Analyse redactie: Toezicht hier en daar
Laatste deel ABN Amro op Curaçao sloot in 2013 de deuren
ABN Amro Bank in Nederland verkeert in zwaar weer met een gedwongen schikking van 480 miljoen euro met het Nederlandse Openbaar Ministerie (OM). De ‘staatsbank’, zo genoemd omdat de Nederlandse overheid na de redding voor het slordige bedrag van 30 miljard euro vanaf de financiële crisis in de jaren 2008/2009 nog steeds de meerderheid in handen heeft, was ooit groot op Curaçao (en de rest van het Caribisch deel van het Koninkrijk), maar sloot bijna acht jaar geleden de deuren van de laatste ABN Amro-vestiging. Het betrof MeesPierson.
De bank die toen werd geleid door de voormalige Nederlandse VVD-minister van Financiën Gerrit Zalm - nu door het OM aangemerkt als ‘verdachte’ - verklaarde destijds: ,,Het is de strategie van ABN Amro Private Banking om een toonaangevende Europese private bank te zijn met groeiambitie in Azië. De activiteiten op Curaçao passen niet langer bij deze strategie.” Zo luidde het persbericht afkomstig van het hoofdkantoor in Amsterdam.
Medio juli 2013 maakte moedermaatschappij ABN Amro Bank nv in de Nederlandse hoofdstad bekend haar activiteiten op Curaçao te beëindigen en de vestiging van MeesPierson op Berg Arrarat eind 2013 te sluiten. Dat was ruim zes decennia nadat de bank zich op 18 februari 1952 vestigde in Willemstad, en kort daarna jarenlang als Pierson Heldring & Pierson bancaire diensten aanbood.
,,Daarnaast zijn de schaalgrootte en groeimogelijkheden van MeesPierson op Curaçao voor ABN Amro te beperkt”, klonk het haast verontschuldigend. De bank op Curaçao telde op dat moment nog circa 1.100 spaarders. Als ze niet met ABN Amro wilden ‘meeverhuizen’, dan zouden zij moeten overstappen op een van de lokale banken.
ABN Amro, nu in eigen land in de grote problemen (zonder dat de bank dit ‘in de schoenen kan schuiven’ van Curaçao en/of de rest van ‘de Antillen’) had al eerder de eilanden de rug toegekeerd. Aanvankelijk was ABN Amro ook al in 2005 vertrokken - het hoofdkantoor was toen gevestigd waar nu de Royal Bank of Canada (RBC) op Rooi Catootje zit - maar kreeg in 2008 opnieuw een kantoor op Curaçao, namelijk MeesPierson, in bezit na de fusie met Fortis.
MeesPierson Curaçao had van de Centrale Bank van Curaçao en Sint Maarten (CBCS) een vergunning om zowel internationaal als lokaal te bankieren. De bank was echter vrijgesteld van de publicatieplicht, zoals die wel al jaren voor de overige lokale commerciële banken geldt. Publiek en spaarders konden dus zelf geen beeld krijgen van de prestaties en resultaten van de lokale vestiging. MeesPierson op Curaçao telde diverse vennootschappen.
ABN Amro was op dat moment, ook naar eigen zeggen, de laatste Nederlandse ‘grootbank’ op Curaçao. Nu kampt de ‘staatsbank’, met demissionair CDA-minister Wopke Hoekstra in het derde kabinet van premier Mark Rutte (VVD) als grootaandeelhouder/baas, met niet alleen grote financiële schade als gevolg van de schikkingsboete, maar ook met enorme reputatieschade. Overigens nadat een andere Nederlandse ‘grootbank’, ING, eerder een nog veel grotere schikking met het OM moest slikken.
Sommigen aan deze kant van de oceaan vragen zich - stilletjes en soms ook hardop en al dan niet (terecht) cynisch - af hoe het dan toch zit met het toezicht door De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM), nadat er vanuit hetzelfde kabinet-Rutte in Den Haag - in het bijzonder van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) met CDA’er Raymond Knops als staatssecretaris - kritiek kwam op de kwaliteit van het toezicht en het functioneren van de Centrale Bank CBCS in Willemstad en de eis van een doorlichting van de financiële sector op Curaçao, waarvoor nu een ‘hervormingsprogramma’ is afgekondigd. Toezicht blijkt een lastige klus, hier én daar.