Gouverneur: Statuut is bescherming

Gouverneur staat uitvoerig stil bij belang bijna 70-jarig Statuut

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - Waar zouden we als Land zijn, zónder het Statuut, zo vroeg de gouverneur zich hardop af in haar toespraak in verband met de viering van Koningsdag 2024.

,,Ik moet er niet aan denken hoe wij in de huidige wereld, met tegengestelde geopolitieke machten, en dito krachten, hier - letterlijk en figuurlijk - het hoofd boven water zouden kunnen houden. De risico’s en dreigingen zijn reëel.”
Een groot deel van de speech van gouverneur Lucille George-Wout stond in het teken van het dit jaar 70-jarige Statuut op 15 december aanstaande. ,,Ook in mijn nieuwjaarstoespraak heb ik al gerefereerd aan dat jubileum. Maar ik vind het belangrijk om nogmaals stil te staan bij dat gegeven; en om op te roepen om hier in dit kroonjaar aandacht aan te besteden. Want het is een bijzonder gegeven, gezien de door het slavernijverleden getroebleerde geschiedenis van het Koninkrijk, en door de koloniale periode die daarna ook nog lang heeft voortgeduurd. Daardoor lag het wellicht niet direct voor de hand dat we als landen en gemeenschappen met elkaar verbonden zouden blijven. En tóch is dat zo gebleven.”
George-Wout benadrukt dat ‘wij ons vooral moeten realiseren dat het Statuut er niet in de eerste plaats is voor politici, voor ons bestuur of onze bestuurders - laat staan de gouverneur’. ,,Maar dat het er juist is om bescherming en rechtszekerheid te bieden aan de burgers van ons Land. Alle burgers binnen het Koninkrijk; dus aan ons als Koninkrijksburgers!”
En verder: ,,Natuurlijk hechten we daarnaast als Land aan onze autonomie; aan de wens om onze eigen aangelegenheden zelf te behartigen en om daar vorm aan te geven. Ook ik hecht daaraan! Maar dan moeten we dat wel daadwerkelijk doen; voor alle burgers van ons Land. En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we daar veelal wel wat hulp bij kunnen gebruiken.” Na een korte pauze: ,,En gelukkig wordt die ook geboden, in Koninkrijksverband.”
De gouverneur: ,,Want wat is die autonomie zonder bescherming; zonder veiligheid en rechtszekerheid; en zonder mogelijkheden tot ontwikkeling voor al onze burgers? Juist daarvoor biedt het Statuut garanties en mogelijkheden.”
Het gaat soms ‘met horten en stoten’ en uiteraard gaat dat gepaard met verschillen van inzicht over principes en na te streven doelen; en ook verschillen in belangen compliceren de zaak, aldus de gouverneur. ,,Maar als wij allen daar bovenuit weten te stijgen, dan zijn we in staat om binnen en met de kaders van het Statuut tot oplossingen te komen. Daar ben ik van overtuigd.”
Negen personen hadden eerder op de dag uit handen van George-Wout, namens de koning, een koninklijke onderscheiding ontvangen. ,,Onze decorandi symboliseren als het ware het Koninkrijksverband waarbinnen wij leven; zij zijn mede de dragers van dat unieke verband dat in 1954 in de vorm van het Statuut zijn beslag heeft gekregen.”
Nederland en de Nederlandse Antillen hebben - destijds samen met Suriname - bij de totstandkoming van het Statuut in de preambule verklaard dat zij uit vrije wil in het Koninkrijk der Nederlanden een nieuwe rechtsorde aanvaarden, waarin zij de eigen belangen zelfstandig behartigen en op voet van gelijkwaardigheid de gemeenschappelijke belangen verzorgen en elkaar wederkerig bijstand verlenen. ,,In feite is dat nog eens in 2010 bekrachtigd, toen Curaçao de status verkreeg van zelfstandig land binnen het Koninkrijk.”
Het lijkt er volgens George-Wout op dat over de betekenis van dit historische moment ‘soms in onze gemeenschap nog enige verwarring bestaat; of dat die keuze ter discussie wordt gesteld’. ,,Dat laatste mag natuurlijk in een democratie, zoals die waar wij in leven. Maar daarbij moet worden bedacht dat die keuze is gebaseerd op een vroeg, maar wijs besef, dat gemeenschappen samen sterker staan dan alleen.”

‘Ook Nederland behoort tot een groter geheel’...