Streng doch rechtvaardig
De wijde Caribische en Zuid-Amerikaanse regio kampt met het probleem van de Venezolaanse immigranten/vluchtelingen, een probleem dat qua omvang zijn weerga niet kent en in de recente geschiedenis in dit werelddeel niet eerder zo is vertoond. En toch wordt uitgerekend het kleine/nietige Curaçao er door Human Rights Watch en Amnesty International uitgelicht. Dat is op zichzelf tenminste opvallend. Want terwijl grote landen als Colombia, Ecuador, Peru en Panama dagelijks worstelen met het tegengaan van de stroom Venezolanen - die hun land voornamelijk verlaten omdat ze het er sociaaleconomisch, financieel en mentaal niet langer uithouden - en ook Caribische (ei)landen als Trinidad & Tobago, de Dominicaanse Republiek en ook buurland Aruba er ernstig mee kampen, richten deze mensenrechtenorganisaties hun blik én pijlen op Curaçao. Intussen staat Curaçao er daardoor internationaal lelijk op, ook door Nederlandse media gretig afgeschilderd als een land dat het niet nauw neemt met internationale verdragen. De vraag is of dit terecht is. De regering van Curaçao zou gevluchte Venezolanen het internationale recht op bescherming ontzeggen. In de praktijk blijkt het onmogelijk om asiel aan te vragen. Venezolanen die zonder verblijfsstatus op het eiland leven, zouden bovendien standaard opgesloten worden in detentiecentra en politiecellen voordat zij worden uitgezet. Zo luidt de aanklacht van Amnesty. Justitieminister Quincy Girigorie (PAR) heeft gelukkig direct tegengas gegeven. Afgezien van de bredere context, die van belang is omdat Curaçao al zeer veel Venezolanen herbergt en simpelweg niet nog meer kan onderbrengen, stelt de bewindsman dat Curaçao weliswaar niet is aangesloten bij het vluchtelingenverdrag - en dus inderdaad geen formele asielprocedure kent - maar zich wel houdt aan het principe van ‘non-refoulment’, wat inhoudt dat iemand niet wordt teruggestuurd als hij het gevaar loopt gemarteld, mishandeld of gestraft te worden. Wellicht kan de behandeling van Venezolaanse immigranten, die hier veelal om economische redenen komen/zijn, (veel) beter. Dat betekent natuurlijk niet dat ze na aanhouding in een hotel ondergebracht moeten worden voor uitzetting. De beschikbare detentieruimtes, niet te verwarren met de gevangenis, zijn nu eenmaal niet berekend op zo’n toestroom en zijn in minder goede tot slechte staat. Daar moet snel verbetering in komen, erkent ook de minister. Dit alles neemt niet weg dat Curaçao - maar ook Aruba en de rest van de regio - opgezadeld zit met een gigantisch probleem. Vergelijkbaar met of erger dan bijvoorbeeld West-Europa dat, met Nederland voorop, het probleem zoveel mogelijk letterlijk buiten de deur houdt door ze in ruil voor miljarden euro’s in opvangcentra in andere landen ver weg te houden. Het is dan een beetje hypocriet om de Caribische landen van het Koninkrijk, die over geen reserves beschikken, nauwelijks of slechts mondjesmaat een helpende hand toe te steken en ondertussen wél allerlei verwijten te maken. Dat geldt ook voor Human Rights Watch en Amnesty, die nauwelijks oog hebben voor de reële omstandigheden op Curaçao en die zich laten influisteren/beïnvloeden door doorgaans anonieme informanten. Ook lokale activisten, die de vuile was graag buiten hangen zonder deze in het correcte perspectief te plaatsen, moeten beseffen dat de regering er primair is om te hoeden voor de belangen van de Curaçaose bevolking - die reeds kampt met schaarste, economische krimp, oplopende werkloosheid, grotere armoede en toenemende criminaliteit. Dan is het niet alleen verdedigbaar, maar juist zelfs goed dat een stringent immigratie- en vluchtelingenbeleid wordt gevoerd en nageleefd. Streng doch rechtvaardig. Streng voor degenen die hier enkel zijn voor economisch profijt vanwege de malaise in Venezuela. En rechtvaardig voor degenen die echt om politieke redenen niet meer veilig zijn in eigen land.
