Politiek Sint Maarten overschrijdt grenzen
Het hartgrondig oneens zijn over het principiële punt of een donor (Nederland) voorwaarden mag verbinden aan het op grote schaal renteloos verstrekken van liquiditeitssteun aan een eiland (Sint Maarten) in nood, is één. Zelfs beargumenteren dat het dekolonisatieproces wel of niet is afgerond kan - ook al is dat wel erg laat, immers het Statuut is al 66 jaar oud en in 2010 ging Sint Maarten vrijwillig akkoord met de status van autonoom land binnen het Koninkrijk. Maar de politiek in Philipsburg, althans de meerderheid, gaat een stap te ver door Nederland bij de Verenigde Naties (VN) aan te klagen wegens neokolonialisme, racisme en xenofobie. Overschrijdt grenzen. Bovendien wordt Koninkrijkspartner Nederland daarbij geraakt waar het het gevoeligst is, namelijk door de reputatie internationaal te schaden door in de gezaghebbende Amerikaanse krant The Washington Post te stellen dat sprake is van een ‘raciale afrekening’. Dit omdat de regering van premier Silveria Jacobs in verband met de coronacrisis een reddingsboei vroeg en daarvoor een zak-geld-verbonden-aan-condities kreeg. Het betreft niet de héle Staten, want er zijn ook twee fracties die zich nadrukkelijk distantiëren van deze actie en er terecht voor waarschuwen dat een handjevol politici hiermee het lot van de Sint Maartense bevolking in de waagschaal legt. Nederland heeft vorig jaar 175 miljoen gulden liquiditeitssteun verstrekt (naast giften voor voedselpakketten en andere noodhulp; zaken die eigenlijk de primaire verantwoordelijkheid zijn van een autonome regering). Het bedrag van 175 miljoen lijkt misschien niet veel - afgezet bijvoorbeeld tegen de 668 miljoen die Curaçao ontving (nog zonder de 170 miljoen voor de oplossing van de Girobankproblematiek meegerekend) en de 414 miljoen voor Aruba - maar is wel bijna twee derde van wat Sint Maartenaren in 2020 zélf aan belastingmiddelen opbrachten (slechts 288 miljoen). Natuurlijk, het zijn leningen, overigens gratis (=zonder rente), en het zou Nederland sieren als deze op zeker moment kunnen worden kwijtgescholden, want nu al staat volgens de Centrale Bank CBCS vast dat de landen ze voorlopig niet kunnen afbetalen. Maar dat de gelden geconditioneerd worden, is omdat de afgelopen decennia veel van het huiswerk door de (ei)landen niet is gedaan. Bijna alle maatregelen in de Coho-Landspakketten (Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling) zijn zaken waar de politieke bestuurders eigenhandig al veel eerder verantwoordelijkheid voor hadden moeten dragen. Voorwaarden stellen komt echter nog niet in de buurt van racisme. Er speelt (ook) iets anders (mee). De aantijgingen vanuit Philipsburg lijken vooral ingegeven door frustratie en wraak vanuit de hoek Heyliger en Corallo, die zich in het parlement ‘vertegenwoordigd weten’ door Statenleden Grisha Heyliger-Marten (ja, echtgenote van de met gevangenisstraf veroordeelde Theo Heyliger) en haar partijgenoot Rolando Brison; als ‘puppets on a string’. Er wordt dan ook gesproken over de ‘Cupecoy Shadow Government’. Zij nemen niet alleen de meerderheid in het parlement op sleeptouw, maar brengen ook premier Jacobs in een lastig parket. Is dit werkelijk wat de bevolking wil? Nota bene in een crisis van ongekende omvang. Want er is méér aan de hand: financieel is het een drama en op justitieel terrein wordt afgebroken waar de laatste tijd aan is gebouwd. De weldenkenden op Sint Maarten, waaronder het bedrijfsleven, zijn terecht zeer verontrust. Maar nog veel méér dan op Curaçao en Aruba, zijn ze verontrust vanuit de coulissen. Ze stappen niet naar voren. Dat is vooral de morele plicht van de Sint Maartense elite: stap naar voren, om erger te voorkomen, en markeer de grenzen. Voordat het te laat is en het kind met het badwater wordt weggegooid. Sint Maarten is daar niet ver vandaan.
