Ta basta
Een vrij ongewoon beeld; zeker voor niet-Arubanen of personen die niet vaak Aruba bezoeken: een protestdemonstratie door de straten van Oranjestad. ‘Ta basta’ staat er op borden en T-shirts. Ongewoon, omdat het niet helemaal strookt met het positieve beeld over Aruba dat voornamelijk wordt gevoed door de dagelijkse stroom aan goedweercommuniqués die het kabinet Mike Eman II uitstuurt. Los van lovende persberichten over nieuwe initiatieven, ambitieuze projecten en ideeën van de regering - die vaak eenvoudig aftrek vinden in diverse gemakzuchtige en/of armlastige media - zijn er natuurlijk ook burgers met oprechte zorgen. Niet per se (alleen) de politieke oppositie, maar ook ‘gewone’ mensen die vinden dat sommige zaken níet goed gaan. Dat het er volgens de politie vrijdag 350 waren, waar de organisatie vooraf had gerekend op veel meer, doet er feitelijk niet toe. Doorgaans gaan mensen niet gauw de straat op om hun ongenoegen en ongerustheid te uiten. Dát er personen zijn die dit wél doen, moet voor elke goedwillende politieke bestuurder een signaal zijn. Een bananenrepubliek is Aruba zeker niet, maar er zijn wel degelijk problemen met de publieke financiën, er is de eeuwige politieke polarisatie en doordat in het verleden (veel) te veel is uitgegeven moet het mes in diverse overheidsuitgaven. Volgens de demonstranten in veiligheid, zorg en onderwijs. Feit is dat premier Eman gedurende zijn eerste kabinet veel heeft gedaan om de economie uit het slop te trekken; hij is erin geslaagd groei te realiseren mede dankzij veel investeringen en bestedingen met publiek geld en het in het algemeen oppoetsen van het Arubaanse imago. Waarschuwingen over de hoge prijs die daarvoor wordt betaald, onder andere van de eigen Centrale Bank, werden eerder afgewimpeld. Het was belangrijk eerst de verkiezingen van 2013 te winnen; dat gebeurde en opnieuw met een absolute meerderheid in de Staten. Gevolg is wel een grotendeels uitgeschakelde oppositie in het parlement en tot nu toe weinig kritische geluiden vanuit de eigen AVP-fractie. Maar intussen lieten ook het IMF en meest recentelijk het hoogste Arubaanse adviescollege zich scherp uit over de ontwikkeling van de overheidsfinanciën: ,,Ondanks vele aanbevelingen ter zake is er helaas weinig verbetering of vooruitgang geconstateerd en het constitutioneel verankeren van een Balanced Budget Rule op zich is geen afdoende oplossing”, aldus de Raad van Advies. De staatsschuld bedraagt 3,5 miljard florin en groeit nog steeds. Aruba heeft aan het buurland Curaçao van vóór de schuldverlichting in 2010 van vrij dichtbij kunnen zien wat er met een land gebeurt als de schuld onbeheersbaar en dus onbetaalbaar wordt; het verlamt economie, sociaal beleid én de moraal. Er is meer nodig dan een Balanced Budget Rule en goed imago. De regering dient ook oog te hebben voor de zorgen van dat deel van de bevolking dat de moed heeft deze te uiten. Het is wachten op het door Eman beloofde antwoord.
