Te veel artsen en therapeuten?
Curaçao telt 98 specialisten waaronder 15 internisten, 10 gynaecologen, 9 chirurgen en 9 kinderartsen Curaçao, verder 85 huisartsen, 56 fysiotherapeuten, 39 tandartsen, 36 psychologen, 33 apotheken, 17 opticiens en 12 diëtisten. Hierbij zijn niet meegerekend sommige specialisten en therapeuten die werkzaam zijn in dienst van het Sint Elisabeth Hospitaal (Sehos), zoals onder andere fysiotherapeuten, anesthesisten en logopedist. Dit blijkt uit de onlangs gepubliceerde zorgkaart 2014 door het Volksgezondheid Instituut Curaçao (VIC).
De vraag is of dit in vergelijking met andere landen veel of weinig is. Een schrijven van de Nederlandse Raad voor de Volksgezondheid en Zorg stelt in een verhandeling over deze vraag dat niet alleen gekeken moet worden naar aantallen, maar ook naar kwaliteit van zorg en de verschillen die er kunnen zijn per land, zoals bijvoorbeeld de vergrijzing, de gezondheid van de populatie en hoe de gezondheidszorg georganiseerd is.
In het verslag wordt bijvoorbeeld een onderzoek aangehaald in de Verenigde Staten. Hierover staat: ,,Er blijkt een enorme geografische variatie te bestaan. Zo zijn er in Miami 40 procent meer artsen per capita dan in Minneapolis. Het aantal medisch specialisten is er zelfs 50 procent hoger. De ouderen in Miami ondergaan meer medische interventies, bijvoorbeeld meer ECG’s en beademing in de laatste zes maanden van het leven, meer ziekenhuisopnames, meer dagen op de intensive care, meer medisch specialistische consulten en meer diagnostische tests. Levert deze extra zorg ook gezondheidswinst op? Het antwoord moet ontkennend luiden. De ouderen in Miami leven niet langer dan in Minneapolis. Ook zijn volgens de Medicare Current Beneficiary Survey ix, die drie keer per jaar 12.000 ouderen naar hun ervaringen met de zorgverlening vraagt, degenen die in regio’s met veel artsen wonen niet meer tevreden met hun zorg dan zij die in gebieden wonen waar artsen schaarser zijn. Merkwaardigerwijs, hoe meer artsen en ziekenhuizen er in gebieden zijn, des te moeilijker is het er zorg of een medisch specialist te vinden. Zo heeft Massachusetts de meeste artsen, zowel in de eerste lijn als medisch specialisten, maar de lokale artsenvereniging meldt dat er een groot tekort aan artsen is. De conclusie die uit het voorgaande getrokken mag worden, is, dat er wetenschappelijk geen duidelijke positieve relatie is aan te tonen tussen het totaal aantal artsen en de kwaliteit van zorg. Voor wat het aantal medisch specialisten betreft lijkt er eerder een negatief verband te zijn.”
Algemeen concluderend wordt door de Raad gesteld dat wetenschappelijk onderzoek geen duidelijk positief verband laat zien tussen het aantal artsen per hoofd van de bevolking en de kwaliteit van de zorg. Geconstateerd kan worden dat niet het aantal artsen bepalend is voor de kwaliteit van de zorg, maar dat er vooral gezondheidswinst geboekt kan worden door de wijze waarop de zorg georganiseerd en gefinancierd wordt, te veranderen.
Er kan steeds meer een taakherschikking plaatsvinden door innovaties op het terrein van de organisatie van zorg. Hoogopgeleide artsen blijven nodig voor de niet-routinematige, complexe, zaken, maar veel van de routinematige zorghandelingen kunnen door anderen overgenomen worden. Gesteld wordt: ,,Dit betekent dat in de toekomst minder artsen nodig zullen zijn. Hoeveel is op voorhand moeilijk te zeggen, aangezien dit afhankelijk is van de snelheid waarmee de innovaties ingang vinden, wat weer afhankelijk is van (financiële) prikkels in het systeem.”