval veroordeeld. Op Aruba gaan dergelijke zaken, zo te zien, nog steeds de doofpot in.
Minister Arends gaf tijdens een persconferentie op 19 januari 2022 te kennen dat hij aangifte heeft gedaan bij de Landsrecherche. Tijdens het Enfoke-interview veranderde het verhaal en gaf hij aan dat hij een aangifte bij het OM gedaan zou hebben. In tegenstelling tot Sint Maarten heeft milieu en natuur nog steeds geen prioriteit. Misschien is het beter als minister Arends met zijn collega van Justitie praat om in een algemene aanwijzing het OM instructie te geven meer te doen op het gebied van vervolging van milieu- en natuurovertredingen. Ik heb daar nog enkele aangiftes liggen tegen onder andere zijn collega-ministers wegens het vernielen en doden van wettelijk beschermde natuur en het verbranden van afval in de open lucht, hetgeen strafbaar is.
Wat mij wel opvalt is dat, als het aan minister Arends ligt, we nog wel enige tijd moeten wachten totdat de Parkietenbos landfill gesloten wordt, omdat er volgens hem nu geen alternatief is. Dat bestrijd ik ten zeerste. Het is niet het probleem verschuiven van de ene buurt naar een andere buurt. Allereerst, de Parkietenbos landfill is overvol en naast opzettelijke branden door falend toezicht, ontstaan er continu spontane branden omdat de ondergrond door druk gaat smeulen en bovengronds branden veroorzaakt. Parkietenbos moet allang sluiten conform het Paho-rapport van 2018 en diverse adviezen van de overheid zelf. Het is een gevaar voor mens en milieu. Het is zeer onverantwoord om meer incinerators daar bovenop te gaan plaatsen. Een andere landfill kan met inachtneming van alle mooie voornemens van minister Arends heel snel op een goede en duurzame wijze worden ingericht en gebruikt. Dan heeft niemand daar last van.
Het lijkt erop dat de minister deze keer bewust aangifte heeft gedaan omdat gebleken is dat het niet om (een werknemer van) Serlimar gaat. Al met al kan ik niets anders concluderen dan dat de branden (al dan niet door Serlimar) met impliciet akkoord van minister Arends zelf zijn aangestoken. Er wordt niet preventief opgetreden, niet voor opzettelijke branden en ook niet voor de spontane branden en er is geen controle door of vanwege Serlimar waar de minister uiteindelijk voor verantwoordelijk is. Immers, met de aangestoken branden kan hij tevens zijn stelling rechtvaardigen dat er meer incinerators bij moeten komen. Heeft minister Arends dit namelijk niet onder meer voorgesteld in zijn antwoorden aan Statenlid Miguel Mansur? Zonder zijn plannen uiteen te zetten spreekt hij al over een public-private participation-project. Maar, zo gauw het om veel geld gaat en de private sector erbij wordt betrokken, klinkt het al meteen verdacht.
Tot slot wil ik opmerken dat het Land Aruba als perceeleigenaar verantwoordelijk is voor alle branden die op de domeingrond Parkietenbos plaatsvinden. Door wie dan ook veroorzaakt. Het wordt echt tijd dat de minister zijn verantwoordelijkheden serieus neemt, ophoudt met zijn mediapoppenkast en eindelijk eens wat gaat doen aan de enorme milieuproblemen die ons eiland kent.
De auteur van deze opiniebijdrage is van mr. Anouk Balentina, een ‘certified legislative lawyer’ op Aruba die al een tijdlang strijdt tegen de overlast die door Parkietenbos wordt veroorzaakt.