Respice, Kijk naar het verleden; Adspice, analyseer het heden;Prospice, richt je op de toekomst. Wijze woorden van wijlen Mr. Dr. Moises da Costa Gomez, die ons nog steeds inspireren. De raffinaderij op Curaçao staat in het middelpunt van de belangstelling. Sinds 1918 is deze fabriek constant de grootste werkgever op het eiland en heeft mede daardoor diepe wortels geschoten in alle sociale-, maatschappelijke- en economische aspecten van Curaçao.
Wie de moeite neemt het rapport ‘Curaçao with or without it’s oilrefinery’ (april 1985) van drs. Hans de Boer te lezen, krijgt het nog steeds benauwd als men denkt aan de consequenties voor vele gezinnen en de economie in het algemeen.
Het laatste jaarverslag (2014) van de Centrale Bank van Curaçao en St. Maarten spreekt boekdelen. Ik vertaal een citaat: ,,Onze louter economische prestatie leidt op dit moment niet tot duurzame verbetering (vooruitgang) van de Betalingsbalans.” Einde citaat. Verder rapporteert men dat voor wat betreft de deviezenvoorraad de bijdrage van de raffinaderij 17 procent en van bunkering 15 procent bedraagt. (samen 32 procent) Voorts zou in een ‘worst-case scenario’ de raffinaderij verdwijnen en zouden wij brandstof en andere producten moeten importeren, hetgeen ook ernstige consequenties zou hebben voor onze distributiemaatschappij CUROIL. De CUROIL levert daarnaast ook een substantiële bijdrage aan inkomsten uit dividend voor de begroting van het Land Curaçao.
In de lokale media lazen wij dat leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal in januari een ‘hearing’ willen organiseren over de raffinaderij op Curaçao en zoals wij menen te moeten begrijpen toegespitst op het milieu. Het is een ieder bekend dat pas toen ‘De Grote Vis uit de Kleine Kom’ in 1985 verdween, pas toen het lokaal bestuur van Curaçao zo goed en zo kwaad als dat kon diepere betekenis begon te geven aan het milieubeleid met betrekking tot de raffinaderij.
Het is ook bekend dat een werkgroep die door de regering is ingesteld om zich te buigen over de modernisering van de raffinaderij geadviseerd heeft om zo snel mogelijk over te gaan op L.N.G.-gas, juist in de eerste plaats vanwege milieuaspecten. De kontakten en voorbereidingen hiertoe lopen gestadig. Deskundig en ervaren lokaal personeel op het gebied van ‘Proces Engineering en Mechanical Engineering’ in samenwerking met buitenlandse experts op het gebied van installatie en gebruik van gas bij raffinage, sparen tijd nog moeite om juist dit onderdeel van de opdracht zo spoedig mogelijk te realiseren.
Onder deze omstandigheden vind ik dat een ‘hearing’ van de kant van de Tweede Kamer in Den Haag zeer ongepast is. Hier komt het democratisch deficit weer om het hoekje kijken.
In aanloop naar de Ronde Tafelconferentie van 1948, die geleid heeft tot de totstandkoming van het Statuut van het Koninkrijk, zijn indertijd 3 alternatieven gepresenteerd ter minimalisering van het democratisch deficit.
1. Een Staten Generaal bestaande uit de vertegenwoordigingen van de 3 landen (Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen);
2. De 3 Parlementen benoemen permanente afgevaardigden om zitting te nemen in een Staten Generaal;
3. Aan het Nederlands Parlement een bepaald aantal parlementsleden van Suriname en van Curaçao toevoegen.
Tegenwoordig komen de Parlementen van de Landen jaarlijks bijeen in het kader van het Parlementair Overleg Koninkrijksrelaties ter bespreking van pregnante onderwerpen van gemeenschappelijk belang. Het wordt naar mijn bescheiden mening tijd dat het onderwerp ‘Democratisch Deficit’ in dat Overleg opnieuw geagendeerd wordt.
De problematiek van de Curaçaose raffinaderij is complex en breed. Het is gezond dat deze problematiek bekeken wordt vanuit verschillende invalshoeken. Doch de regie is op de eerste plaats van de regering van Curaçao en van de Staten van Curaçao. Dat moet een ieder respecteren.
Maria Liberia-Peters, oud premier van de Nederlandse Antillen
