AD Commentaar

Het was bekend - dat de Nederlandse regering minder aan liquiditeitssteun heeft verstrekt dan er door Curaçao was verzocht op basis van het plan van de Commissie Noodfonds Covid-19. In plaats van het gevraagde bedrag van 765,5 miljoen voor drie maanden (voor banen, economie en sociale weerstand plus begrotingssteun), 177 miljoen voor een periode van anderhalve maand. Dat scheelt een slok op een borrel, maar dan in omgekeerde zin.

Daardoor kan het kabinet-Rhuggenaath (PAR/MAN/PIN) niet helemaal waarmaken wat eerder wel in het vooruitzicht was gesteld, onder andere ten aanzien van de loonsubsidie in het kader van NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid). Veel bedrijven en sectoren komen - voor hun gevoel - bedrogen uit, omdat ze wél werkgever zijn en ook (fors) omzetverlies lijden, maar simpelweg niet op de door de minister van Economische Ontwikkeling (MEO) vastgestelde ‘Sectorlijst’ voorkomen. Waaronder de media, maar ook nog veel andere bedrijfstakken. Niet op grond van duidelijke inhoudelijke argumentatie of objectieve criteria, wat dus nog tot vervelende rechtszaken kan leiden, maar gewoonweg omdat de geldmiddelen niet toereikend zijn.

Daar sta je dan als werkgever. Met de handen in het haar. Bovendien gaat het niet alleen om teruglopende omzet, soms tot nihil, maar ook het betaalgedrag van klanten is negatief zwaar veranderd. Dat betekent dat uitstaande rekeningen niet, maar gedeeltelijk of met grote vertraging worden betaald. De klap komt dan ook dubbelhard aan. Dat zullen sommige kantoren en bedrijven vooral in mei gaan merken. Wat de regering nu als ‘oplossing’ aandraagt is bepaalde sectoren uitsluiten. Wat echter óók een mogelijkheid is, is om de kleinere taart te verdelen over meer bedrijven. Kleiner, verdelen, uitsmeren - dat zijn sowieso de kernbegrippen. Het moet uit de lengte of de breedte komen. Zo is het onbegrijpelijk dat het kabinet in het kader van de Diálogo Nashonal nog altijd - na weken crisis - niet in staat is de knoop door te hakken over de noodzakelijke arbeidstijdverkorting.

Het College financieel toezicht (Cft) heeft dan weliswaar een omstreden advies uitgebracht over een lening van Nederland aan de Caribische landen in plaats van een gedeeltelijke schenking, maar hierover zullen de leden het ten aanzien van de NOW-regeling wel eens zijn: ,,Gezien de ernst van de Covid-19-crisis en de staat van de overheidsfinanciën geeft het Cft in overweging om een bijdrage van álle werknemers te vragen, bijvoorbeeld door uit te gaan van arbeidstijdverkorting tot 60 procent van het salaris met handhaving van een minimum (80 procent minimumloon) en maximum (maximumdagloon ZV/OV).” Dat was 7 april. Toch komt het er niet van. Toch laat de minister van Sociale Ontwikkeling (SOAW) deze nationale agenda dicteren door de bonden/vakcentrales, die kennelijk de ernst niet in (willen) zien. Dit laatste geldt al helemaal wat betreft de publieke sector, die tot nu toe de indruk wekt op een andere planeet te leven.

De bewindslieden van MEO en SOAW kunnen zich er dan wel over beklagen dat er minder geld is dan gevraagd, verwacht of gehoopt. Optreden moeten ze. Iedereen kan ook lezen wat staatssecretaris Raymond Knops van Koninkrijksrelaties er op 16 april over schrijft: ,,De Rijksministerraad heeft besloten om aanvullende leningen afhankelijk te stellen van een pakket aan maatregelen gericht op structurele hervormingen.” Het gaat dan om hervormingen om de kwetsbaarheid van de eilandelijke samenlevingen te verkleinen. Alle afspraken, adviezen en aanwijzingen zijn echter niet of onvoldoende opgevolgd. Daardoor kwam er nog steeds geen efficiënte, effectieve en daadwerkelijk op dienstverlening gerichte overheid tot stand en zijn de overheidsfinanciën nog altijd ronduit slecht. Ook hebben programma’s tot versterking van het bestuur en het ambtelijk apparaat weinig tot geen effect gehad. ,,Mede daardoor is ook geen sprake geweest van het opbouwen van financiële, institutionele en maatschappelijke weerbaarheid en van een bestuurlijke structuur om crises, van welke aard dan ook, goed te kunnen weerstaan”, aldus Knops. Het is zeker niet fijn om te horen - de waarheid is soms onwelkom hard, zeker in tijden van nood - maar het zijn wel feiten. En die ‘ervaringsfeiten’ verbindt de RMR aan de broodnodige aanvullende financiële steun, waarmee de taart iets groter kan worden en eenieder op Curaçao - ná arbeidstijdverkorting en hervormingen - voor een langere periode een ruimer deel kan krijgen toebedeeld.